Veel smienten in december

René LuijmesSmienten komen vooral in december in grote aantallen voor. In 2010-2011 ging het om circa 400.000 smienten in november-december. Dat blijkt uit onderzoek van Wolf Teunissen van Sovon. Hij zette op een rij waar in Nederland smienten voorkomen in het broedseizoen en de winterperiode en hoe de aantallen zich ontwikkelen.
Volgens de Europese Unie zijn smient, en daarnaast ook knobbelzwaan en kokmeeuw, soorten met een verhoogd risico op het verspreiden van vogelgriep. Vorige week werd bekend dat een derde met H5N8 besmette smient is gevonden. November brak hoogpathogene vogelgriep uit bij een aantal pluimveebedrijven.

Zeer weinig bekend

Teunissen stelt dat er nog zeer weinig bekend is over de relatie vogelgriep bij pluimvee en wilde vogels. ‘Het virus komt van nature voor bij watervogels, maar in de milde vorm. Trekvogels kunnen een virus verspreiden, maar andere oorzaken zijn net zo goed mogelijk.’
Het idee is bijvoorbeeld dat in Zuidoost-Azië virusoverdracht plaatsvindt van pluimvee op wilde vogels en daarna via uitwisseling in broedgebieden het virus wordt overgedragen op Europese vogels. En die besmetten weer dieren op pluimveebedrijven in Europa.
‘Dat is een ingewikkelde, lange weg. Het roept de vraag op waarom dit niet ook andersom zou kunnen: dus overdracht van pluimvee hier op wilde vogels. Uit onderzoek van de Erasmus Universiteit komt dat naar voren’, merkt Teunissen op.
‘Dat vogelgriep voorkomt in wilde vogels maakt uitwisseling met pluimvee mogelijk en dat lijkt zelfs waarschijnlijk’, stelt Teunissen. Vraag is of dit de enige route is. ‘Is het mogelijk dat het virus zich verspreidt via handelsroutes? Het zou betekenen dat er twee besmettingsroutes kunnen zijn. En wat voor rol spelen andere organismen in het verspreiden van vogelgriep?’