Toekomst glyfosaat in handen Amerikaanse rechter

In de Brusselse wandelgangen werd vorige week bekend dat de Europese Commissie waarschijnlijk gaat voorstellen om de toelating voor glyfosaat met tien jaar te verlengen. Voor het eind van dit jaar nemen de Europese lidstaten een definitief besluit over het veelgebruikte en omstreden herbicide.

LTO en Copa Cogeca reageerden enigszins teleurgesteld op het voorgenomen besluit. Zij zien liever dat de Europese Commissie gaat voor de maximale verlenging van de toelating met vijftien jaar. Terwijl de landbouworganisaties rekenen op een verlenging, worden zowel politiek als maatschappelijk de messen geslepen voor een laatste offensief om glyfosaat definitief de nek om te draaien.

In een reactie merkt persdienst Politico op dat de uitspraak van een regionale rechter in San Francisco invloed zal hebben op het Europese debat over glyfosaat. In een rechtszaak die is aangespannen tegen chemieconcern Monsanto, stelt een grote groep kankerpatiënten dat hun ziekte het gevolg is van blootstelling aan glyfosaat.

De aanklacht is dat Monsanto bewust wetenschappelijk onderzoek heeft beïnvloed om de link tussen glyfosaat en kanker te verdoezelen. De aanklagers zeggen hiervoor genoeg bewijzen te hebben. Ze verwijzen onder meer naar een onderschepte e-mail van een directielid van Monsanto die medewerkers oproept om als 'ghostwriters' mee te werken aan wetenschappelijke studies.

Het herbicide Roundup met glyfosaat als werkzame stof is heel belangrijk voor Monsanto. Het bepaalt voor een belangrijk deel de beurswaarde van het Amerikaanse concern kort voor de overname door Bayer.

Vandaar ook dat het ongelegen kwam dat het Internationale Instituut voor Kankeronderzoek (IARC) in 2015 meldde een verband meldde tussen de ziekte non-Hodgkin en glyfosaat. De stof zou volgens het instituut moeten worden aangemerkt als mogelijk kankerverwekkend.

De Europese Voedselautoriteit (EFSA) en het Europees Chemicaliënagentschap (ECHA) verwierpen later de conclusie van het IARC. Met name EFSA verklaart op basis van een groot aantal studies dat glyfosaat veilig is voor de volksgezondheid. Verder ontkent de autoriteit de betrokkenheid van Monsanto.

Het neemt niet weg dat de uitspraak van de Amerikaanse rechter in oktober van dit jaar niet genegeerd kan worden in Europa. Mochten de aanklagers aantonen dat Monsanto werkelijk heeft lopen rommelen met bewijzen tegen glyfosaat, dan wordt de herregistratie een moeilijk verhaal.