Productgarantie voor gezonde bollenteelt

De bloembollensector bevindt zich in een spagaat, stelt adjunct-directeur André Hoogendijk van ketenorganisatie KAVB. 'De markt dwingt ons om duurzamer te telen, maar tegelijk worden ook de kwaliteitseisen steeds strenger. Uiteindelijk is dit een vicieuze cirkel.'

Namens de bloembollensector was Hoogendijk betrokken bij het opstellen van de Ambitie Plantgezondheid 2030. Hij legt uit dat juist vanwege de toenemende fytosanitaire eisen en de maatschappelijke behoefte aan duurzaam geteelde gewassen het goed is dat de landbouw zelf komt met een ambitie om uit de fuik te blijven waarin de sector dreigt te geraken. 'Daarom is deze ambitie goed uit te leggen aan onze achterban.'

Drie aspecten

Hoogendijk wijst op de aspecten waarvan de doelen in de Ambitie Plantgezondheid 2030 staan. 'Het gaat om de combinatie van gezonde planten, een gezonde markt en een gezonde omgeving. Alle drie aspecten zijn even belangrijk. Het betekent bijvoorbeeld dat biologische teelt alleen mogelijk is als we de juiste kwaliteit kunnen leveren en voldoende rendement behalen. Dat is niet voor elke markt haalbaar.'

De focus van de bloembollensector is voor de korte termijn gericht op de waterkwaliteit en het beperken van de emissie van gewasbeschermingsmiddelen. De doelstelling daarvoor, het terugdringen van het aantal normoverschrijdingen met 98 procent in 2023, is omschreven in het eigen actieplan van de sector uit 2014.

Acties

'Met acties om te komen tot een schoon erf zonder afspoeling van middelen naar de sloot kunnen we de milieubelasting behoorlijk beperken', stelt Hoogendijk.

Voor de lange termijn kiest de bollensector ervoor om de doelstellingen in de Ambitie Plantgezondheid 2030 te realiseren door het afgeven van productgaranties op een duurzame teeltwijze van zowel bloembollen als de bolbloemen uit de broeierij. De KAVB zet daarvoor naast biologisch in op Milieukeur.

'Wat ons aanspreekt in Milieukeur is dat het verder gaat dan voorwaarden aan gewasbeschermingsmiddelen. Er is bij het keurmerk ook aandacht voor de kwaliteit van de bodem, het klimaat, de biodiversiteit en de omgeving.'

1 procent

Inmiddels is met 240 hectare 1 procent van het bloembollenareaal gecertificeerd onder Milieukeur. De KAVB wil toewerken naar 20 procent aantoonbaar duurzame productie in 2025. 'Uiteindelijk is het een doelstelling in de Ambitie Plantgezondheid dat we in 2030 ons op de internationale markt naast kwaliteit aantoonbaar onderscheiden met een duurzame teeltwijze.'

In een sectorvisie over de ambities voor 2030, die KAVB komend najaar presenteert, staat onder andere omschreven dat het zaak is dat de sector zich meer specialiseert op specifieke afzetmarkten. 'Telers moeten weten voor welke markt ze produceren en wat daarvoor de eisen zijn. Als de bollen naar een kas in het Westland gaan, is het niet nodig om te telen volgens de strenge richtlijnen die gelden voor export naar China', zegt Hoogendijk.

Uitbouwen

De sector wil ook initiatieven uitbouwen die al gaande zijn in de bollenteelt. De adjunct-directeur van de KAVB noemt het gebruik van groene middelen, de aandacht voor bodemweerbaarheid en plantweerbaarheid en daarop aansluitend de ontwikkeling van resistente cultivars.

'De uitdaging voor de bloembollensector is groot. We hebben nog veel werk te verzetten. Voor deze Ambitie Plantgezondheid is het nodig dat we een transitie maken naar meer omgevingsgericht ondernemen. Het gaat niet meer alleen om de vaktechniek, maar vooral ook om het contact met omwonenden en burgers. Dat moeten we verder ontwikkelen en ook slimmer aanpakken.'

• Lees meer hierover deze zaterdag in Nieuwe Oogst