'Het draait om zo goed mogelijk benutten van reststromen'

Hadden jullie voorzien dat vooral de teelt van eendenkroos moeilijk rendabel te maken zou zijn?

'We hadden daar voor de bouw al onze twijfels over en zijn daarom op kleine schaal begonnen. Inmiddels is duidelijk dat eendenkroos in een kas goed te telen is, maar dat dat niet goedkoop is. Gras verbouw je ook niet in een kas.'

Is kroos wel een interessant gewas?

'Dat is het zeker; vooral als je het in het voer kunt gebruiken als alternatief voor sojaschroot. In vergelijking met soja kun je met kroos vijf keer zo veel eiwit per hectare verbouwen. We realiseerden in 2015 een drogestofproductie van ruim 11 ton per hectare met 40 tot 50 procent eiwit. Daarnaast kan kroos wel vijf- tot tienmaal meer stikstof en fosfaat opnemen dan andere gewassen.'

Jullie houden het kringloopsysteem wel in de lucht ondanks het beperkte rendement?

'We gaan door. Uit de meeste onderdelen komt nu een positieve cashflow. Wel studeren we op mogelijkheden om te komen tot een economisch rendabel teeltsysteem. We overwegen andere teelten dan eendenkroos. Licht is een beperkende factor in onze kas. Zoals het nu lijkt, blijft de ruimte boven de stal een proeftuin voor nieuwe dingen.'

Als u opnieuw zou kunnen investeren, wat zou u dan anders dan?

'Over de stal zijn we uitermate tevreden. De welzijnsvriendelijke emissiearme roostervloer met rubberen toplaag bevalt goed. Het biofilter is ons tegengevallen, vooral door de hoge elektriciteitsvraag van de ventilatoren. De mestscheiding met behulp van mestschuiven onder de roosters werkt prima. Doordat er minder ammoniak vrijkomt, ventileren we in de winter minder en dat scheelt voerkosten.'

En de vergistingsinstallatie?

'De gasproductie per ton mest is goed. Wel valt het rendement tegen van de, duurdere, vastbedvergister. Nu zou ik waarschijnlijk voor een goedkopere vergister kiezen.'

Welke kansen ziet u om kringlopen nog beter te sluiten?

'Het draait om het zo goed mogelijk benutten van reststromen. 50 tot 60 procent van het voer verlaat als warmte de stal. Dat gebeurt op ieder veehouderijbedrijf in meerdere of mindere mate. Ik denk dat er goede mogelijkheden zijn om combinaties te maken van veehouderij met intensieve plantenteelt.'