Sojateelt uitdaging voor Drentse telers

Akkerbouwer Anjo Kuiper uit Buinen teelde voor het eerst 3 hectare soja, van het ras Adsoy. Wat hem opviel, is dat hij in vergelijking met graan meer werk moest verzetten, met name bespuitingen tegen Sclerotinia. Het risico op de schimmelziekte is groter in combinatie met de teelt van zetmeelaardappelen, omdat aardappelen in de rotatie waardplanten zijn voor Sclerotinia.

Aardappelopslag

Een tweede punt is dat de grond minder schoon werd dan bij graan. Reden hiervoor is dat Kuiper moeite had om de aardappelopslag te bestrijden. Daarbij komt ook nog dat het gewas dichtbij de grond groeit, met een grotere kans op oogstverliezen.

'De eerste etage is in vergelijking met veldbonen dicht bij de grond. Als je niet uitkijkt, heb je een verlies van zeker 10 procent. Je hebt een combine nodig met een kleine werkbreedte.' Ten slotte speelde tweewassigheid bij de opkomst van het gewas de ondernemer parten.

Tankstation

'Wanneer we met de sojateelt in Nederland verder willen, moet het merk anders in de markt worden gezet', concludeert Kuiper. 'Laatst at ik een broodje van 8 euro bij een tankstation. Op een tv-scherm zag
ik wuivend graan, koeien in het grasland en scharrelende varkens.'

'Zij verkopen ons imago', gaat de Drentse akkerbouwer verder. 'Een consument heeft er een duur broodje van 8 euro voor over. Als wij soja willen telen, hangt daar een andere prijskaartje aan. De teelt is hier, gezien het Nederlandse klimaat, niet te vergelijken met soja die ergens anders wordt geteeld. Het gaat om een excellent product.'

Alexa

Ook voor de broers Gert-Jan en Rick Nijhoff uit Emmen was het telen van soja in combinatie met het Nederlandse klimaat een uitdaging.

'Soja moet de grond in wanneer de bodemtemperatuur minimaal 10 graden is. Dat moet dus niet te vroeg worden gezaaid. We hebben in mei gezaaid, toen was het ruim 13 graden', geeft Gert-Jan Nijhoff aan. De broers gebruikten als uitgangsmateriaal Alexa.

Eind oktober oogstten ze het gewas. 'Dat is in vergelijking met andere gewassen natuurlijk laat. Dan moet je er wel voor zorgen dat je de bonen droog kunt oogsten. Dat kan pas later in de middag', zeggen de ondernemers.

En voor het tweetal was het lastig om het gewas met een juist vochtpercentage te oogsten. 'Langs de houtwallen en op de schaduwgedeeltes van het perceel rijpt het gewas niet snel af en blijft het vochtpercentage hoog in het najaar. Een perceel zonder houtwallen en schaduwkanten heeft de voorkeur voor een goede afrijping.'

Hoog eiwitpercentage

Voordelen zien de broers Nijhoff ook. 'Het is een nieuw gewas met een hoog percentage aan eiwit, 40 procent. Daar is vraag naar. Soja is voor ons het rustgewas in het bouwplan.' Daarbij hadden de sojabonen weinig tot geen bemesting nodig omdat het bietenblad van de suikerbieten die als voorvrucht dienden nog wat naleverden. 'Bij een goede teelt kan de sojaplant tot wel 70 procent van zijn stikstofbehoefte uit de lucht halen. Er zitten dan stikstofbolletjes aan de wortel.'

De soja heeft zich goed ontwikkeld, constateren de broers. 'In tegenstelling tot de granen die afgelopen zomer op het moment van de korrelzetting erg last hadden van de droogte op de lichte zandgrond en daardoor zijn verdroogd. De soja heeft hier geen last van gehad want de peulzetting begint later.'

Vergroening

Hoewel ze het een mooie teelt vinden, is het nog onzeker of ze volgend jaar weer soja gaan verbouwen, stelt Gert-Jan Nijhoff.

Een van de reden is dat de vergroeningseis voor stikstofbindende gewassen onder vuur ligt in Brussel. 'Dat komt rauw op ons dak.'

Ook moeten de broers nog goed kijken naar hun bouwplan. Ze schakelen volgend jaar om van een akkerbouwbedrijf naar een stadsbedrijf met melkkoeien. 'We zullen meer mais en extra grasland gaan telen.'
Anjo Kuiper slaat in ieder geval een jaar over, weet de akkerbouwer nu al. 'De baten wegen niet op tegen de kosten.'