Smit-Hazenberg test windbreekgaas om vogelgriep buiten te houden

Hans en Ymkje Hazenberg uit Abbega houden 63.000 hennen in drie stallen. De wind woei december 2016 al dagen stevig vanuit het westen en het was dampig weer. Abbega ligt in het Friese merengebied, waar toen al ruim een week dode watervogels werden geraapt. 'Dan houd je je hart vast', zegt Hans Hazenberg.

Toen in het derde compartiment van een van de stallen hennen ziek werden, stond voor de maatschap als een paal boven water dat het vogelgriepvirus via de lucht met stof en veertjes in de stal was gekomen. Vanuit die wetenschap ontstond tijdens de leegstand het idee om windbreekgaas voor de luchtinlaten te plaatsen.

Experimenteren

De pluimveehouders experimenteerden met verschillende soorten gaas. De openingen in het gaas mochten niet vollopen met stof en vuil. Ook waren de ondernemers kritisch op het vocht dat erdoor naar binnen werd getrokken. 'Ik heb zelfs achter het gaas gelegen om dat te ervaren', zegt Hazenberg. 'Vocht in de lucht is volgens mij een belangrijke trigger bij de verspreiding van vogelgriep.'

Sinds de zomer zijn alle drie stallen afgeschermd met een dubbel windbreekgaas. 'Behalve lucht komt er niets meer door.' Het is een geweven kleed zonder de plastic coating zoals die in de rundveehouderij vaak wordt gebruikt, wil Hazenberg over het kleed kwijt. Aan de bovenkant is het scherm op de stal geschroefd. Onderaan is dat verzwaard met een stalen buis. Met tiewraps is het kleed bevestigd aan pennen van een meter lang die in de grond steken.

Schelpenpakket

Om ongedierte weg van de de stallen te houden, verwijderde Hazenberg al voor de vogelgriep al het groen tegen de stal aan en verving dat door een schelpenpakket. Het vocht dat nu van het windbreekgaas afloopt, wordt langs die weg afgevoerd. In het gaas zitten rondom klepjes die de ondernemer gebruikt voor ongediertebestrijding.

'Het verbaast mij hoeveel rommel met de lucht word aangevoerd en daarnaast hoe open het gaas blijft. Een tikje ertegenaan en alle viezigheid rolt naar beneden.' Hazenberg maakte het gaas voor de winter schoon en doet dat voor de zomer weer. Hij denkt dat twee keer per jaar afdoende is.

10 cent per hen

Het windbreekgaas kostte maatschap Smit-Hazenberg 10 cent per hen. Of daarmee vogelgriep echt buiten de stal kan worden gehouden, is nog de vraag, maar Hazenberg signaleert wel bijkomende voordelen. Hij noemt de snelheid waarmee de lucht in de stal komt. Omdat de lucht achter het gaas stilstaat, gaat dat nu veel rustiger.

Ook de klimatologische omstandigheden in de stal zijn beter. De luchtvochtigheid in het bijzonder. 'De mest is droger', ervaart de ondernemer, die daarom rekent op lagere emissies en minder broei. 'Ik ben benieuwd of we het drogestofgehalte van de mest deze winter op 85 procent kunnen houden.'

Onderzoek

Hans en Ymkje Hazenberg willen graag onderzoek naar de effectiviteit van windbreekgaas in relatie tot vogelgriep. 'Stel dat het 70 procent tegenhoudt, dan praat je nog maar over 30 procent risico per meter kleed. De investering is dan snel terugverdiend.'

• Klik hier voor dossier Vogelgriep