ZLTO lanceert rekentool voor eerlijke telersprijs

De rekentool werd eerder dit jaar al aangekondigd en inmiddels is de eerste versie klaar voor gebruik in de praktijk. De tool is beschikbaar via de ledenapp van ZLTO. De belangenorganisatie wil leden met het rekeninstrument een sterkere positie geven in de onderhandelingen met hun afnemers. Leden krijgen schaduwprijzen tot hun beschikking om hun voordeel mee te doen.

Voor de tien grootste vollegrondsgroenten is een kostprijsmodule gemaakt die ook rekening houdt met extra kosten voor de duurzaamheidslabels On the way to Planet Proof van Stichting Milieukeur (SMK) en Beter voor Natuur & Boer van supermarktketen Albert Heijn.

De rekenmodule is ontwikkeld vanuit het Innovatiefonds vollegrondsgroenten van ZLTO. De belangenbehartiger wil de systematiek later uitbreiden voor andere groenten. Daarbij wordt gericht samengewerkt met bestaande kostprijsberekeningen van accountants en producentenorganisaties, zoals de Producenten Organisatie Consumptieaardappelen (POC).

Stap voor stap werkt ZLTO aan een systeem dat uiteindelijk moet leiden tot een eerlijkere prijs voor telers. Tot nog toe moeten telers zich in de onderhandelingen met hun afnemers redden met een zeer beperkte hoeveelheid informatie.

Het hart van de rekentool bestaat uit de berekening van de basiskostprijs. Hiervoor wordt uit openbare gegevens geplukt en worden gegevens samengevoegd. Daarbij gaat het om kengetallen uit Kwantitatieve Informatie (KWIN AGV en KWIN Loonwerk), de website Agrimatie van Wageningen Economic Research (WEcR) of van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Vaste en variabele kosten

Zo berekent de tool de vaste kosten voor machines, gebouwen en verwerkingsinstallaties. Bij variabele kosten wordt de optelsom gemaakt voor onder andere pacht, uitgangsmateriaal, meststoffen, gewasbescherming, arbeid, energie en loonwerk. Ook wordt rekening gehouden met de toeslagen uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) voor bijvoorbeeld de teelt van bonen.

De basiskostprijs wordt verrijkt met kosten die moeten worden gemaakt voor het duurzaamheids-label. Daarvoor wordt rekening gehouden met de hoeveelheid tijd die extra moet worden gestoken in onder meer administratie en kennisvergaring die nodig is om aan dit label te kunnen voldoen. In een aantal gevallen is er ook sprake van opbrengstderving als gevolg van de gestelde normen.

Voor de akkerbouw zijn aanzetten gegeven voor de kostprijs van consumptieaardappelen en wintertarwe. Voor aardappelen komen de kosten voor het duurzaamheids-label op 3 cent per kilo en voor tarwe op 7 cent. Het verschil vloeit voort uit het opbrengstverschil; bij aardappelen zo’n 48 ton per hectare en voor tarwe 10 ton per hectare.

De belangenorganisatie stelt de rekentool speciaal voor leden beschikbaar voordat de nieuwe contractonderhandelingen beginnen. Elk jaar voor 1 december krijgen de cijfers een update.

Ketencontracten doorlichten

Momenteel werkt ZLTO aan het berekenen van de stuks- en kiloprijzen van extra duurzaamheidseisen en houdt het ketencontracten van de grootste Nederlandse supermarktketens tegen het licht. De kosten die deze extra duurzaamheidseisen met zich meebrengen, kloppen volgens de belangenorganisatie met de berekeningen die adviesbureau CLM eerder voor PlanetProof heeft uitgevoerd.

ZLTO houdt zich verder in verschillende projecten bezig met het verzilveren van biodiversiteit op boerenland. Per are (omgerekend is dat 100 vierkante meter) zijn de kosten van een poel 930 euro, een houtsingel 390 euro en een wandelpad 450 euro. Dat zijn de beheerkosten per jaar. Voor een hectare bloemenrand op boerenland rekent de organistaie 2.500 euro aan compensatiekosten. Dit alles is zonder aanlegkosten.