Netcongestie stuwt interesse in mogelijkheden voor energieopslag

Een ruime meerderheid (87 procent) van de bijna vierhonderd deelnemers aan het webinar, dat Nieuwe Oogst samen GroenLeven, Zonnepanelen op het dak, Windunie en Full Power Support hield, gaat binnen twee jaar investeren in energieproductie. Het verdienmodel voor energieproductie wordt vooral gezien in accu's (41 procent), zon op dak (28 procent) en windenergie (14 procent). Waterstof, vergisting en zon op land blijven achter.

Dat accu's eruit springen, verbaast Nick Waltmans van adviesbureau Full Power Support niet. 'Steeds meer boeren en tuinders beseffen dat wanneer er niets verandert, het elektriciteitsnet over tien tot vijftien jaar nog steeds overvol is.' Volgens hem kan de situatie alleen veranderen via wetgeving. 'De druk daarvoor neemt toe, maar de vraag is wanneer wijzigingen ook daadwerkelijk worden doorgevoerd.'

Ook commercieel directeur Martin Valentijn van Zonnepanelen op het dak snapt de groeiende interesse in energieopslag. 'Het is niet alleen een kans voor boeren en tuinders die problemen ervaren door het volle elektriciteitsnet, maar het is ook een oplossing voor bedrijven die hun dag-nachtritme anders willen inpassen. Deze bedrijven kunnen overdag geproduceerde energie opslaan en 's nachts gebruiken.'

Kanttekening is wel dat opgeslagen energie vrij vlot weer moet worden gebruikt. 'Het is dus geen optie om energie in de zomer op te slaan en vervolgens pas in de winter te gebruiken', zegt Waltmans naar aanleiding van een kijkersvraag.

Bedrijfsspecifiek verdienmodel

Het verdienmodel van een accu is sterk afhankelijk van bedrijfsspecifieke situaties, meldt Valentijn. 'Denk aan de capaciteit van de aansluiting of het gecontracteerd vermogen.' De investeringskosten komen, afhankelijk van het systeem, al gauw uit tussen 600 en 1.000 euro per kilowattuur. 'Als gemiddelde terugverdientijd rekenen wij met vijf tot zeven jaar.'

Andere uitdaging is vergunningverlening. Zo geldt in Flevoland nu een stop op alles wat te maken heeft met batterijen en energieopslag. 'De provincie wil eerst weten wat op hen afkomt en daar vervolgens een beleid op creëren', legt Wim Beuzekom van coöperatie Windunie uit. Hij ziet daarom meer potentie in het lokaal verbinden van vraag en aanbod van energie.

Beuzekom zegt tijdens het webinar dat ook de overheid enthousiast is over energiehubs. 'In samenwerkingsverband starten ondernemers een klein energiepark met onder meer windturbines. Nabijgelegen bedrijventerreinen of woningen kunnen gebruikmaken van de opgewerkt energie', legt hij uit. 'Zo'n constructie kan het elektriciteitsnet met 20 procent ontlasten.'

Combinatie van mogelijkheden

Volgens Joop Andreae van GroenLeven zal het energiesysteem van de toekomst bestaan uit verschillende technologieën. 'Zonnepanelen op de daken, windturbines op het erf, accu's voor opslag, maar wat ons betreft ook zonneparken. Er zijn voldoende agrarisch ondernemers die 10 tot 15 hectare van hun grond willen inzetten voor energieproductie.'

GroenLeven is in Duitsland al volop bezig met zonneparken, zegt Andreae. 'We plaatsen daar in strokenteelt of boven gras zonnepanelen die meebewegen met de zon. Bij het maaien kan de ondernemer ze rechtop zetten om er met de trekker tussendoor te gaan. In Nederland is dit politiek gezien nog een stuk lastiger.' Ook noemt hij het concept 'agri-pv'. Het plastic boven zachtfruit wordt daarbij vervangen door zonnepanelen. 'Ontzettend interessant, maar helaas nog niet rond te rekenen.'

Deelnemers aan het webinar zien minder potentie in geothermie, aquathermie en waterstof. 'Dat is niet vreemd. Daarmee wordt slechts een kleine stap gezet in de energietransitie', zegt Beuzekom. Volgens Waltmans speelt ook mee dat deze technieken nog in de kinderschoenen staan.