Graslandbeluchter geeft bodem lucht

Anne-Marie RopsSpinhoven is naast zijn melkveebedrijf actief in diverse studiegroepen, projecten en netwerken. 'Duurzaamheid' is de rode draad in deze activiteiten. 'Ik ben nieuwsgierig, wil graag praktische kennis opdoen', zegt Spinhoven. 'Het is heel interessant om bezig te zijn met de kringloop, met de bodem, met duurzaam ondernemen.'
Eén van zijn netwerken is ontstaan vanuit het programma Agenda voor de Veenkoloniën. Spinhoven vormt met nog twee melkveehouders een werkgroep die zich richt op de bodem en de kringloop. Frank Verhoeven van Boerenverstand begeleidt deze groep.
In bijeenkomsten spraken ze met elkaar over voederwinning en de rantsoenwijzer, gingen ze in gesprek met akkerbouwers en gingen ze aan de slag met de Bodem Conditie Score (BCS).
'Op mijn eigen bedrijf is vorig voorjaar de BCS uitgevoerd door bodemdeskundige Coen ter Berg', vertelt Spinhoven. 'Daarvoor ging op drie plekken de schop de grond in. In oud gras, gras van drie jaar oud en een vorig jaar nieuw ingezaaid perceel, waar altijd plassen staan als het veel regent en dat bij weinig neerslag snel droog is.'

Dichtgestampte grond

In het slechte perceel bleek dat de bovenlaag mooi bewerkt was, maar wat verder naar onder een storende laag van zo'n 5 centimeter aanwezig was. Daaronder was de grond weer mooi rul. Die storende laag moest bewerkt worden, maar hoe? Daarvoor adviseerde Ter Berg een graslandbeluchter, waarbij een soort zwaard de grond in gaat met ter hoogte van de storende laag een soort 'goudklomp' die de dichtgestampte grond uit elkaar drukt.
Toen was het wachten op het geschikte tijdstip. Vorige week was het zover. Spinhoven: 'In de nazomer komt er geen mest meer op de grond, kan de grond tot rust komen. Nu de storende laag is aangepakt, kan het gras dieper gaan wortelen. Het resultaat is nog even afwachten, maar ik heb er alle vertrouwen in.'
Spinhoven kwam in 1997 met zijn gezin naar Odoornerveen, waar hij een melkveebedrijf startte op een voormalig akkerbouwbedrijf. Van zijn 29 hectare grond is 2 hectare veengrond, de rest is vrij droge zandgrond met hier en daar leem of een 'veengaatje'.
De melkveehouder ruilt één op één grond met een naastgelegen akkerbouwer, die van hem mest afneemt en stro aan hem levert. Ook wordt grond bijgehuurd. 'Op de zandgrond groeit gemakkelijk kweek', zegt Spinhoven. 'Na zes jaar grasland volgen drie jaren met akkerbouwgewassen. Dat bestrijdt het kweekgras.'
Dat er bij het omploegen van grasland organische stof verloren gaat, is voor hem geen reden het gras langer te laten staan. 'Bij herinzaai kan ik weer iets nieuwere grassoorten gebruiken, die passen bij mijn grond. Ik ga voor kwaliteit. Wil ik de voederwaarde op peil houden, dan moet ik regelmatig rouleren. Dat werkt in de bestrijding van kweek.'
Ter bestrijding van aaltjes die aardappelmoeheid veroorzaken, worden drie jaar achter elkaar geen grasachtigen geteeld maar aardappels, bieten en weer aardappelen. 'Je kunt wel spuiten tegen aaltjes, maar dan gaan de wormen ook dood. En dat willen we niet.'
Op een ander perceel groeit maïs, dat als 'graan' meedraait in het bouwplan.
De ondernemer brengt zijn potstalmest op de meest schrale grond. Voor zijn rundveemest heeft hij opslagcapaciteit voor negen maanden. 'Ik probeer het hele seizoen kleine giften drijfmest te geven', aldus Spinhoven. 'Maar als je na juni stopt, heb je een risico op geel land vanwege roest. Ik bewaar lang genoeg nog een klein beetje drijfmest.'
In een workshop Bedrijfsoptimalisatie leerde Spinhoven dat hij beter iets meer gras zelf kan telen dan maïs. 'Koop maar maïs aan in plaats van gras, is het advies', zegt Spinhoven. 'Want gras kan ik hier het beste telen.'