'Geen ramp is pas een ramp in een vrij makkelijk voorjaar'

Column Akkerbouw Piet Hermus 08 apr 2025 om 11:00uur

In maart zijn volop bieten, uien en aardappelen gezaaid en gepoot. Dat was de afgelopen twee jaar wel anders, met een late start onder matige omstandigheden. Als het een normaal groeiseizoen wordt zonder problemen en extremen, komt er gezien de areaaluitbreiding ook in de landen om ons heen een overvloed aan product van het veld. Als dat maar goed gaat. 'Geen ramp is pas een ramp' of 'geen crisis is pas een crisis', zijn zegswijzes.

%27Geen+ramp+is+pas+een+ramp+in+een+vrij+makkelijk+voorjaar%27

In oktober en onlangs liep ik acht Moselsteig-etappes langs de Moezel bij Trier. Ook daar zie je kaalslag in de dorpen, waarbij winkels, faciliteiten, horeca en boerderijen wegvallen. De restanten van de oude dynamiek, toen men lokaal nog op elkaar was aangewezen, zie je er nog. Maar je moet naar het millennia-oude Trier voor de voorzieningen. Al wandelend lees ik het landschap; ik kijk naar de grond en waterlopen, het klimaat, wat er groeit, hoe en wat de bebouwing is. Crisis of vooruitgang?

Ik heb de afgelopen tijd tal van boeken gelezen met titels als De Nieuwe Standenstaat, Opstand, Daarom zijn boeren boos, De Bourgondiërs, Candide en een biografie over boerenzoon en vermaard wielerploegleider Kees Pellenaars uit Terheijden. Maar ook Hillbilly Blues van JD Vance, de Amerikaanse vicepresident onder Trump. Een autobiografie over de eerste dertig jaar van zijn leven. Deze wilde ik lezen nadat hij in München zo tekeerging tegen zijn Europese bondgenoten.

In het boek beschrijft Vance zijn strijd, zijn kamp om zich te ontworstelen vanuit een milieu van verlorenen met roots, jeugd, familie en omgeving, met soms agressieve loyaliteit aan de familie en clan. In het boek komt hij sympathiek over, maar in de laatste tien jaar, hij is nu 40, is hij verworden tot 'uberhillbully', agressief machtsloyaal. Om respect en dankjewel vragen, terwijl hij zelf amper in staat is dit te tonen, te gast in München of zichzelf gast maakt, zoals op Groenland. Zoiets vind ik bijzonder. Respect moet je verdienen.

In een wereld vol rampen en in crisis is de landbouw een hele verademing

Piet Hermus, akkerbouwer in Zevenbergschen Hoek

Plots opgekomen lui, links of rechts, gedragen zich soms raar. Dat is een wereldwijde trend die je ook ziet bij Russische, Chinese en andere oligarchen. Ik kijk met afgrijzen naar zulke snelle patsermiljardairs, die dit amper vanuit echte verdienste bereikt hebben, maar enkel vanuit een positie rond neofeodale machtsmaffiapotentaten als Poetin en Xi.

Is er in de Verenigde Staten nou ook zoiets aan de hand met Trump en bijvoorbeeld Musk? Hoewel die laatste veel zelf heeft bereikt. Bij Musk zitten genialiteit en gekte wellicht gevaarlijk dicht bij elkaar. In een wereld vol rampen en in crisis is de landbouw dan een hele verademing.