Grote zorgen over stikstof, kabinet stelt werkgroep in

Aanleiding voor de commissie is een recente uitspraak van de Raad van State. Deze oordeelde dat de inzet van ongebruikte stikstofruimte voor bijvoorbeeld bedrijfsuitbreiding niet zomaar had gemogen. Lange tijd was dit zogeheten 'intern salderen' na de stikstofuitspraak in 2019 een van de weinige manieren waardoor veehouderijen en andere bedrijven zich nog konden ontwikkelen.

Omdat de uitspraak met terugwerkende kracht geldt, zijn boeren die deze methode gebruikten tussen 1 januari 2020 en 1 januari 2025 mogelijk illegaal. Maar intern salderen is ook gebruikt voor de aanleg van bijvoorbeeld woonwijken of infrastructuur. Wat de gevolgen zijn voor bijvoorbeeld deze bouw, wil de ministeriële commissie in kaart brengen.

Inrichting Nederland

Het is nog niet bekend welke ministers plaats zullen nemen in de commissie. Aannemelijk is dat het de ministers betreft die zich bezighouden met de ruimtelijke inrichting van Nederland, zoals Femke Wiersma (Landbouw), Mona Keijzer (Ruimtelijke Ordening) en Barry Madlener (Infrastructuur).

Intern salderen is het wegstrepen van de stikstofgevolgen van een nieuw project tegen de stikstof die het oude, vergunde project op die locatie al veroorzaakte. Extern salderen is juist het wegstrepen van de stikstofneerslag van een bedrijf op een andere locatie

Door de recente uitspraak van de Raad van State zijn de voorwaarden voor intern salderen – tot voor kort soepeler dan voor extern salderen – nagenoeg gelijkgetrokken. Het gevolg is dat de mogelijkheden om bij bedrijfsontwikkeling latente stikstofruimte in de vergunning in te zetten beperkt zijn.

Nog een tegenvaller

Mogelijk staat het kabinet na de uitspraak van de Raad van State nog een grote tegenvaller te wachten in het stikstofdossier. Volgende week woensdag doet de rechtbank in Den Haag uitspraak in een zaak die Greenpeace tegen de staat heeft aangespannen. De milieuorganisatie vindt dat de overheid veel te weinig doet om de natuur te beschermen tegen te hoge stikstofemissies en daarmee haar eigen wettelijke doelen niet haalt.

Eerder verloor Greenpeace deze zaak in kort geding. Toen dit kabinet besloot het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en het transitiefonds te schrappen, startte de milieuorganisatie een bodemprocedure.