Gedeputeerde Femke Wiersma vindt emigratieplannen boer 'verschrikkelijk'

Ook bezocht Wiersma boeren in Zuidoost-Friesland, waar de provinciale stikstofopgave het grootst is. Zichtbaar zijn en het verhaal van de boeren zelf horen dat is voor haar van wezenlijk belang. 'Boeren benaderen mij zelf ook al. Ieder gebied is anders en heeft een eigen dynamiek', stelt ze.

Maar voordat de rondgang over het bedrijf begint, wordt Wiersma aangeraden om van schoeisel te veranderen. 'Je bent niet gekleed op natte grond', constateert een van de aanwezigen, terwijl hij een blik werpt op de hakken van Wiersma. Gelukkig heeft de nieuwe landbouwgedeputeerde met maat 38 een 'gangbare maat' en zijn de hakken snel ingeruild voor een paar laarzen die Dijkstra in een ruimte bij de ligboxenstal heeft staan.

Groene fleecejas melkveehouder

Niet alleen de hakken van Wiersma zijn opvallend, maar ook de groene fleecejas van de melkveehouder met daarop de vlag van Noorwegen trekt de aandacht. De Friese boer is net terug van twee weken vakantie in het Scandinavische land. Daar bezocht hij verschillende boerderijen.

Dijkstra overweegt om met zijn vrouw en hun drie tienerkinderen naar Noorwegen te emigreren. Hij is de regelgeving in Nederland meer dan zat. Zo strandde een nieuw initiatief met bokashi maken bijvoorbeeld.

'We hebben te maken met veel hikjes. Dat zie je ook met bermgras. Wanneer je een ton bermgras aanvoert en in een sleufsilo opslaat met een ton mest, gaat de overheid ervan uit dat je 2 ton mest in de sleufsilo hebt opgeslagen. We hebben zo'n mooi land met mooie cultuurgrond, maar de politiek in Den Haag en Brussel is het met haar gemierenneuk zo aan het verkloten', vindt de ondernemer.

Ook mist Dijkstra waardering voor de boer. 'Je ziet het bijvoorbeeld aan de koppen in kranten. Een dag later blijkt er helemaal niets van te kloppen', zegt hij.

Meer ruimte

Noorwegen is een land met veel minder inwoners dan Nederland. Er wonen ruim 5 miljoen mensen. Het land is ongeveer negen keer groter dan Nederland. Er is minder druk op de ruimte. Noorwegen is bovendien geen lid van de Europese Unie.

'De melkprijs is er goed. De markt is gesloten', stelt het oud-Statenlid van de VVD, die zijn lidmaatschap van de liberale partij opzegde uit onvrede over de landelijke politieke koers. Maar het gaat de ondernemer vooral ook om het andere sentiment. 'De waardering voor de boeren is daar nog. Boeren krijgen enkele weken boerenhulp van de overheid, als ze met vakantie gaan', licht hij toe.

Wiersma hoort het vol aandacht aan. 'Verschrikkelijk', vindt ze het dat Dijkstra de stap overweegt te maken. 'De waarde van ons voedsel wordt zo onderschat.' Ze heeft het tijdens haar vorige werk als BBB-beleidsmedewerker in Den Haag 'steeds weer' aan de orde laten brengen wat voor invloed bijvoorbeeld het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn en het vervallen van de derogatie hebben. 'Maar het werd iedere keer weggehoond.'

Goed gesprek

De komende tijd wil de melkveehouder een goed gesprek met de stichting waar hij het bedrijf van pacht. 'Zij hebben de mond vol van duurzaamheid. Maar ze investeren niet in dit bedrijf. Ik wil bijvoorbeeld graag een nieuwe oprit of de boxen vervangen. Maar je hoort niets van hen', zegt hij.

Ook kijkt de ondernemer of hij van bank kan veranderen. Vooral de renteverhoging van de Rabobank zit hem dwars. 'De Rabobank is goed voor ons geweest tijdens de overname, nu is het kil. 'Ik wil geen jankverhaal houden, maar een beetje meer perspectief zou welkom zijn.' Als dit alles hem niet zoveel op gaat leveren, dan worden de emigratieplannen concreter. 'Bijna het hele gezin staat erachter. Mijn vijftienjarige dochter niet. Zij heeft net een vriendje en is vooral anti.'

Opvallend is de landbouwkennis van Wiersma. Bovendien wil ze graag het naadje van de kous weten. De onderzoeksopstelling in het land voor het meten van onder andere de CO2-uitstoot wordt helemaal toegelicht. Omdat Dijkstra in de veenweide boert, zet hij zijn peil hoger om de CO2-uitstoot te verminderen en de bodemdaling te vertragen. Dat gebeurt via de Haklam-methode. 'Hoger als het kan, lager als het moet', dreunt Wiersma op. 'Bêst genôch' (goed genoeg)', antwoordt de melkveehouder in het Fries. Hij zal dit nog vaak herhalen.

Biologisch boeren

In de bijna lege ligboxenstal gaat het gesprek nog even over biologisch boeren. Daar is Wiersma duidelijk over. Ze wil de Friese landbouwagenda herijken. In deze visie staat dat provincie Fryslân meer toe wil naar een biologische landbouw. Volgens de gedeputeerde moet dit niet worden opgelegd, maar moet het uit de markt komen. De vraag is er niet naar. 'Veel mensen in Nederland leven in armoede.' Dijkstra knikt.

Wiersma kijkt uit naar het gesprek met demissionair minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof dat ze volgende maand op haar initiatief heeft. Ze vindt het belangrijk om de lijntjes met Den Haag kort te houden. Daarom zit ze namens de Friese gedeputeerden ook in het bestuur van het Interprovinciaal Overleg. 'Ik wilde zo snel mogelijk naar Den Haag. We zijn nu meer gelijkwaardig. Veel beleid komt uit Den Haag. Ik wil kijken waar ik de ruimte kan vinden om zaken mogelijk te maken in de provincie', licht de gedeputeerde toe.

Verrassing

Dat Van der Wal naar Leeuwarden komt, was voor Wiersma overigens een verrassing. 'De secretaresse had het in mijn agenda gezet. Ik moet nog wennen aan het werken met een secretaresse. Ik maak zelf afspraken, maar ook zij zet afspraken in mijn agenda.'

Na een rondleiding van ruim een uur is het tijd voor een kop koffie in de ontvangstruimte op de boerderij. Wiersma's chauffeur staat haar al naast de auto op te wachten. Op de vraag van Dijkstra of hij ook een kopje koffie wil, antwoordt hij bevestigend. Wiersma ruilt de laarzen weer in voor haar hakken. Volgende week staan er nog meer bezoeken aan boeren op het programma.