Onenigheid over Europese regels biologische landbouw

De Europese Commissie stelde in 2014 voor om de regels omtrent biologische landbouw te veranderen, met de bedoeling om biologische productie in de EU te vergroten. De vraag naar biologische producten bij Europese consumenten steeg namelijk veel sneller dan het aanbod. Het idee was dat de nieuwe regelgeving duidelijker zou worden en meer uniformiteit zou brengen.

Drie jaar later moet worden vastgesteld dat het dossier een politiek mijnenveld is geworden. Voordat het voorstel wet kan worden, moeten zowel het Europees Parlement als de afzonderlijke lidstaten, vertegenwoordigd door de Raad, het erover eens worden. Maar de onderhandelingen tussen vertegenwoordigers van deze twee instellingen, begonnen in november 2015, duren nu al achttien maanden.

Complex dossier

Een van de redenen is de complexiteit van het dossier. De wetstekst probeert in één document alles te regelen: productie, labels, maar ook eisen voor broeikassen en zaden. Over verschillende onderdelen zijn zowel de lidstaten als het parlement het niet alleen oneens met elkaar, maar soms ook onderling.

Dan zijn er ook nog de zorgen van de vertegenwoordigers van de agrarische sector, zoals de sterke lobbyclub Copa-Cogeca, waar LTO Nederland lid van is.

Zaden

De secretaris-generaal van Copa-Cogeca, Pekka Pesonen, vertelde Nieuwe Oogst dat hij bezorgd is dat de nieuwe regels omtrent zaden schadelijk kunnen zijn voor de kwaliteit. 'De kwaliteit van zaden moet hoog blijven. Als biologische producten niet voldoen aan de verwachtingen van consumenten, zijn we verloren.' Hij vindt dat het onderdeel van de zaden misschien beter apart geregeld kan worden.

De lobbyorganisatie voor biologische landbouw, IFOAM, heeft weer andere zorgen. Ze stuurde vorige week brieven naar haar leden - in Nederland Bionext - om te pleiten tegen de meest recente compromistekst. Volgens een woordvoerder zaten er te veel onduidelijkheden in, 'of zelfs fouten'. Ook zou er volgens IFOAM te gemakkelijk een uitzondering worden gegeven op jaarlijkse inspecties, wat het consumentenvertrouwen zou kunnen schaden.

Achttiende ronde

Op maandag vroeg Malta, dat momenteel het halfjaarlijkse EU-voorzitterschap bekleedt, of de lidstaten de compromistekst konden steunen. Ze stemden tegen. Daarop werd de achttiende onderhandelingsronde, gepland voor woensdag, afgezegd. Hiermee lijkt het voorlopig even gedaan met de onderhandelingen. Het is onwaarschijnlijk dat Malta nog een nieuwe poging tot consensus doet voordat het op 1 juli het voorzittersstokje overgeeft aan Estland.

Ondertussen zitten boeren in onzekerheid, aldus Emanuele Busacca van IFOAM. 'Als je niet weet welke regels de komende twee jaar van toepassing zijn, dan ga je geen grote investeringen doen', vertelde Busacca aan Nieuwe Oogst, eerder deze maand. Tegelijk wordt het alleen maar lastiger om de impasse te doorbreken. 'Deze mensen zijn uitgeput', zei Busacca over de onderhandelaars. Die kwalificatie geldt nu alleen nog maar meer. En vermoeidheid is niet de beste staat om wetgeving te schrijven.

Teleurgesteld

De Europese Commissie liet op maandag weten 'teleurgesteld' te zijn, aangezien de afgelopen weken 'door alle deelnemers is geprobeerd een oplossing te vinden'. Tegelijk wil de Commissie doorgaan met deze manier van onderhandelen. Eerder nog klonk er vanuit Brussel een dreigement om het hele voorstel dan maar terug te trekken. Maar volgens de Commissie moeten de onderhandelingen doorgaan op basis van de voorgestelde tekst.

De Maltezen lieten maandag weten dat ze hun 'uiterste best' hebben gedaan om de impasse te doorbreken, en dat ook zij teleurgesteld zijn. Hun falen is echter niet te wijten aan gebrek aan inzet. Eerder lukte het ook de Slowaken en het Nederlands voorzitterschap niet om een doorbraak te forceren.