Schouten bespreekt einddatum staartcouperen met varkenshouders

'Staarten couperen is een groot maatschappelijk thema. Uit oogpunt van dierenwelzijn in Europa op dit moment zelfs een van de belangrijkste. Varkenshouders willen meewerken aan het vinden van een antwoord', zegt POV-bestuurslid Mark Vossen die dierenwelzijn in zijn portefeuille heeft. 'Daarnaast zien zij in lange staarten kansen om zich te onderscheiden in de markt.'

In de zomer van 2013 tekenden LTO Varkenshouderij, NVV, Dierenbescherming en overheid de Declaratie van Dalfsen om stapsgewijs te stoppen met couperen.

Proef

Op VIC Sterksel startte daarop een proef met intacte staarten, alsook een netwerk van bedrijven met bijtproblemen. In fase 1 is er een gereedschapsbox ontwikkeld die kan worden ingezet als zich problemen voordoen. En er vindt sinds een aantal jaren internationale afstemming plaats van onderzoek en praktijkproeven.

Maandagavond 19 februari vond de aftrap plaats van fase 2. Vanuit het onderzoeksproject 'Varkens met lange staarten' (2017-2021) starten twee netwerken met een looptijd van ongeveer 2,5 jaar.

Netwerken

Er komt een netwerk 'fokkerij' met bedrijven waarbij de eigen aanfok van geboorte tot eerste inseminatie wordt gevolgd, en een netwerk 'vleesproductie' met gesloten bedrijven of bedrijven met een een-op-een-relatie.

'Het hogere doel is een structureel beter dierenwelzijn en mogelijk betere diergezondheid', zegt Vossen. 'Elk bedrijf is uniek, maar ook elk hok. De spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen waardoor staartbijten begint is nooit dezelfde en dat maakt het houden van varkens met intacte staarten zo enorm complex.'

Behoeftes centraal

In voorbereiding op de start van het netwerk volgen de deelnemers in maart een bijscholingscursus. Centraal staan de behoeftes van het varken, risicofactoren en oorzaken van bijtgedrag. Maar ook hoe je daar als varkenshouder naar moet handelen. Voor dit project zijn onder andere meetprotocollen ontwikkeld die de deelnemers zich eigen maken tijdens de bijscholing.

In april starten de netwerken. De deelnemers krijgen meerjarige begeleiding en advies op maat van deskundigen uit verschillende disciplines. In de 2,5 jaar dat de netwerken actief zijn, schaalt elk bedrijf in eigen tempo het aantal tomen dan wel hokken met lange staarten op. Daarnaast wordt een netwerk gevormd van varkenshouders die veel ervaring hebben met het houden van varkens met lange staarten.

Loket voor begeleiding

Ook zijn er plannen om een loket in te richten waar individuele varkenshouders beperkte begeleiding kunnen vragen bij problemen met staartbijten dan wel intacte staarten.

'Met de resultaten van dit onderzoek formuleert de varkenssector een antwoord op de vraag of het verantwoord is om te stoppen met couperen. En zo ja, wanneer en onder welke voorwaarden', geeft Vossen aan. 'Varkenshouden met intacte staarten lukt alleen als een varkenshouder het aantal uitbraken van staartbijten kan beperken en problemen binnen enkele dagen kan oplossen.

'De worsteling van varkenshouders op het staartendossier is er vooral ook een van wie welke verantwoordelijkheid draagt. De gevolgen van staartbijten kunnen niet alleen bij individuele varkenshouders worden neergelegd. De POV gaat in gesprek met slachterijen en retail om een oplossing te vinden.'

• Lees ook: Varkensdierenartsen willen snel stoppen met couperen