Met minifabriek gaat melk meteen van koe naar fles

Vanuit de stal lopen dikke leidingen naar de nabijgelegen zuivelruimte. Twee technici testen het etiketteren van de petflessen. Een container verderop staan de lege melkflessen metershoog opgestapeld. Het is een week voordat de nieuwe productielijn op volle toeren gaat draaien; iedere week 1.500 liter melk en yoghurt bestemd voor 's lands grootste supermarktketen. Op het etiket prijkt 'boerin Ineke'.

De melk en yoghurt gaan vervolgens verder naar de eigen zuivelruimte van Zuivel van Nu. Daar verwerkt Ineke Haast nog eens 3.000 liter per week tot zo'n twintig zuivelproducten, van karnemelk framboos tot hangop ijsmousse. Die zijn inmiddels op zestig verkooppunten in Limburg en de rest van Nederland verkrijgbaar. Ook via de huisautomaat op het eigen erf, op een steenworp afstand van Nationaal Park De Maasduinen, is de zuivel te koop.

Op deze plek is Mark van Lipzig geboren en inmiddels de derde generatie op het boerenbedrijf. Samen met zijn vrouw Ineke Haast wil hij meer melk op eigen erf verwerken en via de korte keten verkopen. 'We zijn zo'n vijf jaar geleden begonnen met een pan van 20 liter in onze keuken', zegt hij. 'Na een paar maanden waren het drie pannen en nu zijn het drie pasteurisatieketels van in totaal 1.100 liter.'

Haast: 'Zuivelen is heel arbeidsintensief, dus hebben we het proces stap voor stap uitgebreid. We hebben geen cursus gevolgd, maar zelf uitgevogeld hoe je een lekkere gladde yoghurt kunt maken. We zijn er bijvoorbeeld achtergekomen hoe makkelijk melk overkookt.'

Het doel was elke maand een nieuwe klant of een nieuw product. 'En dat is aardig gelukt', zegt Haast. 'Met veel producten val je op in het winkelschap.' Met de komst van de minizuivelfabriek is ook hun eigen logo vernieuwd; met Van Lipzig en Haast als de gezichten achter het merk.

Brosa is de samenvoeging van de melkveehouderij van de familie Van Lipzig met die van Fons en Yvonne Kersten uit Sevenum. Die laatste moesten plaatsmaken door de ontwikkeling van Greenport Venlo. En de familie Van Lipzig was in de knel gekomen door de komst van het fosfaatrechtenstelsel, waardoor ze net met de bouw van een nieuwe stal de veestapel flink moesten terugbrengen.

'We hebben echt een aantal jaren aangemodderd en deze samenwerking bracht uitkomst', beschrijft Van Lipzig. 'We hebben kort met elkaar gesproken over hoe het samen zou gaan en lang gepraat over wat we zouden doen als het mis zou lopen. Mijn vader kende Fons al via het bestuurswerk, mijn broer kende hem als klant en ik heb bij de familie Kersten stage gelopen. Dus we kenden elkaar al goed.'

Frisse blik

Nu overleggen de families eens in de zes weken over de totale bedrijfsvoering en plannen voor de toekomst. 'Die frisse blik vind ik fijn', zegt Van Lipzig. 'Als je alles op je eigen manier wil doen, is samenwerking geen optie.'

Via Fons Kersten is ook Lely aangehaakt, het innovatiebedrijf dat de minizuivelfabriek Orbiter heeft ontwikkeld. In Limburg staat het vijfde exemplaar, maar tegelijkertijd het eerste in een compleet nieuw jasje. Een deel van de benodigde apparatuur staat in de melkstal en alleen het hoogstnoodzakelijke voor de verdere verwerking van de melk staat in de compacte zuivelruimte.

Met zes melkrobots van hetzelfde bedrijf in de stal kunnen de melkveehouders gericht gaan sturen op de productie, met behulp van alle data. 'Zo kunnen we in de toekomst de meest verse melk benutten voor cappuccino, van de koeien die naar buiten gaan kunnen we weidemelk verwerken of we kunnen sturen op een exact eiwitgehalte. Het is allemaal mogelijk', stelt Van Lipzig. 'Zo direct van de koe naar de fles, verser kan niet.'

Creativiteit

De verkoop in de korte keten vraagt soms om wat doorzettingsvermogen en creativiteit, zo laat Van Lipzig doorschemeren. 'We hebben een hotel als klant en dat klinkt meteen als heel groot, maar uiteindelijk gaat het om zo'n 50 liter melk per week.'

Met een supermarkt kon de Limburgse melkveehouder het niet eens worden over de prijs van de volle yoghurt. 'Door de room eruit te halen, konden we voor diezelfde prijs wel magere yoghurt afzetten. De overgebleven room kunnen wij weer apart verkopen.'

Met de komst van de minimelkfabriek wil het stel verder groeien, vooral door directe afzet en het liefst ook op de Duitse markt. 'Wat ik altijd heb geleerd is dat je als ondernemer risico's moet spreiden. We hebben altijd loonwerk naast de melkveehouderij gehad. En nu dat bedrijf in handen is van mijn broer, hebben we het zuivelbedrijf naast de koeien en kunnen we tegen een stootje.'