'Beheersing vergelingsziekte met tussenzaai gerst heeft potentie'

Stap één in de beheersing van vergelingsziekte is de suikerbietenteelt schoon beginnen. 'Ruim bronnen van vergelingsziekte op, zodat virussen de winter moeilijker overleven', adviseerde IRS-specialist insecten en vergelingsziekten Levine de Zinger donderdag aan akkerbouwers. Zij presenteerde op de praktijkdag suikerbieten in het Zuid-Hollandse Westmaas verschillende stappen om vergelingsziekte de baas te worden.

Schoon beginnen betekent gewasresten opruimen en resten van bietenhopen vernietigen. BO Akkerbouw stelt in het 'Teeltvoorschrift vergelingsziekte in bieten' voor 15 maart bietenhopen met bladvorming op te ruimen en bietenopslag op het perceel voor 15 april te vernietigen. Volgens De Zinger zijn er naast schoon beginnen nog vijf andere aandachtspunten bij de vergelingsziektebeheersing.

Maatregelen voorafgaand aan teelt

De IRS-specialist noemt maatregelen voorafgaand aan de teelt. Zo blijkt dat op percelen waar niet-kerende grondbewerking (NKG) wordt toegepast, meer natuurlijke vijanden van bladluizen overleven dan op geploegde percelen. Bladluizen dragen vergelingsvirussen over. Het betekent dat op NKG-percelen een bladluispopulatie zich minder makkelijk kan opbouwen en vermeerderen.

Maar toch kan NKG na de bietenteelt nadelig zijn, meldt De Zinger. 'Na een zachte winter lopen achterbleven gewasresten op een NKG-perceel makkelijker uit dan op een geploegd perceel.' Vervolgens wees ze op het tussenzaaien van gerst, waar IRS goede ervaringen mee heeft opgedaan. 'Daarin zien we zeker potentie.'

Bieten lijken groener

'We zaaiden de gerst met een kunstmeststrooier een dag voor de bietenzaai', vervolgt De Zinger. 'Het zorgt voor meer natuurlijke vijanden, minder bladluizen en dus ook minder vergelingsziekte. Daar waar de gerst heeft gestaan, lijken de bieten groener. Ook al waren er dit seizoen niet veel bladluizen.'

Volgens de IRS-specialist werkt de gerst mogelijk verwarrend op luizen. Daarbij kunnen akkerbouwers besparen op het insecticidengebruik. Wel is het belangrijk de gerst niet hoger te laten worden dan 10 centimeter om concurrentie met de suikerbiet te voorkomen. Vernietigen is tegelijkertijd ook een nadeel, omdat hierdoor het herbicidengebruik toeneemt. Ook vraagt het om een extra bewerking van de akkerbouwer.

Het Koninklijk Belgisch Instituut tot Verbetering van de Biet verrichte vorig jaar een soortgelijke proef. Toen telden onderzoekers op 30 mei gemiddeld zeven groene perzikluizen per plant in het object met tussenzaai van gerst. In het object zonder gerst telden ze toen achttien luizen per plant. Bij de tweede telling op 10 juni vonden ze veertien perzikluizen in het object met gerst en 39 luizen in het object zonder gerst.

Monitoring

Verder benadrukt De Zinger bij de suikerbietentelers het belang van monitoring. 'We adviseren tussen 1 april en 15 juli wekelijks het aantal groene luizen te tellen in bietenpercelen. Kijk ook vooral goed in het hart van de plant. Dat is de lievelingsplek van luizen.'

Daarnaast onderstreept de IRS-specialist dat het van belang is om bij overschrijding van de schadedrempel direct in te grijpen. 'Hierbij loopt de schadedrempel op van twee groene bladluizen per tien planten in april naar vijftig groene bladluizen per tien planten in juli', meldt De Zinger. 'Focus eerst op de groene bladluis. Van de zwarte bonenluis is de schadedrempel namelijk veel hoger.'

Wanneer het nodig is om in te grijpen, kies dan voor het juiste, selectieve middel. Enerzijds vanwege het sparen van natuurlijke vijanden, anderzijds vanwege resistentiemanagement. 'Kies geen pyrethroïde. Dit zijn contactmiddelen. Die kunnen daardoor de groene bladluizen aan de onderkant van het bietenblad niet raken. Bovendien hebben ze een negatief effect op natuurlijke vijanden', stelt De Zinger.