Brabantse veehouder wil weten waar die aan toe is

Kern van het nieuwe veehouderijbeleid is het terugbrengen van de uitstoot van stikstof. Voor boeren betekent dit dat zij al in 2022 moeten voldoen aan nieuwe, strengere milieuregels. Eerder was met de agrarische sector afgesproken dat zij in 2028 aan de nieuwe normen zouden voldoen. Gedeputeerde Staten nemen vrijdag 10 november een besluit over het 'flankerend' beleid.

Bij Toon van de Acker en Hans Rijkers, veehouders in Keldonk, zijn de pijnpunten goed zichtbaar. Ankie de Hoon, die namens de CDA-statenfractie samen met fractiemedewerker Ernst van Welij langskomt, luistert vooral. Haar partij heeft zich steeds fel tegenstander getoond van de strengere regels. Ook op 10 november, wanneer het compenserend beleid wordt afgetikt, zal het CDA haar stem laten horen.

Flankerend beleid

Daarbij zal de oppositiepartij het niet schuwen om de schrijnende verhalen uit de praktijk voor de voeten van de beleidsmakers te werpen. Het CDA is van begin af aan kritisch geweest op deze nieuwe eisen, die hard ingrijpen in de agrarische sector. Ook over het flankerend beleid, heeft het CDA haar zorgen.

Het CDA betwijfelt of boeren, gegeven de vervroegde deadline van de provincie, wel tijd en geld genoeg hebben om te kiezen voor de beste milieuoplossing in plaats van de snelste en goedkoopste. Volgens de partij zijn er andere manieren om de gestelde milieudoelen te halen, die boeren meer tijd geven om verantwoorde investeringen te doen.

Geld en tijd

Toon van de Acker schudt zijn hoofd. Hij kan het nog steeds niet geloven. De aanpassingen aan zijn stallen gaan hem zeker twee ton kosten. 'In 2002 heb ik een nieuwe stal neergezet, deze is fris en open. Als we aan de regels willen voldoen, moet de stal dicht en komt er een luchtwasser of een nieuwe vloer. Dat komt het dierenwelzijn niet ten goede.'

Van de Acker heeft een opvolger. Dat maakt het nemen van beslissingen extra moeilijk. Aanvankelijk was het plan dat zijn zoon Jan over tien jaar het bedrijf zou overnemen. Volgens de oorspronkelijke afspraken tussen de sector en de provincie zou het bedrijf dan klaar zijn voor de toekomst. 'Met het naar voren halen van de datum moet ik zes jaar eerder investeren in een stal die nog prima in orde is. Ik zie het nut er niet van in.'

Probleem lost zich vanzelf op

De melkveehouder is er bovendien van overtuigd dat het probleem zich in de toekomst vanzelf oplost. 'Van de tien veehouders in het dorp, hebben er maar drie een opvolger. De rest stopt op termijn.'

Een paar kilometer verderop gaat Ankie de Hoon in gesprek met Hans Rijkers, melkveehouder die ook varkens houdt. De koeien luisteren op de achtergrond nieuwsgierig mee. Rijkers is 59 jaar en staat door het nieuwe beleid voor het dilemma: investeren of eerder stoppen. Dat dilemma was er niet geweest als Provinciale Staten op 7 juli tegen de plannen hadden gestemd.

'Ik loop tegen hoge kosten en technische onmogelijkheden aan. Het is bovendien nog maar de vraag of ik voor mijn pensionering de investeringskosten heb terugverdiend.'Rijkers legt De Hoon uit dat investeren niet alleen geld, maar ook tijd kost. Hij somt op: 'Vergunningen aanvragen, tekeningen laten maken, verbouwen. Dat is een heel proces, dat is niet binnen nu en vier jaar rond.'

Indrukwekkende verhalen

Het zijn stuk voor stuk indrukwekkende verhalen, erkent het bezoek. 'De cijfers en kostenplaatjes die de veehouders delen, laten zien dat het veehouders steeds moeilijker wordt gemaakt om te doen waar ze goed in zijn: boeren en ondernemen.'

Het CDA zal deze informatie gebruiken bij het beoordelen van de regelgeving die uit het provinciehuis komt. De partij zal ook met voorstellen blijven komen die in haar ogen rechtvaardiger zijn, maatwerk mogelijk maken en meer (milieu)effect sorteren. 'Veehouders willen weten waar ze aan toe zijn,' aldus Van Welij.