Goede resultaten met restproducten uit bakkerij in biggenvoer

Het circulaire voer dat de biggen in de pilot kregen, is PowerBanket. Dat is de merknaam van voerfabrikant Nijsen. De soortnaam is bakkerijbijproducten.

De achterliggende gedachte van de pilot is om meer reststromen te verwerken in biggenvoer. 'Tot nu toe wordt 10 tot 20 procent aan reststromen in het voer bijgemengd, maar in deze pilot was dat 40 tot 60 procent', zegt projectleider Herman Vermeer. Ongeveer de helft van het circulaire voer in de pilot bestond dus uit bakkerijbijproducten.

In de pilot werden granen in biggenvoer vervangen door reststromen uit de bakkerij. 'Denk daarbij aan brood, koekjes, meel, bloem, chocolade, vezels, kortom, van alles uit de bakkerij wat over de datum is of net niet aan de eisen voldoet. Dit wordt ontdaan van zijn verpakking en tot een geheel gemixt', licht Vermeer toe.

Vet toevoegen

Vervolgens worden bestanddelen zoals vet toegevoegd, totdat er een optimale samenstelling ontstaat. Door de bakkerijbijproducten is PowerBanket wat zoeter en vetter dan wanneer alleen granen worden toegevoegd.

'In de proef bij varkenshouder Jaco Geurts in Scherpenzeel zagen we dat de biggen de eerste drie weken een voorkeur hadden voor het circulaire voer boven het standaardvoer vanwege de smakelijkheid', zegt de projectleider.

Nadat de proef bij Geurts was afgesloten, is deze herhaald op het bedrijf van Chris de Jong in het Gelderse Lunteren. Hij heeft ruim 1.100 biggen. Vermeer: 'In Scherpenzeel zagen we duidelijk een betere voeropname en daardoor groei in de eerste drie weken. In Lunteren zagen we dat minder. Dan kun je zeggen 'jammer', maar voor ons als onderzoekers betekent dit: we constateren in elk geval geen nadelen bij het vervangen van granen door bakkerijbijproducten.'

Geen risico's

Op basis van de proeven in Scherpenzeel en Lunteren is de conclusie dat granen in biggenvoer prima kunnen worden vervangen door circulair voer en dat dat geen risico's oplevert voor de varkenshouder.

Behalve het genoemde verschil waren er tussen beide bedrijven ook veel overeenkomsten: in technische resultaten, gezondheid en gedrag. 'Misschien dat we op detailniveau nog wat verschillen ontdekken vanuit de gedane metingen en waarnemingen, maar op hokniveau zagen we die niet', benadrukt de projectleider.

Voorkeur

Zeker in het begin zagen de onderzoekers een voorkeur van de biggen voor het circulaire voer. Op het bedrijf van Geurts uitte zich dat ook in een snellere groei. Effect op gedrag of darmgezondheid was er niet. Vermeer: 'Biggen die net bij de moeder vandaan zijn, zijn gevoelig op de darmen. Dus diarree hebben we ook in de gaten gehouden. Bijzonder genoeg viel er bij Geurts geen enkele big uit, terwijl zo'n 2 procent uitval in Nederland gebruikelijk is.'

Wat betreft dierenwelzijn zijn er geen bezwaren tegen op grote schaal bijmengen. Bij de economische aantrekkelijkheid daarvan plaatst de projectleider wel een kanttekening. 'Ik denk dat er niet veel rek meer zit in de markt van circulaire grondstoffen. We zien de trend dat ook bij humane voeding wordt geprobeerd om verspilling tegen te gaan. Dus de reststroom wordt kleiner, terwijl de vraag naar restproducten toeneemt. Dan worden die reststromen ook duurder en uiteindelijk wordt alles vertaald in geld.'

De pilot 'Biggenbanket' is onderdeel van het thema Circulair Veevoer, waarin de focus ligt op proeven doen met alternatieve eiwitbronnen en restproducten. Wageningen University & Research is betrokken bij het meten en analyseren van verzamelde data.