Akkerbouwer breidt pootaardappelareaal meer dan 100 hectare uit

De vierde generatie Hack teelt inmiddels pootaardappelen in de Koningsoordpolder in Dinteloord. Toen Ralph Hack in 2009 van landbouwschool kwam, had hij een duidelijk doel voor ogen: groei van omzet en groei van winst. Hij zag de saldo's van de pootaardappelteelt en van de eerstejaarsplantuien en de witlof van zijn ouders en concludeerde dat het de moeite waard was om met die gewassen te groeien en land ervoor te huren. Het areaal pootaardappelen groeide het sterkst, van 4 hectare in 2008 naar 156 hectare.

Tegelijk huurde de jonge ondernemer diverse aardappelbewaringen om zijn product te kunnen opslaan. Op het ouderlijk bedrijf was daar geen ruimte voor. Bovendien is dat een pachtbedrijf. Hack wilde op eigen grond bouwen. Daarom zocht hij een eigen locatie. Maar de bank hielp niet mee. Die keek alleen naar de zekerheid van de lening; bij een pachtbedrijf is die kleiner dan bij een eigendomsbedrijf. Meer oogstkrediet bleek niet mogelijk. Daarom koos de teler voor een andere bank.

Twee nieuwe loodsen

Eind 2013 deed zich de kans voor om de eigen gepachte gebouwen en huiskavel van 14 hectare te kopen. Met die zekerheid kon Hack in 2014 twee nieuwe loodsen financieren met in totaal 2.500 vierkante meter vloeroppervlak. De helft daarvan is voor de opslag van 3.200 kisten, voor in totaal 4.000 ton pootaardappelen. De rest van de oogst slaat de teler elders op. De andere helft van de nieuwe loodsen is voor op- en overslag en voor de sorteerinstallatie en opzakmachine.

Hack gebruikt zijn oude sorteerlijn nu nog alleen voor zijn eigen stammenteelt voor pootaardappelen. Daar begon hij mee in 2013. 'Het is een bedrijf binnen het bedrijf', zegt hij. De teler koopt elk jaar miniknollen voor de stammenteelt en vermeerdert die nog vier jaar, voordat hij ze verkoopt voor de teelt van consumptieaardappelen. Hij teelt vijftien rassen voor twee handelshuizen: Agrico en Stet Holland.

Vijftien rassen

Binnen een perceel van 18 hectare bij het bedrijf lagen dit jaar 45 perceeltjes van de vijftien rassen in drie generaties. 'Dat is de basis', legt Hack uit. Volgend jaar plant hij voor het eerst zijn vierjarige stammen op grote percelen om ze af te kunnen leveren. Daarmee wil hij ook zijn eigen huurland vol zetten.

'De kwaliteit moet zo goed zijn dat ik bijna niet hoef te selecteren, maar als keurmeester over mijn percelen kan lopen. Als ik het in de jaren hiervoor niet goed heb gedaan, dan kom ik mezelf tegen.' De stammenteelt vergt veel werk. Alleen al het rooien van de veldjes vraagt een week werk.

Drie pijlers

De pootaardappelteelt, inclusief de stammenteelt, is een van de pijlers onder het bedrijf. De andere twee pijlers zijn de eerstejaarsplantuien en de witlofwortelen. 'Die vormen het basisinkomen.' De drie intensieve gewassen geven een redelijk stabiele omzet. Hack teelt de plantuien en witlofwortelen op contract en bij pootaardappelen teelt hij bijna alleen monopolierassen, die minder prijsfluctuaties kennen dan vrije rassen. 'Het komt dan alleen aan op je vakmanschap, op de opbrengst en de kwaliteit.'

In totaal beteelde de ondernemer dit jaar zo'n 250 hectare, inclusief een deel deelteelt, waarvan driekwart op huurland, verdeeld over 33 percelen. Hij volgt alle percelen nauwgezet, met het oog, maar ook met gewassensoren op de veldspuit. Die meten de biomassa en stikstofhoeveelheid in de plant. 'Dat geeft me een indicatie van groei, op basis van feiten, niet op basis van emotie. Als de groei afvlakt, kun je kijken wat je kunt doen, bijvoorbeeld bemesten.'

Finetuning

Hack noemt dit precisieteelt. De volgende stap is precisielandbouw, door bijvoorbeeld bemesting plaatsspecifiek toe te dienen. Die stap wil hij de komende jaren zetten. Dan ligt de focus niet op groei, maar op finetuning en op het wegwerken van de kop van de financiering. 'Groot worden is niet zo moeilijk. Het gaat om groot blijven. Je moet het met 22 percelen pootgoed evengoed doen als met drie.' Groot worden was nooit een doel op zich. 'Het is gewoon gebeurd. Bij een goed resultaat probeerde ik nog maar eens een perceel.'

Sommige collega's volgen Hack met verbazing. 'Het kan niet wat Hack doet', zeggen ze. Misschien is dat wel zo. Maar als het goed gaat, zeggen ze over een paar jaar misschien wel: 'Dat had ik al voorspeld toen die jongen van school kwam.'