Verzilting prominenter op veredelingsagenda

Seed meets Technology is een driedaagse beurs met demonstraties en proefvelden op het terrein van Proeftuin Zwaagdijk. Het evenement vindt jaarlijks plaats in de week dat de verschillende veredelingsbedrijven in Noord-Holland hun open dagen houden.

De beurs richt zich op de veredelingswereld en trekt binnenlandse en buitenlandse gasten op het gebied van veredeling en techniek. Dit jaar zijn de buitenlandse gasten voor het eerst in de meerderheid. 'We hebben vooral veel nieuwe interesse uit landen als Israël, Hongarije en Polen', vertelt Marlies Reus van Proeftuin Zwaagdijk.

48 bedrijven

Het aantal bedrijven dat deelneemt, is dit jaar gestegen naar 48. 'We proberen elk jaar wat nieuwe en actuele onderwerpen op het programma te zetten.'

Een van die nieuwe onderwerpen is verzilting. Door klimaatverandering en de daardoor stijgende zeespiegelstijging krijgen steeds meer gebieden te maken met verzilting, ook in Nederland. In ons land wordt 125.000 hectare landbouwgrond langzaam zilter. Volgens deskundigen moeten honderden miljoenen hectares wereldwijd als te zout worden beoordeeld om gebruikelijke gewassen te laten groeien.

Symposia

Het onderwerp staat donderdag op het programma, op een van de vier informatieve symposia. Hoogleraar water en klimaat Pier Vellinga van Wageningen University & Research spreekt over de mogelijkheden van selectie en veredeling van zouttolerante gewassen. Arjen de Vos van Zilt Proefbedrijf Texel vertelt over het openluchtlab op de proeflocatie.

Zilt Proefbedrijf Texel doet al ruim tien jaar onderzoek naar de zouttolerantie van bestaande gewassen. Vooral in de aardappelteelt zijn er rassen gevonden die goed tegen zout kunnen. Meer dan driehonderd aardappelsoorten zijn getest op Texel en ook al meer dan honderd Brassica-soorten.

Snel screenen

Het openluchtlab is speciaal ontwikkeld om snel soorten gewassen te screenen. Techniek is erg belangrijk in dit lab. Door middel van een volledig geautomatiseerd systeem kan elke zoutconcentratie worden getest.

De irrigatie wordt aangestuurd door sensoren in de bodem. Naast zout meten die ook bodemvocht. Door allerlei metingen ontstaat een compleet beeld van de zoutconcentratie waar de gewassen in de wortelzone gedurende het groeiseizoen aan worden blootgesteld.

Stappen zetten

Volgens De Vos is er al veel in gang gezet op veredelingsgebied, maar moeten er nog grotere stappen worden gezet. Verzilting zorgt namelijk echt voor problemen.

'In Nederland kunnen we veel ondervangen met goede watersystemen en hebben we regelmatig regen waardoor zoet water wordt aangevoerd. In andere landen staat de voedselvoorziening op het spel.' De Vos noemt daarbij landen als Pakistan, Bangladesh, Ghana en Egypte.

Nijpend

In Egypte is de situatie echt nijpend. 'De bevolking groeit er hard. De voedselvoorziening staat er door verzilting onder druk. Het waterpeil van de Nijl is gedaald door de bouw van een stuwdam stroomopwaarts. Als er over acht jaar geen grotere beschikbaarheid is van zouttolerante gewassen, komt er waarschijnlijk een enorme migratiestroom op gang naar Europa. Verzilting heeft maatschappelijk dus een grote impact.'

Ook in Bangladesh staan boeren volgens De Vos te springen om zouttolerante gewassen. 'In het droge seizoen eten mensen in de kustregio onkruid bij gebrek aan voedsel. Als boeren daar rendabel groenten kunnen telen, zal dat uiteindelijk de economie verbeteren en komt zo'n land uit een negatieve spiraal.

Luxeproduct

Waar in Nederland een aardappel die in zilte omstandigheden is geteeld, gezien wordt als een luxeproduct met een bijzondere smaak, is het in landen als Bangladesh pure noodzaak. Het is een oplossing voor het voedselprobleem. In Bangladesh is vooral veel interesse in zouttolerantie koolsoorten.

Maar ook dichter bij huis, in Nederland, zijn door klimaatverandering meer problemen te verwachten. Niet alleen de stijgende zeespiegel is daar oorzaak van. 'Je ziet nu al bij een lange periode, vanaf ongeveer acht weken, dat zout water omhoog borrelt. De zoute kweldruk neemt toe. Meestal gaat het dan wel weer regenen en komt het goed. Door de klimaatverandering is er een grotere kans op lange droge periodes.'

Potentie

De Vos is daarom blij dat het onderwerp verzilting op de agenda van Seed meets Technology staat. 'De aanwezigen kunnen hierdoor zien wat er al gebeurt en hopelijk worden ook veredelaars wakker en gaat iedereen de potentie ervan zien.

Voor veredelaars is een groot begrip als voedselvoorziening niet concreet. Er moet een verdienmodel zijn. Boeren moeten er interesse in hebben, pas dan wordt het commercieel interessant om hierop in te zetten.

Presentaties

Tijdens Seed meets Technology verzorgen diverse bedrijven presentaties. Naast het symposium over verzilting zijn er symposia over phenotyping en zaadbehandelingen. Deze behandelingen moeten een bijdrage leveren aan plaagdierbestrijding en ziektebestrijding. Ten slotte is er een symposium over 'vertical farming'.