'Met teeltoptimalisatie is bij aardappelen veel winst te halen'

Waar is het onderzoek uitgevoerd?

'Via een eerdere stage had ik al contact met akkerbouwer Jacob van den Borne in het Brabantse Reusel. Hij is voorloper op het gebied van precisielandbouw. Ik wist dat hij veel waarnemingen doet en in de loop der jaren een enorme hoeveelheid data heeft verzameld. Zijn bedrijf met de aardappelteelt en alle beschikbare technische informatie bood voor mij een ideale gelegenheid om iets te doen met data-analyses in de landbouw.'

Gebruik van data voor het maken van teeltkeuzes is een aanvulling op het nuchtere boerenverstand

Puck Mulders, onderzoeker Technische Universiteit Eindhoven

Hoe zag het onderzoekstraject eruit?

'Dat had een looptijd van enkele jaren waarin ik samenwerkte met collega-onderzoekers van Wageningen University & Research. Op basis van beschikbare meetgegevens heb ik groeicurves gemaakt. Aan de hand daarvan werd duidelijk welke factoren van invloed zijn op de groei van aardappelen en uiteindelijk ook op de opbrengsten. Daarbij zocht ik een verklaring voor opbrengstverschillen tussen groeiseizoenen, maar ook tussen verschillende percelen in hetzelfde groeiseizoen. Opbrengstvariaties van 40 tot 80 ton per hectare laten zien dat met teeltoptimalisatie veel winst is te behalen.'

Wat zijn interessante bevindingen?

'In elk geval dat het begin van de teelt enorm belangrijk is voor de uiteindelijke teeltresultaten. Op tijd poten op de beste percelen met het beste pootgoed geeft uiteindelijk ook de hoogste opbrengsten. Het klinkt misschien logisch. Maar vanwege onze analyse en verschillende experimenten is Van den Borne bewuster het betere pootgoed op zijn beste velden gaan poten.

'Verder heb ik me beziggehouden met het kwantificeren van de impact van extreem weer. We zien dat de impact van droogte van veld tot veld verschilt en het kleinst is op velden die kunnen worden geïrrigeerd, maar niet nul is. Dat geeft aan dat hier kansen liggen. Hoe kunnen we zuiniger met het beschikbare water omgaan, terwijl we er toch voor zorgen dat de planten blijven groeien onder deze extreme omstandigheden?'

Welke meerwaarde heeft dit onderzoek voor de praktijk?

'Uiteindelijk zoeken we een methode die akkerbouwers inzicht geeft in de gevolgen van teeltkeuzes en ook wat er gebeurt als ze andere keuzes maken. Het doel is handvatten geven om de teelt robuuster en efficiënter te maken en ook of het mogelijk is om te telen met minder impact op het milieu. Hierbij zie ik het gebruik van data als aanvulling op het nuchtere boerenverstand.'

Komt er een vervolg?

'Dat zou mooi zijn. Ik denk dat er veel kansen liggen om via een statistische benadering de teelt te optimaliseren. We zouden dat per grondsoort kunnen specificeren. Dit lijkt me een geschikt onderwerp voor een groter onderzoeksproject.'