Glastuinder blijft prijspiek gas deze winter bespaard

Met een prijs van 3 euro per kuub aardgas werd een jaar geleden op de gasmarkt een absoluut record behaald. Voor zo'n extreme prijspiek hoeft dit jaar niet te worden gevreesd. 'De mix van factoren die een prijsniveau van 2 of 3 euro per kuub veroorzaakt, is vandaag niet aan de orde', stelt directeur Peter van den Berg van AgroEnergy.

Met een 'mix van factoren' doelt hij op de combinatie van de afsluiting van de gastoever via de Nordstream-pijpleiding, de nog lang niet gevulde gasvoorraden en de werkzaamheden aan de Franse kerncentrales. 'Omdat landen in Midden- en West-Europa tot dat moment behoorlijk afhankelijk waren van Russisch gas ontstond onzekerheid of er wel voldoende gas beschikbaar zou zijn in de winter. Dat stuwde de prijzen naar recordhoogtes.'

Van den Berg voegt toe dat de piek wel van korte duur was, omdat al snel meer zekerheid ontstond over de voorraden. 'Vanaf de kerst zagen we een gestage daling van de prijzen, zowel voor gas als elektriciteit. Die daling heeft doorgezet tot de eerste helft van juni. Sindsdien beweegt de markt vrij stabiel.'

Actuele prijzen

De kortetermijnprijs voor daggas noteert nu rond de 35 cent per kuub. 'De bandbreedte is momenteel 27 tot 40 cent. Dat is ook de verwachte bandbreedte tot komende winter', stelt Van den Berg. Voor volgend jaar wordt gerekend met een prijsniveau van 50 cent per kuub aardgas. In 2027 zou de prijs weer onder de 30 cent kunnen zakken.

Voor elektriciteit is eenzelfde patroon zichtbaar. 'Een groot verschil is dat de elektriciteitsprijs ook beïnvloed wordt door de prijs van CO2-rechten. Die gedragen zich als financieel product en reageren sterk op de economische conjunctuur', legt Van den Berg uit. 'Verder zien we dat de elektriciteitsprijzen een sterker zomer-winterpatroon hebben dan in het verleden. In de zomer is er meer prijsdruk als gevolg van energie uit zonnepanelen.'

Hoewel de prijzen gedaald zijn, noteren ze nog altijd duidelijk boven het niveau van voor de coronapandemie. 'Toen hadden we het over prijzen van 20 cent', zegt Van den Berg. 'Of de prijs ooit teruggaat naar dat niveau is een raadsel, maar voorlopig niet.' Dat geldt ook voor elektriciteit. 'CO2-rechten zijn gewoonweg duurder dan in het verleden. Waar toen 25 euro per recht werd betaald, is dat nu 80 euro.'

Afhankelijkheid van lng

Ondanks dat de daling van de invoer uit Rusland grotendeels is opgevuld door andere leveranciers, de gasbuffers ruim zijn en het gasverbruik gedaald is, kan geen garantie worden gegeven dat de prijzen laag blijven. 'Er zijn nog altijd onzekerheden' stelt Van den Berg. 'Waar de markt vorig jaar werd beïnvloed door onzekerheid over tekorten, wordt de markt nu bepaald door de afhankelijkheid van lng.'

Er is volgens hem te weinig pijpleidinggas om Midden- en West-Europa te voorzien van voldoende aardgas. 'We hangen aan het lng-infuus en daar is wereldwijd vraag naar, vooral uit Azië.' Nu wordt 40 cent betaald voor lng, de prijs voor komende winter is nu zo'n 50 cent.'

Een dreiging zijn mogelijke stakingen op de productielocaties in Australië. 'Azië koopt daar veel vloeibaar gas. Als Aziatische landen moeten uitwijken naar markten waar Europa ook op handelt, geeft dat gegarandeerd prijsdruk', meldt Van den Berg. 'Omdat we aan het infuus hangen, kunnen we niets anders dan die prijzen betalen.'

Mocht een wekenlange staking werkelijkheid worden en er een echt koude winter komen, dan zou de gasprijs volgens Van den Berg kunnen stijgen naar 1 euro per kuub. 'Een prijsniveau fors daarboven acht ik onwaarschijnlijk.'