Rabobank ziet gezonde ontwikkeling van rendement op tuinbouwbedrijven

Vraag en aanbod van producten uit de Nederlandse tuinbouw zijn op het moment in balans, stellen Arne Bac en Lammert van Horen van Rabobank in een nieuwe sectorupdate. ‘Voor sommige producten lijkt er zelfs eerder een licht tekort dan een overschot te ontstaan. Bovendien zijn er positieve ontwikkelingen, zoals een dalende inflatie.’

Dat neemt niet weg dat er ook zorgen zijn, benadrukken Bac en Van Horen. Voorbeelden daarvan zijn de stijgende loonkosten, thema’s als gewasbescherming, water en huisvesting van arbeidsmigranten en de energietransitie. ‘Duurzaamheid op het gebied van energie wordt nog steeds niet beloond, gezien het huidige prijspeil van gas, de sparkspread voor elektriciteitsproductie met warmtekrachtkoppeling (WKK) en toekomstige wet- en regelgeving.’

Arbeidsbesparende technieken

Dat ondernemers niet van plan zijn bij de pakken neer te gaan zitten, blijkt uit het feit dat de stijgende arbeidskosten en de uitdagingen bij het aantrekken van personeel tuinders lijken te motiveren om te kijken naar arbeidsbesparende technieken. ‘Dit begint met sorteren in de loods, gaat verder met logistiek in het gangpad en strekt zich uit tot de teelthandelingen in het gewas.’

Wel hoort Rabobank dat ondernemers in de vollegrondsgroenteteelt toenemende bezorgdheid ervaren van afnemers over de beschikbaarheid van producten. ‘Omdat weersextremen invloed hebben op de voorspelbaarheid van de teelt en het aanbod van chemische gewasbescherming afneemt, staan medewerkers voor de uitdaging om de voorspelbaarheid van het oogstmoment en de kwaliteit te handhaven.’

Volgens Rabobank versterkt dit de roep vanuit de sector om toegang te krijgen tot groene middelen en laag-risico gewasbeschermingsmiddelen.

Meer uitdagingen in sierteelt

De sierteeltsector ervaart volgens Bac en Van Horen meer uitdagingen dan de voedingstuinbouw. Zo is de tijdelijke (internationale) toename in de vraag als gevolg van de coronapandemie nu in alle sierteeltsectoren voorbij. ‘Daarnaast lijkt de consument het afgelopen jaar iets minder vaak bloemen, planten, bollen of bomen te hebben gekocht door de daling van het besteedbaar inkomen.’

Hoewel de omzet van Nederlandse tuincentra met 3,8 procent steeg in 2023, wijzen over het algemeen hogere prijzen erop dat de volumes gedaald zijn. ‘Ook de verkoop in Duitse supermarkten nam aanzienlijk af, zoals blijkt uit cijfers van AMI. De exportwaarde van snijbloemen en potplanten daalde met 4 procent.’

De vooruitzichten zijn overigens wel positief, voegen Bac en Van horen toe. ‘Het besteedbaar inkomen van consumenten groeit en ook het consumentenvertrouwen in zowel Nederland als Duitsland liet in januari een lichte stijging zien. De vooruitzichten voor typische voorjaarsbloemen zoals tulpen, pioenen en bol op pot lijken daarom redelijk positief.’