Groningse bioboeren kijken vlak over de grens

Hoewel de achternaam van akkerbouwer Wilko de Boer uit Bunde de Nederlandse voertaal doet vermoeden, gaat het om een op-en-top Duitse teler. Hij heeft twee biologische akkerbouwbedrijven met luzerne, tarwe, spelt, rogge en aardappelen in het bouwplan.

Zijn bedrijf ligt op de zware klei in de Dollardpolders. Dit gebied ligt zowel in Nederland als Duitsland, maar de blik stopt veelal bij de grens. Terwijl een Nederlandse buurman 5 kilometer verderop wellicht een oplossing kan bieden bij een knelpunt in de onderneming.

Excursie

Vorige week vrijdag was De Boer gastheer voor een excursie en een bijeenkomst van Nederlandse en Duitse biologische telers op zware klei. 'Wat kunnen we van elkaar leren? Kunnen we door samenwerken knelpunten oplossen? Kunnen we door sterke relaties ervoor zorgen dat onze regio qua productiecapaciteit interessant wordt voor afnemers?' legt Brul uit.

De landbouwkundige ziet dat de markt voor biologische producten blijft groeien. Dat biedt kansen voor bestaande bedrijven en voor ondernemers, die willen omschakelen. De technische en organisatorische ontwikkelingen in de biologische sector zijn volgens Brul minstens zo interessant.

'De oostkant van Groningen en Drenthe kent met nog geen 2 procent verhoudingsgewijs toch maar vrij weinig biologische landbouw. Onze theorie is dat je met een bedrijf in de grensstreek nog weleens het gevoel kunt hebben ver van de belangrijkste kenniscentra, verwerkers, afnemers en toeleveranciers af te zitten.'

Stimuleringsprogramma

Het stimuleringsprogramma voor de biologische landbouw van provincie Groningen is de aanzet geweest om ook eens over de grens te kijken. 'Aan de Duitse kant doet zich namelijk hetzelfde voor. Als je blijft kijken in eigen land, zit je altijd aan de marge. Door de samenwerking te zoeken kunnen we met biologische groenten wellicht een omvang creëren die voldoende interessant is voor de handel en verwerking.'

Het Kompetenzzentrum Ökolandbau Niedersachsen adviseert biologische boeren en bevordert de afzet van de landbouwproducten. De zienswijze van Brul en zijn collega-adviseur Michiel Bus wordt door de Duitse organisatie gedeeld.

Duitse nummerplaten

'Bij de supermarkt in Bad Nieuweschans is de helft van de nummerplaten Duits. Bij de supermarkt in de Duitse gemeente Bunde is het net andersom. Voor consumenten speelt de grens dus niet. Er zijn boeren die al hun hele leven in de grensstreek zitten, maar niet eens weten wie hun collega's een paar kilometer verderop zijn. Dat is vreemd. In West-Groningen speelt de grens met Friesland toch ook geen rol?'

Een concreet voorbeeld is het opzetten van een biologische mouterij in Nieuweschans. Dat is interessant voor graantelers en kleine bierbrouwers. Door de handen ineen te slaan moet er voldoende capaciteit ontstaan. Brul benadrukt dat het plannen zijn.

Netwerk

'Je kunt ook denken aan het uitbreiden van het netwerk. We brengen biologische bedrijven bij elkaar die op korte afstand van elkaar liggen. Zelf was ik laatst op zoek naar een groentedrogerij. In Noord-Nederland kon ik die nergens vinden, terwijl bleek dat op nog geen 5 kilometer afstand over de grens een ondernemer zit die zich hiermee bezighoudt.'

'Eigenlijk redelijk belachelijk', vindt Brul. 'Maar zo werkt het blijkbaar toch, netwerken sluiten nu onvoldoende op elkaar aan. Zo'n grensoverschrijdend netwerk kan grote projecten, maar ook kleine praktische resultaten opleveren', vertelt hij.

Interessant

'Zo kijkt de biologische voerleverancier Vechtemühle in het Duitse Hoogstede nu ook vlak over de grens in haar zoektocht naar ingrediënten voor krachtvoer. Voor biologische akkerbouwers op de Drentse zand- en dalgronden is dit een interessante ontwikkeling.'