Soms hogere opbrengsten bij ruitzaai

Volgens onderzoeker Herman van Schooten van Wageningen Livestock Research werden er vorig jaar geen verschillen aangetoond tussen ruitzaai en standaardzaai op proefbedrijf Vredepeel. Bij ruitzaai is de mais op een onderlinge afstand van 37,5 centimeter gezaaid, gangbaar is zaai op 75 centimeter.

Op proefbedrijf Kooijenburg in Marwijksoord was er in 2016 wel een significant effect te zien tussen ruitzaai en gangbare zaai. Bij ruitzaai bleek de drogestofopbrengst 23,3 ton per hectare, een ton droge stof meer dan bij gangbare zaai.

Doel

'Doel van de proef in Drenthe was om meer inzicht te krijgen in het effect van raseigenschappen op ontwikkeling van onderzaai', licht Van Schooten toe. 'Het was in eerste instantie de bedoeling om de mais alleen op de standaardrijafstand te zaaien. Later is ook ruitzaai meegenomen. Het positieve effect werd vooral veroorzaakt door de latere rastypen.'

Wat de invloed is van de bemesting of de bemestingstoestand van de grond op het verschil tussen ruitzaai en gewone zaai kan de onderzoeker niet zeggen. 'In theorie zouden bij ruitzaai de wortels beter verdeeld zijn en daardoor meer bereik hebben om mineralen op te nemen. Dit kan een voordeel zijn bij lagere bemestingstoestanden.'

Meer licht

De bladeren kunnen bij ruitzaai door een betere plantverdeling meer licht onderscheppen en dus meer massa produceren. 'De mineralenvoorziening mag dan niet beperkend zijn. In Marwijksoord zagen we wel een effect, terwijl daar de bemestingstoestand en het opbrengstniveau niet lager waren dan in Vredepeel, waar we geen effect zagen.'

Melkveehouder André te Fruchte uit Beltrum paste vorig jaar voor het eerst ruitzaai toe op esgrond. Hij zag geen hogere opbrengst. 'Toen het perceel dicht was gegroeid, had ruitzaai een voorsprong van 20 centimeter lengte. Dit is in de loop van het groeiseizoen verdwenen.' De ruitzaai leverde gemiddeld 21 ton droge stof per hectare op, standaardzaai 20,9 ton. Het gaat hierbij om een indicatie.

Gewogen

Gerard Abbink van Groeikracht heeft in 2016 300 hectare mais gewogen dat volgens de ruitzaaimethode was gezaaid. 'Alleen onder suboptimale bemestingstoestand heb je een meeropbrengst van ruitzaai ten opzichte van traditioneel. Dat is meestal zo'n 5 procent aan drogestofopbrengst. Hetzelfde geldt voor drijfmest in de rij, waarbij je in principe hetzelfde effect nastreeft: de mest en plant dichter bij elkaar brengen.'

Volgens Abbink is er bij een goede bemestingstoestand - zowel bodem als mest - geen verschil tussen ruitzaai en traditionele zaai. 'Bij schrale percelen met een lage mestgift heb je soms dergelijke technieken nodig om de hoogst haalbare opbrengst te halen.' Hij stelt dat er - kort door de bocht - alleen een effect van ruitzaai is te verwachten bij een lage bemestingstoestand.

Zonder derogatie

'Denk daarbij grofweg aan giften met minder dan 40 kuub drijfmest of een laag organischestofpercentage van de grond. Zeker op bedrijven zonder derogatie komen we dit helaas toch wel vaak tegen.'