WUR: 'Niet-kerende grondbewerking in bieten geeft lagere plantaantallen'

Akkerbouwers in Zuid-Limburg hebben al tientallen jaren ervaring met suikerbieten telen op ongeploegde grond. De laatste jaren krijgt het ook op andere plekken in Nederland steeds meer opgang. Met wisselende resultaten tot gevolg, blijkt uit het WUR-onderzoek. Sinds 2009 worden er suikerbieten geteeld in drie experimenten waarin NKG wordt getest tegenover ploegen of spitten.

'Allereerst is het belangrijk om bij NKG de zaaitechniek aan te passen', weet Van Balen. De WUR-onderzoeker presenteerde donderdag op de praktijkdag suikerbieten de resultaten van het onderzoek. 'Zaaiklaar maken en zaaien in NKG gaat op dezelfde manier als bij ploegen of spitten. Wel is er een kleine aanpassing gedaan aan de zaaimachine om gewas- en stoppelresten door te snijden.'

Minder aansluiting

Ondanks deze aanpassing liggen de plantaantallen van suikerbieten iets lager op de NKG-percelen. Het betreft de proefpercelen op zavelgrond in het Flevolandse Lelystad en op zandgrond in het Limburgse Vredepeel. Over de oorzaak is Van Balen helder: 'Door de grovere ligging is de aansluiting van het zaaizaad met de omringende grond minder. Dat heeft een negatieve impact op de opkomst.'

Bij de proef op dalgrond in het Drentse Valthermond vonden de WUR-onderzoekers geen verschillen. Verder blijkt uit het langjarige onderzoek dat de gemiddelde bietenopbrengst op de proefpercelen vergelijkbaar is en niet significant afwijkt tussen de verschillende grondsoorten.

Op zavelgrond is de gemiddelde suikeropbrengst over de jaren van NKG 98 procent tegenover ploegen of spitten. Dat komt vooral door oogstjaar 2020, toen in Lelystad de opbrengst van het NKG-perceel zo'n 15 procent lager was. De suikeropbrengst op de NKG-percelen is op zand- en dalgrond eveneens rond 2 procent lager dan ploegen of spitten. Verschil is wel dat de variatie over de dertien jaren minder groot is.

Wat te doen en wat juist niet?

Wanneer akkerbouwers suikerbieten gaan telen op NKG-grond adviseert Van Balen voorafgaand aan de teelt te kiezen voor een vroeg afstervende of vorstgevoelige groenbemester. 'Dan is het makkelijker om in het voorjaar het gewas onder te werken. Zaai dan nooit vooraf een gras- of graansoort. Deze teelten gaan niet goed samen met NKG', weet hij.

Daarnaast is het volgens de WUR-onderzoeker goed om in de bietenzaaimachine een snijdend zaaikouter te plaatsen. Hierdoor worden de gewas- en stoppelresten beter doorgesneden. 'Daarbij heb je bij NKG geduld nodig. Afhankelijk van de grondsoort zie je vaak na zes tot zeven jaar pas echt duidelijk positieve resultaten', stelt Van Balen.

Verder beveelt hij aan geen glyfosaat te gebruiken kort voor de bietenzaai. 'Een deel van de gewasresten zal het middel opnemen. Dat kan problemen geven met opkomst. Met NKG maak je het jezelf inderdaad niet altijd makkelijker. Er zijn veel meer beslismomenten ten opzichte van ploegen.'