Ook in Eerste Kamer gloort voldoende steun voor mestaanpak Wiersma

Dat bleek dinsdagavond bij de behandeling van de wetswijziging in de Eerste Kamer. Deze Kamer moet nog stemmen over de Meststoffenwet, maar uit de reacties in de Eerste Kamer blijkt dat ook daar waarschijnlijk voldoende steun is voor het voorstel.

De coalitiepartijen PVV, NSC, VVD en BBB beschikken in de Eerste Kamer niet over een meerderheid, maar met toegezegde steun van GroenLinks-PvdA is die meerderheid er wel. De Tweede Kamer is al akkoord. Met de wijziging worden de mestplafonds verlaagd en wordt het afromen van dierrechten in de varkens- en pluimveehouderij geregeld. Dit is nodig om te voldoen aan afspraken die met de Europese Commissie zijn gemaakt.

Zorg om haalbaarheid

De leden van de Eerste Kamer tonen zich kritisch over het voorstel en hebben landbouwminister Femke Wiersma veel vragen gesteld over de effectiviteit van de wet. Is dit voldoende om te voldoen aan de Europese milieunormen om daarmee generieke korting te voorkomen? Wat is het plan B van de minister als de doelen niet met deze wetswijziging worden gehaald?

Wiersma loopt liever niet op de zaken vooruit en heeft ook geen plan B in de la. Zij is ervan overtuigd dat de wetswijziging ervoor zorgt dat Nederland onder de de mestproductieplafonds blijft. Dat moet in samenhang worden gezien met andere maatregelen zoals de lopende beëindigingsregeling. Daarnaast wijst ze op andere onderdelen die nu in uitvoering zijn: 'Het Europese spoor, het voerspoor door de sector en de inzet op het vergroten van de export van mest. We zetten vol in op alle sporen. Dat is mijn plan A en mijn plan B, C en D.'

GroenLinks-PvdA en de ChristenUnie manen Wiersma tot haast met het invoeren van grondgebondenheid. De minister wilde daar niets van weten. 'Grondgebondenheid is een enorme structuuringreep in deze sector. De afspraak over grondgebondenheid vloeit voort uit de derogatiebeschikking van 2022. Daarin staat dat moet worden toegewerkt naar invoering ervan in 2032. Ik constateer dat we daar nog niet zijn en dat er nu dus een zorgvuldige afweging kan worden gemaakt. We moeten ook echt goed de tijd nemen om de sector daarbij te betrekken.'

Uitzonderingen

Verschillende partijen vragen om een uitzondering in de wet voor bepaalde groepen boeren omdat de politici het onwenselijk vinden dat deze boeren er ook door worden geraakt. Het gaat daarbij om jonge boeren, biologische boeren, Caring Farmers en kleine boeren.

Wiersma wil hier niet aan. 'Ondanks dat ik me realiseer dat dit voor verschillende groepen boeren echt vergaande consequenties heeft, geeft dit ook aan dat een uitzondering voor één groep direct het nakomen van de afspraak met de Europese Commissie onder druk zet. Vandaar is in het voorliggende wetsvoorstel de keus gemaakt om geen uitzonderingen te maken.'

De stemming in de Eerste Kamer over de wijziging van de Meststoffenwet volgt later. Maar PVV, VVD en BBB (samen 30 van de 75 zetels, NSC is niet vertegenwoordigd) kunnen met steun van GroenLinks-PvdA (14 zetels) al een meerderheid verkrijgen. Saskia Kluit van GroenLinks-PvdA plaatste veel kanttekeningen bij de wetswijziging, maar ze adviseert haar fractie wel om in te stemmen. 'Wij gaan haar niet tegenhouden, want 10 procent reductie is beter dan niets.'