'Wij laten onze inkopers bij de boeren kijken'

Het is eigenlijk niet erg verrassend dat Bas Wiegmans, supermarktondernemer in het Gelderse Apeldoorn, zich aantrokken voelt door een coöperatie. Zoals het kind van een boer ook vaak boer wordt, zo ging Wiegmans net als zijn vader de supermarkt in. Hij groeide op in de winkel van zijn vader. Die was eerst SRV-man, toen C1000- en nu Jumbo-baas in Brabant. Wiegmans bestiert een 'bovengemiddelde' Jumbo van 1.800 vierkante meter.

'Ik werd door Hans Kok van een Jumbo-supermarkt in Deventer benaderd om mij bij de coöperatie aan te sluiten', vertelt Wiegmans. 'Hij is een van de initiatiefnemers. Wij hadden al lokale producten in het assortiment, dus het was een makkelijke stap.'

Het is niet alleen commercieel gemak dat Wiegmans dreef. 'Ik geloof oprecht dat we de wereld een beetje beter kunnen maken', zegt hij met overtuiging. 'Met een korte keten heb ik naar de klant ook een goed verhaal. De coöperatieve gedachte spreekt mij ook aan. Met zijn allen de schouders eronder zetten.' Hij doet dat bijvoorbeeld door de Van Onze Grond-producten extra te promoten. De zuivel, eieren en het appelsap staan bij elkaar in de koeling. Als er iets nieuws is, presenteert hij dat bij de ingang.

De ondernemer kent alle deelnemende boeren dan ook. 'Ik probeer een zo breed mogelijk assortiment af te nemen. Tijdens de algemene ledenvergadering kom je elkaar sowieso tegen. Daarnaast zijn er dagen waarbij onze inkopers bij boeren kunnen kijken. Zo proberen we een soort olievlek te creëren.'

Van Onze Grond begon in 2020 als een 'brainwave' van Kok. Hij heeft een Jumbo-supermarkt in het Deventerse stadsdeel Colmschate en ook zijn vader zat in het supermarktbedrijf. Het idee is geboren in een overleg van plaatselijke ondernemers en de gemeente.

'De wethouder wilde de ontwikkeling van steekproducten stimuleren', zei Kok bij de aftrap. Die wethouder, Liesbeth Grijsen, is nu BBB-gedeputeerde van Overijssel. 'Ik heb toen gezegd: waarom maak je geen gebruik van de supermarkt? Daarmee heb je in één keer een groot bereik. In onze winkel komen elke week 20.000 klanten langs de kassa.'

Kruiprogge en troshaver

Hans Nieuwenburg in het Gelderse Spankeren is al sinds de oprichting lid van de coöperatie Van Onze Grond. Hij levert mee aan de supermarkten onder het coöperatieve label. Nieuwenburg teelt op ongeveer 30 hectare diverse oude graanrassen op kruidenrijke akkers. 'Veluws kruiprogge, spelt, Aalter troshaver', somt hij op. 'Die rassen zijn veel smaakvoller dan gangbare granen. Bakkers werken er daarom ook graag aan mee.'

Het graan laat Nieuwenburg malen bij de molen in Vragender. Dat geeft ook weer een stukje Gelderse beleving, vindt de teler. Een deel van het meel verkoopt hij in de eigen boerderijwinkel. Het meeste graan wordt geleverd aan Graangeluk, dat daar onder andere brood van bakt, maar ook bier van laat brouwen.

Het was misschien een kleine stap vanuit de boerderijwinkel, waar ook al meel werd verkocht, naar de supermarkt. Maar Nieuwenburg staat volop achter Van Onze Grond. 'Ik vind het een hartstikke mooie uitdaging om zo burgers bij ons werk te betrekken', zegt hij. 'Mensen kunnen ook komen kijken hoe wij dingen doen.'
En het werkt ook zo, heeft de ondernemer de afgelopen jaren gemerkt. Mensen komen inderdaad even kijken wie er achter het merk zit dat ze in de supermarkt zien.

Ongeveer honderd papieren zakken aardappelen van 2,5 kilo levert Henk Wansink uit Laren wekelijks aan Van Onze Grond. Misschien is 250 kilo per week niet heel veel, maar het trekt wel mensen naar zijn boerderij. Daar zijn voor de echte aardappeleters zakken van 5, 10 of 20 kilo te koop.

Het verschil tussen papier en netten is trouwens 'niet om het lastig te maken', legt de Gelderse teler uit. Aardappelen in een papieren zak zijn beter houdbaar voor de supermarktconsument.

'Laornse jappel'

Op 80 hectare teelt Wansink vooral aardappelen. De bekende Bildtstar, Friesland en Alouette. Een beetje trots is hij op de Menopper, een echte regionale aardappel. Het ras is ontwikkeld in het Overijsselse Bathmen, op land van landgoed de Menop. 'Die Menopper heeft niemand, alleen ik', zegt de ondernemer. 'Wiele bunt echte Laornse jappel', staat trots in streektaal op de zakken. Wij zijn echte Larense aardappelen.

'Ik ben bij de coöperatie gekomen via een bevriende boer die een van de initiatiefnemers is', vertelt Wansink. 'Het heeft ook voordelen om zo aan supermarkten te leveren. Ik hoef de aardappelen niet zelf overal heen te brengen, factureren gaat centraal en het is makkelijk dat er vaste bestelmomenten zijn.'

Bovenregionale potentie

Van Onze Grond heeft bovenregionale potentie, vindt de Apeldoornse supermarktondernemer Bas Wiegmans. Het principe is simpel: 'Wij kijken waar in de supermarkten vraag naar is en zoeken in de coöperatie een boer die dat kan leveren. Idealiter niet meer dan 10 procent duurder dan de gangbare prijs.'

Zo'n concept kan volgens Wiegmans prima worden gekopieerd in andere gebieden. 'Dat moeten ze daar doen. Voor mij hoeft onze regio niet groter te worden. Dan verkoop ik geen regioproduct meer.' En daar is het natuurlijk om te doen.