Gelderse coöperatie helpt boeren met hun ideeën

Achtergrond Gelderland Lisa Sanders 26 dec 2023 om 13:00uur

De Innovatie Coöperatie, ontstaan in de Gelderse gemeente Lochem, is er voor agrarisch ondernemers die van idee naar uitwerking willen gaan. Ook Pieter Brouwer heeft zijn plannen bij De Innovatie Coöperatie voorgelegd en deze worden nu uitgevoerd.

Gelderse+co%C3%B6peratie+helpt+boeren+met+hun+idee%C3%ABn

In het innovatiemagazine, dat De Innovatie Coöperatie onlangs overhandigde aan Gelders landbouwgedeputeerde Harold Zoet (BBB), staan tal van innovaties waar de organisatie aan mee heeft geholpen.

De organisatie is er voor boeren met een innovatief idee, maar die hulp kunnen gebruiken bij hoe ze dat moeten aanpakken. Ze helpt bij het verbinden van de juiste partners om mee samen te werken. Dat heeft ze ook gedaan voor melkveehouder Pieter Brouwer in Tonden.

De veehouder was aanwezig bij een bijeenkomst toen er werd gevraagd of iemand nog ideeën had voor een innovatie. 'Toen dacht ik: nou die heb ik wel.' Brouwer kwam al snel in contact met De Innovatie Coöperatie die hem verder heeft geholpen aan de juiste connecties.

Toen ze vroegen wie er een idee heeft, dacht ik: nou dat heb ik wel

Pieter Brouwers, melkveehouder in Tonden

Brouwers idee was om de vastgelegde CO2 die ontsnapt tijdens het verbranden of afvoeren van snoeihout langer vast te leggen of te hergebruiken. Het idee kwam in hem op toen hij takken aan het verbranden was. Hij bedacht dat er een andere manier moest zijn om die opgeslagen CO2 in het hout te hergebruiken in plaats van te vernietigen.

'Het idee spookte af en toe door mijn hoofd en daar blijf je dan toch mee zitten. Ik heb zelf ook houtwallen en knotwilgen en daar vallen dan de takken van op mijn perceel. Als individuele boer kun je niet gelijk van alles organiseren, maar als zo'n organisatie je helpt gaat het een stuk sneller', vertelt Brouwer.

'We hebben dus wat gebrainstormd en nagedacht over welke partners we bij dit project nodig hebben om met het idee verder te kunnen. We zijn een keer in Winterswijk op bezoek geweest bij WAM&VanDuren, een bedrijf dat werkt met bouwmaterialen uit houtafval. Daarnaast kwamen we op de Agrarische Natuurvereniging Veluwe IJsselzoom (VIJZ), want die biedt ondersteuning bij het beheer en onderhoud van heggen en bomen', legt de melkveehouder uit.

Samenwerking

Het uiteindelijke doel van Brouwer is om duurzame recyclebare bouwmaterialen te ontwikkelen, waarin langdurig CO2 wordt vastgelegd. Met dank aan De Innovatie Coöperatie kwam hij behalve met VIJZ ook in contact met de Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek. En er ontstond een samenwerking met Innodeen. Dit bedrijf uit Lochem maakt duurzame, recyclebare bouwmaterialen uit kunststoffen in combinatie met organische vezels.

Eerst werd gekeken naar de hoeveelheid snoeihout die vrijkomt in het werkgebied van VIJZ en de kwaliteit van het hout om te bepalen of de vereniging wat met het project kan doen. Vanuit die gesprekken zijn ook onderwijsinstellingen Stenden en Saxion betrokken geraakt bij het project.

Studenten van die scholen zijn samen met Innodeen aan de slag gegaan met een onderzoek naar de geschiktheid van diverse houtsoorten. De studenten hielden met een enquête onder 160 leden van VIJZ en loonwerkers in de regio.

Brouwer: ‘Als individu kun je niet gelijk van alles organiseren, maar als zo’n coöperatie je helpt gaat het een stuk sneller.’ © Robin Britstra

'Ze hebben onderzocht hoe we die ontwikkelingen zouden kunnen aanpakken', zegt Brouwer. 'Ze hebben daarbij aan de ene kant gekeken naar de hoeveelheden CO2 en aan de andere kant naar waar je het kunt afzetten. Daarnaast ook naar de verschillende soorten hout. Eigenlijk kwam al gelijk uit de rapportage dat de innovatie helaas nog niet direct perspectief zou bieden of rendabel zou zijn.'

Hoewel de uitkomst niet was waar hij op hoopte, is Brouwer toch blij met het onderzoek. 'Het idee van de meedenkende organisaties en De Innovatie Coöperatie die hieraan hebben meegewerkt is om nog eens verder na te denken over de mogelijkheden en andere opties te onderzoeken. Op het moment staat het op een laag pitje, maar het is ook de bedoeling dat we hier wat mee kunnen doen.'

De samenwerking verliep volgens Brouwer erg goed. Vanaf het moment dat hij is gaan sparren met De Innovatie Coöperatie is alles in een rap tempo gegaan. 'Ze zijn vooral goed in netwerken. Ik kwam snel in contact me de verschillende organisaties. Ik vond het erg fijn dat de gesprekken en onderzoeken zo snel op gang kwamen, omdat ik als boer ook krap de tijd heb.'

Volgend project

De ideeën waar de organisatie mee kwam hebben Brouwer in een korte tijd geholpen om van idee naar innovatie te gaan. Brouwer is ook bezig met een ander project: Klimaat keren. Het is een idee om het koolstofgehalte in de bodem te verhogen.

'In samenspraak met De Innovatie Coöperatie hebben we afgesproken dat we hier nog niet te veel over naar buiten brengen', zegt Brouwer. 'Er wordt hard gewerkt aan een onderzoeksopzet en financiering gezocht. De deskundigen zien er wel wat in en er zijn zeker kansen voor CO2-opslag, dus ik zie dit graag gebeuren. We hebben daarom afgesproken om het nog even stil te houden totdat de financiering rond is en we zeker weten dat we met het idee aan de slag kunnen.'

De Gelderse veehouder ziet het project positief in en hoopt ondertussen dat ook het snoeihoutproject in de toekomst wordt voortgezet.

'Agrarisch ondernemers hebben veel ideeën, maar hoe begin je?'

De Innovatie Coöperatie is naar eigen zeggen een netwerk van vernieuwers in en rondom de landbouw. De coöperatie brengt vernieuwende ondernemers en hun samenwerkingspartners bij elkaar. Om elkaar te inspireren, voor nieuwe contacten en het realiseren van ideeën. Momenteel opereert de coöperatie in de regio's Stedendriehoek, IJsselvallei, Achterhoek en Liemers.

De Innovatie Coöperatie wordt in de Achterhoek en de Liemers financieel ondersteund door de provincie Gelderland. In de regio Stedendriehoek is er ondersteuning vanuit de Cleantech Regio Deal. De innovatiemakelaars van de organisatie helpen agrarisch ondernemers kosteloos om hun nieuwe ideeën in de praktijk te brengen.

'We merkten dat er behoefte was aan een organisatie die ondernemers helpt hun plan tot een innovatie te brengen. Agrariërs hebben veel ideeën, maar vinden het lastig om daar de tijd voor te vinden of weten niet hoe ze moeten beginnen', zegt programmamanager Erik Koldewey van De Innovatie Coöperatie.

Een traject begint met een gesprek met een ondernemer over het idee of de vraag die hij of zij heeft. Koldewey: 'Vaak zijn het veel dingen door elkaar, wij proberen dan de juiste kennis en partners te vinden die kunnen helpen. Ook buiten de sector en buiten de keten om zoeken we naar partijen om de juiste stappen mee te kunnen zetten.'

Een idee moet voldoen aan vier pijlers: het moet een positieve impact hebben op landschap en milieu, een bijdrage leveren aan een duurzame voedselproductie, een sociale kant bevatten en zorgen voor een duurzame economie.