Pluimveehouder Van den Ham kiest voor extra stal

Als we door de geopende deur de stal in aanbouw binnengaan, volgen een paar zwaluwen ons voorbeeld. Daar is pluimveehouder Aart van den Ham uit Wildervank niet van gediend. Breed zwaaiend met zijn armen probeert hij de zwart-witte vogels te verdrijven. 'Als straks de open zijde van de wintergarten van gaas is voorzien, kunnen vogels de stal niet meer in', legt hij uit. 'En dat is maar goed ook. Om besmettingsrisico zoveel mogelijk te beperken, wil ik geen wilde vogels in de stal.'

Enkele weken voor de open dag van 22 juli is de afwerking van de nieuwe stal nog in volle gang. Voor Aart en Jasmijn van den Ham is de nieuwe stal een volgende stap in hun bedrijfsontwikkeling. Sinds 2012 houden zij biologische leghennen in Wildervank. Daaraan vooraf ging een periode van oriënteren, onderhandelen en verbouwen.

Zelfstandig ondernemen

Aart van den Ham komt uit het Gelderse Nijkerkerveen. Daar hadden zijn ouders in deeltijd een kleinschalig legpluimveebedrijf. 'Van jongs af aan wilde ik al zelfstandig pluimveehouder worden. Nadat ik een aantal jaren als zzp'er had gewerkt in de agrarische sector, zijn we op zoek gegaan. Op het ouderlijk bedrijf waren geen mogelijkheden om uit te breiden. Daarom keken mijn ouders en ik uit naar een andere locatie. Eerst in de Gelderse Vallei, later ook in de rest van Nederland.

In Wildervank vond Van den Ham een bedrijf met vrije uitloop dat aan te passen was naar een biologisch bedrijf met 15.000 hennen. Voor zijn ouders lag het bedrijf echter te ver van Nijkerkerveen. 'Ik heb er toen goed over nagedacht en in overleg met mijn ouders besloten om de stap naar Groningen alleen te zetten. Dat was in 2011. Jasmijn kwam later op mijn pad. Toen was ik al pluimveehouder in Wildervank.'

Biologisch

De keuze van Van den Ham om met een biologisch legpluimveebedrijf te starten had meerdere redenen. 'Tijdens mijn studie werkte ik bij een biologisch pluimveebedrijf. Daar zag ik dat het een mooie manier van kippen houden is. Als je het goed wilt doen, biedt een biologisch legpluimveebedrijf veel afwisseling en uitdaging. Een meer praktische reden om voor biologisch te gaan, is dat je met minder dieren en minder financiering een inkomen kunt verdienen. En dat paste mij wel toen ik begon.'

Sinds een jaar of drie maakt de pluimveehouder het voer voor de kippen zelf. Hij koopt mais en tarwe/triticale en combineert dit in een voermenger met kernvoer van voerleverancier Reudink. 'Een groot voordeel daarvan is dat je meer en sneller kunt sturen. Bij warm weer maak ik het voermengsel geconcentreerder omdat de hennen dan minder vreten. Daardoor lukt het om de gebruikelijke productiedip bij zomerse omstandigheden te voorkomen.' Van den Ham heeft afspraken met een naar biologisch omschakelende akkerbouwer in de buurt om de komende jaren van hem graan af te nemen.

Presteren

De pluimveehouder vindt dat zelf voer mengen past bij zijn streven om zo goed mogelijk te presteren. 'Via automatische dierweging volgen we het gewicht van de hennen. Ook weten we elke dag exact wat de eieren wegen. Daardoor kunnen we alles nauwkeurig volgen en eventueel aanpassen. Als je veel eieren per opgezette hen wilt afleveren, komt het aan op details. Daarom maak ik ook graag gebruik van begeleiding door de dierenarts en de voervoorlichter. Zij houden me scherp en helpen me om met gezonde kippen goed te produceren.'

Sinds enkele jaren oriënteert Van den Ham zich op een nieuwe stap in de bedrijfsontwikkeling. Hij sprong in op een nieuw reconstructieplan buitengebied en ging met gemeente Veendam om tafel zitten om mogelijkheden te bespreken. Dat leidde tot het verplaatsen van een deel van het bestaande bouwblok. Daardoor kan Van den Ham nu een nieuwe stal bouwen op 160 meter van zijn bestaande stal.

Nadelen

Voor het bieden van uitloop is de afstand een voordeel. Maar er zijn ook nadelen. Vanwege beperkte ruimte in de bestaande gebouwen wil de ondernemer in de toekomst alle eieren in het eierlokaal van de nieuwe stal verwerken. Er moet dan een lange eierentransportband komen om de stallen te verbinden. 'Die investering hopen we over een jaar te kunnen doen. Een volgende stap is dan het verder automatiseren van het inpakken en verpakken van de eieren. Daarmee kunnen we een flinke efficiencyslag maken.'

Ook bij het voeren van de kippen speelde de afstand tussen de stallen mee in de overwegingen die Van den Ham maakte. Uiteindelijk koos hij ervoor om de bestaande voermenginstallatie voor beide stallen te benutten. Een voertransportbuis voorziet een kleine silo bij de nieuwe stal dagelijks van een compleet voermengsel.