Waterafvoer zorgt voor problemen bij Friese boeren

Wetterskip Fryslân-bestuurder Jan van Weperen herkent de problematiek. 'Ik begrijp de zorg van boeren', geeft hij aan. 'Nog lang niet alle aardappelen zijn gerooid, laat staan dat de suikerbieten en mais geoogst zijn.'

Dit is een uitzonderlijke situatie, geeft Van Weperen aan. 'Op sommige plekken is 110 millimeter regen gevallen. Dat is heftig. Wij kampen met problemen nu het zo vroeg in het seizoen regent. We zijn sinds half augustus aan het hekkelen, maar veel sloten zijn nog vol met begroeiing. Dat bemoeilijkt de waterafvoer. Daarbij komt dat hekkelmachines niet overal kunnen komen, omdat het te nat is.' Het Wetterskip zet pompen in, maar ook deze kunnen niet overal geplaatst worden.

Zondag ging het Wouda-gemaal draaien om het waterpeil in de Friese boezem te verlagen, sinds 2004 is het niet voorgekomen dat het grootste gemaal zo vroeg in het seizoen draaide. Dinsdagmiddag ging het gemaal weer uit. 'Maar we houden de ketels warm. Wanneer er bijgemaald moet worden, kan het gemaal zo weer opstarten.'

En rayonmedewerkers werken dag en nacht om de duikers te controleren, krooshekken schoon te houden, en pompen te plaatsen, stelt Van Weperen. 'Zij maken overuren, maar kunnen niet alle schade wegnemen.'

Tjeukemeer

Hij heeft al verschillende reacties ontvangen van boeren rond het Tjeukemeer en bij Hallum. 'Zij hebben vorige week veel regen gehad. En daar is deze week weer wat bijgevallen. De toestand is zorgelijk.'
Melkveehouder en voorzitter van LTO Noord Dongeradeel Ids de Groot verwijt Wetterskip Fryslân nalatigheid in het waterbeheer.

'Het water staat bij mij bijna op maaiveldhoogte. Ik heb de droge koeien inmiddels ook opgestald, je doet die beesten er ook geen plezier mee.. Maar voor mijn buurman die uien en pootaardappelen verbouwt, is de situatie ernstiger. Dit terwijl het Wetterskip maar blijft volharden in het zomerpeil, en niet eerder in het seizoen naar het winterpeil wil om de buffer te vergroten. Bovendien worden de sloten niet op tijd geschoond. Pas dinsdagochtend hebben ze hier een hekkelmachine neergezet. Ik ben inmiddels van plan om de financiële schade bij het schap te verhalen, dit is al de zoveelste keer', geeft hij aan.

Hekkelen

Volgens Van Weperen is het goed om het hekkelbeleid onder de loep te nemen. 'Het klimaat verandert, er komen vroeg in het seizoen meer hoosbuien. Wij hekelen altijd vanaf half augustus tot half oktober. Wanneer je te vroeg hekkelt loop je het risico dat een sloot weer volgroeit. Daarbij hebben we 1.000 kilometers sloten die gehekkeld moeten worden. Dat kun je niet allemaal op hetzelfde tijdstip doen.'
Het peilbeheer ligt iets lastiger, aldus de waterschapsbestuurder. Bij het vervroegen van het winterpeil spelen ook andere belangen, stelt hij. 'Een akkerbouwer wil het liefst een maand eerder een lager peil. Terwijl veehouders graag het zomerpeil willen behouden voor hun schapen en koeien.'

De zorgen van ondernemers of het water wel via de Dokkumerzijlen op het Lauwersmeer kan worden gespuid, zijn onterecht, stelt Van Weperen. 'We hebben goed contact met waterschap Noorderzijlvest. Dat schap kan het maximale spuien. Het waterpeil in het Lauwersmeer is op een voldoende niveau hiervoor. '