Tweede Belgische boer fermenteert groente

Bart en Mieke Vanackere namen in 1998 het varkensbedrijf met 550 zeugen van Barts vader over. Nu bouwen ze een innovatieve varkensstal op Miekes ouderlijke bedrijf waarin 5.200 vleesvarkens in grote groepen worden gehouden. De stal is het nieuwste van het nieuwste, ammoniakemissiearm, voorzien van een pocketvergister voor het opwekken van eigen energie en brijvoer dat wordt gemaakt van groenteresten.

Bijzonder aan de stal is ook het systeem van varkens in grote diergroepen. Om dat goed te laten werken, zijn drie sorteersluizen aangebracht. Fabrikant Nedap noemt het een primeur voor België. Nieuw is ook dat het stalklimaat wordt geregeld door wandventielen met winddrukmeting. En het toegepaste brijvoersysteem werkt per trog. Voor een deel bedacht de boer alles zelf.

Waardevolle kengetallen

Het idee van fermenteren van groente werd een paar jaar geleden ontwikkeld door Vermeulen Construct, Agriton, ILVO en Inagro (onderzoek). Varkenshouder Lavens heeft intussen ervaring en daarmee zorgt hij voor waardevolle kengetallen waarmee andere boeren hun voordeel kunnen doen.

Het gaat om drie dingen, zegt constructeur Geert Vermeulen: lagere voerkosten, gezondere dieren en betere kwaliteit van het vlees. Lavens concludeert dat zijn bedrijf 5 à 10 euro per afgeleverd varken op voerkosten bespaart, dat de dierenarts minder komt en het percentage mager vlees is verhoogd. Het gebruik van antibiotica liep terug naar nul. Het aandeel mager vlees groeide van 64 naar 66 procent, zo blijkt uit de cijfers die Vermeulen verstrekt.

Opendeurdag

Het nieuwe bedrijf van Bart en Mieke Vanackere, dat donderdag 2 november een opendeurdag organiseerde voor collega's, staat boordevol innovaties. De vergister start zodra er voldoende mest is. De bouw van het fermentatiegedeelte begint in januari. Dan worden de kooktanks geplaatst, het leidingwerk voor de terugwinning van warmte aangelegd, net als de opslagtank als warmtebuffer, een stortbunker voor de groente en een aanhangwagen met beweegbare vloer om de groenteresten aan te voeren. Die komen van akkerbouwers met vollegrondsgroente, groente-industrie en veilingen.

Het fermenteren van veevoer is niet nieuw, dat van groenteresten wel. Meerdere producenten leveren gefermenteerde brijproducten of gefermenteerd droog voer. Met fermenteren van groente op het eigen bedrijf was Lavens de eerste in België, Vanackere tweede. Ook in het Franse Bretagne is er belangstelling voor, zegt Vermeulen. Vanuit Nederland heeft hij nog niets gehoord.

30 procent van voerbehoefte

Vermeulen noemt het project van Bart en Mieke Vanackere 'gigantisch'. De plannen gaan uit van 20 ton groenteresten per dag. Dat is minstens viermaal zo veel als op het bedrijf van Lavens. Op drogestofbasis is de groente bij Lavens goed voor 30 procent van de totale voerbehoefte. Bij Vanackere wordt dat fors hoger. Hoeveel hoger kan Vermeulen nog niet melden.

Het brijvoersysteem biedt de mogelijkheid om ook andere (vaak goedkope) bijproducten aan de vleesvarkens te voeren. Lavens voert een scala aan voermiddelen die hij koopt op het moment dat ze goedkoop zijn. Dat zijn vaak natte producten zoals kaaswei, melk of biergist, maar ook wel aardappelen of aardappelschillen. De voerruimte noemt hij de keuken. 'Daar kunnen we bij wijze van spreken elk gewenst menu samenstellen.'

Voor het opzetten van het bedrijf is veel technologie nodig. Dat maakt fermenteren kostbaar. De investering in het fermentatiepart vraagt in elk geval meer dan een ton. Er is ook veel overleg nodig tussen constructeur en varkenshouder, zegt Vermeulen. Hij kan putten uit drie jaar ervaringen met het bedrijf van Lavens. Toch zal er nog veel onderzoek moeten volgen, stelt hij.