Bepaling 10 kilometerzones bij vogelgriep verbeterd

Bij een uitbraak van vogelgriep gelden er in een zone van 10 kilometer rondom de uitbraak allerhande beperkingen. Deze beperkingszone werd altijd getrokken op basis van straten en andere natuurlijke grenzen. Dit was wel duidelijk, meldt de demissionaire minister in de Kamerbrief. Maar er kwamen hierdoor soms bedrijven binnen de beperkingszone te liggen die eigenlijk buiten de 10 kilometerzone vielen.

Nu het met de dierziekteviewer van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) mogelijk wordt op een kaart in te zoomen en te zien of een locatie al dan niet in de beperkingszone valt, is een gebiedsbeschrijving niet meer nodig. Nadat de technische aanpassingen zijn voltooid door RVO, vervangt Adema de gebiedsbeschrijving in geval van een uitbraak door een cirkel.

Een geschikte sneltest

Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) heeft drie testen voor vogelgriep in laboratoriumomstandigheden onderzocht. Dat bleek te kunnen, waarbij één test eruit springt vanwege de betrouwbaarheid en lage kosten. WBVR gaat in opdracht van de minister de test in het veld verder onderzoeken bij zowel pluimvee als wilde vogels. Dit gebeurt samen met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en het Dutch Wildlife Health Center.

Het gebruik van sneltesten zou een waardevolle aanvulling kunnen worden op de bestaande diagnostiek. Maar sneltesten zijn in de regel niet zo betrouwbaar als een PCR-test en kunnen deze daarom niet vervangen. Een sneltest kan ook geen onderscheid maken tussen verschillende subtypen van het vogelgriepvirus. Daarbij is de test alleen onder laboratoriumomstandigheden op de proef gesteld. En deze is alleen getest bij kippen en eenden en niet bij verschillende wilde vogelsoorten. Daarom is eerst aanvullend onderzoek nodig.

Sneltesten en de meldplicht

Zou uit inzet van een sneltest blijken dat er geen vogelgriep is, dan nog moet de pluimveehouder of dierenarts een vermoeden direct melden bij de NVWA. De sneltest kan een onjuiste uitslag geven. Bij te laat melden van een mogelijke uitbraak, loopt de bestrijding van vogelgriep vertraging op.

Als de resultaten van het aanvullende onderzoek bekend zijn, kan worden beoordeeld of sneltesten worden ingezet om vlot inzicht te krijgen in de situatie. Adema benadrukt dat de sneltest geen officiële status heeft en de uitkomst altijd moet worden bevestigd met een PCR-test. Een bedrijf kan pas officieel besmet of virusvrij worden verklaard indien een PCR-test, uitgevoerd door het nationaal referentielaboratorium, heeft plaatsgevonden na monstername door een officiële dierenarts van de NVWA.

Bedacht door Dierenambulance Ronde Venen

De sneltesten die verder gaat worden onderzocht, is bedacht door directeur Miriam Bosman van Dierenambulance Ronde Venen, meldt het AD. Ze heeft eerst een coronazelftest uitgeprobeerd, maar die werkte niet. Een influenza A-zelftest beek wel een goede uitslag te geven.

Sneltesten kunnen dierenambulances en wildopvangcentra helpen te bepalen of een levende vogel vogelgriep of botulisme heeft. De verschijnselen van de ziekten lijken op elkaar. Is er sprake van vogelgriep, dan kan de wilde vogel niet worden opgevangen om te voorkomen dat andere vogels worden besmet. De sneltest biedt geen zekerheid, daarom raadt het ministerie aan om bij het opruimen van dode of zichtbaar zieke vogels altijd persoonlijke beschermingsmiddelen te gebruiken.