Akkerbouwer Slöetjes: 'De overheid heeft er de ballen verstand van'

Nieuws Akkerbouw Job Hiddink 22 sep 2023 om 09:22uur

'Dit voorjaar hebben we de fritesaardappelen drie weken later gepoot', zegt akkerbouwer Bert Slöetjes uit het Gelderse Halle. 'In een gemiddeld jaar rooien we de late aardappelen vanaf de derde week van oktober. Willen we voldoen aan de 1 oktoberregel, dan moeten we drie weken eerder oogsten dan normaal. Dat zou betekenen dat we het huidige groeiseizoen zes weken inkorten. Dat is gewoon onwerkbaar voor ons.'

Slöetjes doelt op het beleid dat valt onder het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn (APN). Consumptieaardappelen staan niet op de lijst met winterteelten. Dat houdt in dat op consumptieaardappelpercelen op zand- en lössgronden voor 1 oktober een vanggewas moet worden ingezaaid. Doet een teler dat niet, dan volgt een korting op de stikstofgebruiksnorm in het volgende teeltjaar.

De akkerbouwer teelt op zandgrond 250 hectare aardappelen, waarvan 150 hectare fritesaardappelen. Woensdag stond nog circa 70 procent van de percelen groen. 'Deze aardappelen moeten nog ruim een week natuurlijk afrijpen. We spuiten dit perceel op zijn vroegst op 1 oktober dood. In de derde week van oktober gaan ze de grond uit.'

Tien weken rooien

Het oogstseizoen duurt bij Slöetjes meestal tien weken. 'Als we eind september klaar willen zijn om voor 1 oktober een vanggewas te kunnen inzaaien, zouden we dus op 1 augustus de eerste aardappelen al moeten rooien. Dan groeit het gewas nog volop en is het dus onrijp.'

Zelfs mijn kapper zei laatst: je kunt de natuur toch niet dwingen?

Bert Slöetjes, akkerbouwer in Halle

De ondernemer kan er met de pet niet bij. 'Er zitten mensen aan het roer die er de ballen verstand van hebben. De overheid denkt dat wij op substraat telen en met knopjes de boel kunnen bijsturen. Ambtenaren hebben totaal geen realiteitszin. Zelfs mijn kapper zei laatst: je kunt de natuur toch niet dwingen?'

• Lees ook: Zeeuwse bestuurders willen af van 1 oktoberregel

Slöetjes heeft meerdere keren aan tafel gezeten bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), maar merkte dat er geen bereidwilligheid is om mee te denken. 'De wet is ter bescherming van de mens. De wet is nu zo heilig verklaard, dat de mens de wet gaat dienen. Dat is nooit de opzet van een wet geweest.'

Korting op stikstofgebruiksnorm loopt stapsgewijs op

Bij inzaai van een vanggewas na 1 oktober op consumptieaardappelpercelen op zand- en lössgrond hanteert het ministerie van LNV een oplopend schema. Zaaien vanaf 2 tot en met 14 oktober betekent een korting van 5 kilo stikstof per hectare. Voor inzaai vanaf 15 tot en met 31 oktober geldt een korting van 10 kilo stikstof per hectare. Vanaf 1 november rekent LNV met een stikstofkorting van 20 kilo per hectare. Deze regeling valt onder het zevende APN en treft volgens de Vereniging voor de Aardappelverwerkende Industrie in Nederland ruim 40.000 hectare.