Na slapeloze nachten gloort er hoop met bedrijfsverplaatsing

De ogen van Chiel Grashof, die net als zijn broer en zus op de melkveehouderij in het Overijsselse Bruinehaar is geboren, beginnen te fonkelen als hij praat over 'het nieuwe bedrijf'. Samen met zijn vader Marcel en moeder Elise Grashof bekeek hij een paar maanden geleden een te koop staande melkveehouderij in Loozen bij Hardenberg, op twintig minuten rijden van hun huidige boerderij. Ze waren erover getipt door hun makelaar.

Chiel Grashof zag meteen kansen, maar twijfelde of het haalbare kaart zou zijn. 'Het is een moderne, ruim opgezette ligboxenstal. Eigenlijk te mooi om waar te zijn.' 'De omgeving voelde meteen goed, toen ik uit de auto stapte. Dat vind ik belangrijk', stelt Elise Grashof. Marcel Grashof vult aan: 'Ik had gelijk een klik met de stoppende veehouder die geen bedrijfsopvolger heeft.' Ook broer Nick en zus Romy Grashof waren ervan overtuigd dat hier een toekomst voor de familie was weggelegd, nadat ze het bedrijf hadden bezocht. Snel daarna tekenden ze de koopovereenkomst.

Gezin op nummer 1

Dat alle gezinsleden achter de bedrijfsverplaatsing staan, is voor Marcel en Elise Grashof een doorslaggevende factor. Als dat niet het geval zou zijn, dan zouden ze de stap niet eens maken. 'Het gezin staat bij ons altijd op de eerste plaats. Daarna komen de vergunningverlening en alle andere zaken. We horen weleens dat kinderen niet meegaan omdat zij het er niet mee eens zijn', zegt Marcel Grashof.

Open zijn en je emoties durven tonen, daar draait het om aan de tafel in de keuken van de familie. Er passeerde veel de afgelopen tien jaar. Zou de beoogd bedrijfsopvolger nog boer kunnen worden? De onzekerheid over zijn toekomst werd Chiel Grashof soms te veel. Hij had er slapeloze nachten van. 'Ik heb een week niet geslapen en ook weleens gehuild.' Ook Elise Grashof werd soms overspoeld door emoties, zoals tijdens een bezoek van de gedeputeerden en Statenleden. 'Het leek net een schoolreisje. Ze hadden geen idee in wat voor een situatie wij zitten. Ik werd zo boos.'

Provincie Overijssel heeft hun bedrijf aangekocht. 'Een mondelinge toezegging is gedaan door de rentmeester. Vervolgens kom je in de ambtelijke molen van de provincie. Deze werkt traag. Tot grote frustratie van ons. Wij willen graag verder', stelt Grashof senior.

Financiering

Om het bedrijf in Loozen te kopen, moet de familie een zwaardere financiering aangaan. Hierover is ze in gesprek met de bank. 'Er zit 68 hectare bij. Dat kunnen we niet allemaal kopen. Met de provincie hebben we afgesproken dat we 46 hectare kopen. Over 2 hectare hebben we veel discussie gehad. We hebben onze spaarpot ervoor omgedraaid, maar de provincie ging hier niet mee akkoord. Ze wil de hectares gebruiken als ruilgrond voor andere boeren vlak bij Engbertsdijksvenen.'

De melkveehouders hebben hun bedrijf tegen een marktconforme prijs verkocht. 'Het gaat ons er ook niet om dat we veel geld op onze rekening hebben staan. De plek is voor ons belangrijker', stelt Marcel Grashof. Het bedrijf wordt nog niet extensief, maar 'minder intensief'. 'Met ruim tweeënhalve koe per hectare blijven wij intensief.'

Vrijheid lonkt

Hebben ze overwogen om te stoppen met boeren? Marcel Grashof knikt, terwijl Chiel Grashof zegt: 'Mijn moeder heeft de afgelopen periode wel tien tot twintig keer gevraagd of ik echt boer wil worden. Op den duur werd ik er zat van. Ja mam, ik weet het zeker. De vrijheid van het boer zijn lokt me.' Elise Grashof luistert aandachtig. 'Ik wil er zeker van zijn dat hij de juiste beslissing neemt. Er zijn genoeg beroepen die meer verdienen', verklaart ze.

Voor het echtpaar herhaalt de geschiedenis zich. In 1995 verhuisde het stel van Denekamp naar Bruinehaar. 'Het ouderlijk bedrijf moest ruimte maken voor een waterwingebied. We konden in Bruinehaar verdubbelen met koeien en hectares. Ik weet nog goed dat mijn moeder zei: ik hoop dat het bedrijf een bende is. Ze zag ertegen op', stelt Marcel Grashof.

Voorbereiden op overname

Chiel Grashof bereidt zich steeds meer voor op de bedrijfsovername. Hij behaalde in maart zijn certificaat Middelbaar Kader Melkveehouderij op Dairy Training Centre in het Friese Oentsjerk, gericht op het optimaliseren, ontwikkelen en overnemen van het bedrijf.

De bedrijfsverplaatsing geeft hem een dubbel gevoel. 'Daar wonen andere mensen dan hier. Bovendien wordt het lastiger om op de fiets naar mijn kameraden te gaan. Als ik met de auto ga, kan ik geen biertje drinken. Als ik hier had kunnen blijven, had ik bij het kruisje getekend. Maar ik heb er alle vertrouwen in dat het goed komt.'

Marcel Grashof is blij dat hij het boek Engbertsdijksvenen kan sluiten. 'Dat heeft mij te veel negatieve energie gekost. We kunnen straks opnieuw beginnen.'