Vereniging voor buitenvarkens opgericht

De vereniging spant zich in voor de professionalisering van de houderijpraktijk. Ongeveer 25 procent van alle professionele buitenvarkenshouders is lid van de nieuwe vereniging. De vereniging wil meepraten over regelgeving en nieuw beleid. Met de Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV) vindt onder meer afstemming plaats over maatregelen rondom de preventie van Afrikaanse varkenspest en de identificatie en registratie van dieren.

Tot 2017 was varkens houden in de openlucht in Nederland niet verboden, maar praktisch bijna niet mogelijk. In 2017 kwam daarin verandering met het sluiten van twee Green Deals met een breed samenwerkingsverband van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, provincie Noord-Brabant, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), de POV en ZLTO.

Initiatiefnemers

Het initiatief voor de eerste Green Deal, de Green Deal Weidevarkens, nam weidevarkenshouder Ben Bruurs van boerderij Den Elshorst in het Brabantse Baarschot. De tweede Green Deal, de Green Deal Natuurinclusief Grondgebruik Herenboeren, kwam tot stand op initiatief van Geert van der Veer, oprichter van Herenboeren. Herenboeren is een landelijk netwerk van coöperatieve gemengde natuurgedreven boerderijen.

In beide Green Deals werd onderzocht op welke manier het buiten houden van varkens op een verantwoorde manier mogelijk was en wat dat betekende voor de bestaande wet- en regelgeving. Er werd onder meer een oplossing gevonden voor het lossen en ontvangen van varkens op locaties waar het niet mogelijk was om de vrachtwagen direct te reinigen en ontsmetten. Daardoor werd het mogelijk om varkens in weilanden en in of dichtbij de natuur te houden.

Ervaringen uitrollen

Een van de voorwaarden van de Green Deals was dat Bruurs en Van der Veer zich zouden inzetten om de voortgang en resultaten van de Greens Deals te delen met andere houders van buitenvarkens. Hiervoor werden bijeenkomsten gehouden door het land. Tijdens deze bijeenkomsten werd nog eens duidelijk dat meerdere wetten en regels het houden van varkens in de openlucht belemmerden.

Ook werd duidelijk dat er behoefte was om ervaringen uit te wisselen en elkaars bedrijven en houderijsystemen te kunnen bekijken. Uit die behoefte werd een Werkgroep Professionalisering Buitenvarkenshouderij opgericht. De werkgroep zette het werk van de Green Deals gedeeltelijk voort, nadat deze afliepen in maart 2022.

Een ander initiatief richting meer professionalisering van de buitenvarkenshouderij kwam vanuit de POV. Deze organisatie nam Cas den Boer, buitenvarkenshouder bij boerderij 't Krulstaartje in het Brabantse Dongen, aan als stagiair. Hij kreeg de opdracht om een gids van goede praktijken voor de buitenvarkenshouderij op te stellen. Hiervoor werkte Den Boer nauw samen met de Werkgroep Professionalisering Buitenvarkenshouderij. Tijdens het opstellen van de gids bleek dat er nog aan professionaliteit te winnen viel en dat het oprichten van een vereniging op veel draagvlak mocht rekenen.

Bestuur

Van der Veer is voorzitter van de Vereniging Buitenvarkenshouderij. Den Boer vervult binnen het bestuur de functie van secretaris. Penningmeester Bibi Dijkema is sinds 2018 eigenaar van Wroetende Varkens in het Gelderse Halle.

De andere bestuursleden zijn Jeroen Stuyt en Nico van den Broek. Stuyt is sinds 2013 eigenaar van de Dykhoeve in het Gelderse Herwen. Van den Broek is eigenaar van het biologische bedrijf De Voortse Hoeve in het Brabantse Hilvarenbeek.