Aardappelprijzen in Nederland en Duitsland lopen voorop

De Europese aardappelindex steeg vorige week met 70 cent naar 27,70 euro per 100 kilo. Nederland en Duitsland noteren daarboven, België en Frankrijk blijven met elk 25,60 euro per 100 kilo op een lager niveau steken.

Volgens de berekeningen van de Europese aardappelindex is het prijsniveau in de eerste weken van 2025 stabiel gebleven in Frankrijk. België noteert een plus van 2,50 euro per 100 kilo. Duitsland zet de grootste stap met een verhoging van 4,50 euro per 100 kilo, kort daarachter komt Nederland.

De index van de termijnmarkt geeft daarmee aan dat Nederland en Duitsland de kar trekken en dat België volgt. Toch zijn het de Belgen die zorgen voor de vastere stemming in de markt. Het zijn namelijk hun fritesfabrieken die zich daar roeren.

De Belgische fabrieken speuren naar vrije aardappelen om voldoende aanvoer te krijgen voor hun verwerkingslijnen. Het aanbod van vrije aardappelen is echter beperkt, omdat veel telers hopen en verwachten dat de prijzen nog wel verder omhoog kunnen gaan.

De verwerking in België is de afgelopen drie jaar hard gegroeid. De capaciteit is uitgebreid van 5 miljoen ton aardappelen in 2020 naar inmiddels meer dan 7 miljoen ton. En die groei is nog niet tot stilstand gekomen. Daarbij komt dat in Noord-Frankrijk ook nieuwe fabrieken worden gebouwd, zodat de verwerking in Noordwest-Europa flink wordt opgeschroefd.

Aardappelhonger

De groeiende honger van de fritesindustrie zorgt voor een sterk toenemende vraag naar aardappelen. Om voldoende aanvoer te krijgen, kijken deze fabrieken vooral naar verdere areaaluitbreidingen in Frankrijk en Duitsland. Daar is nog ruimte om meer aardappelen te telen. In Nederland en België is die ruimte beperkt, omdat de bouwplannen in deze landen al tot de nok zijn gevuld met aardappelen.

De investeringen in België en Frankrijk hebben in 2024 al gezorgd voor een sterke opmars van de aardappelteelt in Frankrijk en Duitsland. Ondanks een krap aanbod van pootgoed zagen akkerbouwers in deze twee landen kans de teelt met in totaal bijna 50.000 hectare uit te breiden. Dat legde de basis voor een sterk toenemende productie in Noordwest-Europa.

Enigszins tegenvallende opbrengsten beperkten de oogst die van het land kwam. En nu de aardappelen uit de schuur worden gehaald, vallen de uiteindelijke kilo's nog wat lager uit dan voorzien. Het maakt dat inkopers toch wat meer moeite moeten doen om de benodigde kilo's bij elkaar te krijgen.

Nederlandse fabrieken goed voorzien

In Nederland is daarvan nauwelijks sprake. De Nederlandse fabrieken blijken goed voorzien. Vooraf is zoveel gecontracteerd dat de programma's bijna fluitend vollopen. Dat komt ook mede door de meeleveraardappelen die worden 'meegegeven' aan de afnemers van de contracten.

De meeste fabrieken in Nederland draaien op volle capaciteit om aan de vraag naar aardappelproducten te voldoen. Fabrieken die niet volop draaien, produceren volgens een inkoper in ieder geval op minimaal 90 procent van wat haalbaar is.

Wat ook meespeelt in het feit dat aankopen van Nederlandse fabrieken weinig tot geen reuring brengen in de markt, is de grotere stroom aan aardappelen uit Duitsland. De Duitsers zijn inmiddels een grotere leverancier van deze fabrieken dan Nederlandse akkerbouwers, zo valt op te maken uit de verwerkingscijfers van de Vereniging voor de Aardappelverwerkende Industrie (Vavi). Dit seizoen worden meer importaardappelen verwerkt dan fritesaardappelen van Nederlandse bodem.

In België worden ook steeds meer Duitse aardappelen verwerkt. En de Belgische fabrieken contracteren meer, maar het aandeel van contracten in de totale verwerking is nog lang niet zo hoog als in Nederland. Vandaar dat Belgische inkopers meer de markt op moeten dan hun Nederlandse collega's. Dat zorgt ervoor dat Nederlandse telers met vrije aardappelen nu ook kijken naar de Belgische markt.

Veel hoger prijsniveau

Met prijzen van 30 tot 40 euro heeft de aardappelmarkt een veel hoger niveau gehaald dan eerder dit seizoen werd verwacht. Een inkoopronde van Farm Frites met hogere prijzen voor Innovator half december werd aanvankelijk met argusogen bekeken, maar inmiddels heeft de markt bewezen dat die poging nog niet zo verkeerd was.

Mooie aardappelen zijn niet meer te koop voor minder dan 30 euro. Wat er nog voor prijzen van rond de 25 euro van de hand gaat, zijn aardappelen van B-kwaliteit of partijen die heel dringend weg moeten. Daarmee is niet gezegd dat de ruimte voor verdere prijsstijgingen helemaal openligt. De start van het nieuwe plantseizoen zal bepalen in hoeverre verdere prijsstijgingen in het verschiet liggen, zo laten deskundigen weten.