Donkere wolk boven het gezinsbedrijf

Erik en Carla van Asten noemen hun bedrijf in Helvoirt 'een klein gezinsbedrijf'. Ze hebben het stap voor stap opgebouwd tot de huidige omvang van 450 zeugen. Bij de laatste uitbreiding zorgde een luchtwasser ervoor dat de ammoniakuitstoot van het totale bedrijf halveerde.

De vier kinderen in de tienerleeftijd helpen regelmatig een handje mee, zowel in de varkenshouderij als in de twee neventakken. Carla van Asten heeft naast de varkenshouderij een cateringbedrijf ontwikkeld en Erik van Asten een handel in werkkleding.

Asbestdaken vervangen

Voor laatste uitbreiding in 2008 was er een 'pittige hypotheek' nodig. Die is inmiddels 'íetsje lichter'. Van Asten werkte daar hard voor, want hij moest een buffer opbouwen voor het vervangen van de asbestdaken van de oude stallen. Gelukkig was 2017 een goed jaar, maar daarvoor waren de biggenprijzen tien jaar slecht.

Tot vorig jaar leek het vervangen van het asbest financieel haalbaar. Maar toen kwam provincie Noord-Brabant met loodzware eisen. 'Dát wordt het grootste probleem', benadrukt de zeugenhouder. Voor zijn bedrijf betekent het dat hij een luchtwasser, een centraal luchtkanaal en nieuw ventilatiesysteem moet bouwen in de oudere stallen. 'Ik heb er geen moeite dat je in nieuwe stallen de best mogelijke technieken moet toepassen, maar ik heb er wel moeite mee dat de provincie dit oplegt voor bestaande stallen, ook voor kleine gezinsbedrijven.'

Zeare beslissingen

Het echtpaar staat nu voor zware beslissingen. 'Dat van de provincie moet nu vóór de asbestsanering, anders hebben we geen bedrijf meer in 2024.'

Van Asten vindt dat de provincie veel bedrijven onrecht aandoet. Sindsdien is hij nog meer dan anders actief op sociale media en op 7 juli 2017 ging hij met zijn gezin naar de protestbijeenkomst bij het provinciehuis in Den Bosch. 'De kinderen zijn nog op SBS6 geweest', zegt Carla van Asten.

Politiek spel

Erik van Asten ging ook 's avonds weer naar het provinciehuis om het debat bij te wonen. Hij heeft daar nog een kater van: 'Het was een politiek spel met veel flauwekul, waar wij de dupe van worden. Ik snap niet dat ze de oudere gezinsbedrijven de nek willen omdraaien.'

De varkenshouder heeft zijn hoop nu gevestigd op de rechtszaak die ZLTO heeft aangespannen tegen de provincie. 'Die gaan we sowieso op een aantal punten winnen.' Hij weet dat hij optimistisch moet blijven. 'Anders kan ik mijn werk niet meer goed doen. Dat gaat het ook nog ten koste van de technische resultaten. Meestal komt er wel tijd en raad. Dat heb ik wel geleerd uit het verleden.'

Burgers

Van Asten begrijpt dat burgers die overlast hebben van veehouderijen, daar niet blij mee zijn. 'Een burger wil geen stank of herrie; dat wil ik ook niet. Maar onze buren hebben nog nooit last van ons gehad. Ik kan wel begrijpen dat mensen negatief zijn, als ze alleen op de media afgaan.'

De varkenshouder doet er veel aan om aan mensen in zijn omgeving uitleg te geven over zijn bedrijf en over de sector en om goede contacten te houden met omwonenden. Een open dag in 2015 trok veel mensen. Er waren alleen maar positieve reacties. 'Mensen beginnen er nu nog over.' Een bezoeker zei na afloop dat hij weer varkensvlees ging eten.

De ondernemer sponsorde jarenlang de E-tjes van de plaatselijke voetbalclub. 'Varkens zijn cool' stond op de shirts. Bovendien is hij actief in het dorpsleven. 'Gezinsbedrijven hebben vaak meer binding met de omgeving. Als ik de kans en de middelen zou hebben om te groeien met mijn bedrijf, had ik het gedaan. Maar nu ben ik ervan overtuigd dat ook gezinsbedrijven een goed bestaansrecht hebben.'

Sociale media

Op sociale media plaatst Van Asten regelmatig berichten, zoals een filmpje waarin hij de werking van zijn luchtwasser uitlegt. De reactie waren positief: 'Hé leuk Erik, nu weet ik hoe zo'n ding werkt.' Van Asten: 'Het zijn alleen maar positieve reacties, ook in de kroeg. Als meer boeren dit zouden doen in hun eigen omgeving, dan was er veel te bereiken.' Vorig jaar plaatste hij op Valentijnsdag een foto op Facebook waarop het lijkt als een zeug hem zoent. 'Dat vind ik leuk.' Carla van Asten: 'Hij is echt een varkenshouder. Hij houdt van varkens.'

Maar hoe moet het verder met het bedrijf, als de Brabantse plannen doorgaan? 'Proberen vol te houden', zegt Erik van Asten. Hij wil er niet continu mee bezig te zijn. 'Daarmee verander je er toch niets aan. Ik probeer wel tegengas te geven via sociale media, maar je moet er niet de hele dag mee bezig zijn. Je moet optimistisch blijven. Als je negatief bent, heb je geen leven. Ondertussen probeer ik goed voor de dieren te zorgen en daar enthousiast voor te blijven.'