Wij zijn waardeloos

In de race to the bottom en de tragedie van de meent is het oude post-Mansholt-adagium van 'Nooit meer honger' verworden tot 'Wij moeten de wereld voeden'.

Welke idioot heeft dat laatste ooit verzonnen? Met overschotten, waarbij wij van veel producten 70 procent moeten exporteren, worden wij boeren er zelf niet beter van. De supermarkten kunnen wij niet dwingen, omdat die vaak maar 30 procent van onze producten afnemen. Hoezo voedselscheidsrechter? Nederland is geen eiland. Blijkbaar wel in de ogen van onder anderen politici, die niet verder kijken dan grensovergang Hazeldonk of Zevenaar.

Boeren, die als wegwerpartikelen, als Action-zooi of Primark-rommel, worden weggegooid, tot afval gemaakt, door een maatschappij, die zonder dat ze het doorheeft zichzelf naar de verdoemenis consumeert. Maar wat wil je, als je zelf kiloknallers of andere onherkenbare bulk produceert. Hoe kwalitatief goed ook. Mensen die zoiets maken, worden zelf ook als waardeloos beschouwd door de maatschappij. Wij hebben dat zelf laten gebeuren en laten het nog steeds gebeuren.

De afnemers, de coöperaties, de bestuurders moeten het maar oplossen, vinden wij. Bestuurders, managers en directies die deels nog steeds in het oude denken zitten: van plankgas, veul voor weinig. Dinosaurussen. Vind je het gek dat je als waardeloos wordt beschouwd? Hoe waardevol je ook bent. De samenleving zal ons nog hard nodig hebben.

De afname van het aantal boeren van 400.000 naar nu 50.000 is even spectaculair als de insectenafname. Ze hebben meer met elkaar gemeen dan we snappen.

Eigenlijk zijn wij boeren vaak onze eigen grootste vijand. Zorg ervoor dat we relevante producten maken, nooit veel te veel. Zorg ervoor dat we elkaar niet waardeloos maken. Als we niet uitkijken, worden we dat vanzelf.