Glyfosaat in voedsel is niet nodig

En we hebben te maken met Monsanto, een multinational die er telkens weer in slaagt de tegenstanders van glyfosaat van de juiste voeding te voorzien door hun gebrekkige wijze van communiceren. Maar ook een bedrijf dat door zijn verdienmodel een enorm stempel drukt op de wereldwijde voedselproductie. De discussie over glyfosaat is dan ook vooral een poging de grip van Monsanto op de wereldwijde landbouw te doorbreken.

Ook ik heb mijn bedenkingen bij het verdienmodel van Monsanto en ben blij dat we in ons land nooit over zijn gegaan tot het telen van Roundup Ready-gewassen. Het frustreert me wel dat via import uit met name Zuid-Amerika vervolgens grote hoeveelheden genetisch gemodificeerde Roundup Ready-soja, -mais en andere producten in de EU worden ingevoerd voor zowel humane als veevoeding.

Niet mee concurreren

Als Europese akkerbouwers kunnen we daar niet of nauwelijks mee concurreren én deze import zorgt ervoor dat in veel voedingsproducten glyfosaatresten worden aangetroffen die de discussie over de werkzame stof geen goed doen. Dat die residuen zich ver onder de veiligheidsnormen bevinden, doet al lang niet meer ter zake.

Zijn dan alleen de geïmporteerde gemodificeerde producten verantwoordelijk voor residuen in ons voedsel? Nee, ook wij als Nederlandse boeren dragen daar, weliswaar zeer beperkt, aan bij. Het gros van de glyfosaattoepassingen vindt plaats voor opkomst of na de oogst van een gewas, komt niet met het geoogste product in aanraking en geeft daarom geen residu.

Twee toepassingen

We kennen twee toepassingen waarbij glyfosaat wel met gewassen in aanraking kan komen. De op beperkte schaal toegepaste pre-harvestbespuiting in granen, die kort voor de oogst onkruiden opruimt en de gelijkmatige afrijping van het gewas bevordert, is er een van. De andere toepassing is het doodspuiten van grasland waarbij het gras na de bespuiting soms nog wordt beweid of vervoederd aan vee.

Ik vind dat we als akkerbouw moeten stoppen met de pre-harvesttoepassing in granen en peulvruchten. Zo helpen we glyfosaatresiduen uit ons voedsel te bannen en daarmee veel discussies te beëindigen. Echter, om het daadwerkelijk vrij te houden van residuen, moeten dezelfde eisen aan de import worden gesteld.

Beroep op voedingsbedrijven

Ik doe een beroep op de grote voedingsbedrijven in Europa om hierin zelf de regie te pakken, niet blind te zijn voor de discussies en verdere imagoschade met betrekking tot ons voedsel te voorkomen.

In Nederland heeft Ben & Jerry's aangekondigd glyfosaat uit haar ijsproducten te willen bannen. Wat in de zuivel kan, is ook in de bakkerijwereld en de vleessector mogelijk. Aldi Duitsland heeft aangekondigd eisen te willen gaan stellen aan glyfosaatgebruik in veevoergewassen.

Afspraken

Als Nederlandse akkerbouwers spelen we hier graag op in en zijn we bereid hierover afspraken te maken in de betreffende ketens. Daarmee komen we de bezorgde consument tegemoet en kunnen we een boost geven aan de Europese graan- en eiwitteelt.

Wordt glyfosaat dan helemaal overbodig? Nee, het is een zeer nuttige stof in de onkruidbestrijding met een relatief gunstig milieuprofiel. Met name de bestrijding van lastige wortelkruiden als kweekgras is op een andere wijze niet of nauwelijks mogelijk en zeker niet milieuvriendelijker. We hebben dan ook alle belang bij de nieuwe toelating. Die is gezien de politieke gevoeligheid op de langere termijn echter geen vanzelfsprekendheid.

Verantwoordelijkheid

Dat legt een grote verantwoordelijkheid bij de landbouw om het middel zorgvuldig, gericht en zo beperkt mogelijk in te zetten, onnodige blootstelling te voorkomen en te blijven zoeken naar nog vriendelijker alternatieven. Als akkerbouw nemen we daartoe graag het initiatief.

Jaap van WenumVoorzitter LTO-vakgroep Akkerbouw