Lelieteler Levi Evers: 'Op nieuwe locatie willen we anders telen'

Familiebedrijf Bredefleur is vier jaar geleden volledig in handen gekomen van de derde generatie. 'Mijn opa is gestart met het bedrijf in het Zuid-Hollandse Moerkapelle. Hij teelde groenten onder de naam Kwekerij Evers. Pas toen mijn vader en zijn broer het bedrijf overnamen, werd de stap naar de sierteelt gezet', zegt Levi Evers (27), die het bedrijf nu samen met zijn broers Peter (31), Thomas (29) en Ruben (22) runt. Bijna 45 jaar geleden werd besloten in te zetten op het jaarrond telen van lelies.

Die keuze voor lelies was niet van de ene op de andere dag gemaakt. Er werd lang getwijfeld tussen het jaarrond telen van lelies of fresia's. 'Het feit dat de lelieteelt in Nederland een nieuw en exclusief terrein was, overtuigde mijn vader en zijn broer uiteindelijk. Ze waren wel in voor wat uitdaging', zegt Evers, die uitlegt dat leliebollen in die periode nog uit Japan moesten worden geïmporteerd.

Wereldspeler

In de loop der jaren is de kwekerij uitgegroeid tot een van de grondleggers van de lelieteelt in Nederland. 'Daar ben ik trots op. Nederlandse telers hebben het product naar zich toe gehaald. Anno 2023 worden de bollen in Nederland geproduceerd en importeert Japan ze hiervandaan. We zijn een wereldspeler geworden. Dat is echt bijzonder', vindt de ondernemer.

Evers heeft altijd al de ambitie gehad om in het bedrijf te werken. 'Ik heb altijd de verbeelding gehad dat ik het bedrijf ooit zou overnemen. Daarom ben ik, net zoals mijn broers, de mbo-opleiding Horti Management in het Westland gaan volgen.' Dit is een algemene tuindersopleiding, waarin onder meer teeltkennis, praktijkervaring en management aan bod komen.

Topsport

De teler vergelijkt het werken in de sector met topsport. 'Je staat altijd aan.' Daarnaast is het volgens hem belangrijk om divers, allround en stressbestendig te zijn. 'Spanning en uitdaging spreken mij aan. Ik lig ook niet snel wakker van de zaken die in de sector gebeuren, zoals de energiecrisis en coronapandemie. Het geeft mij energie om na te denken hoe we het beste van de situatie kunnen maken.'

Binnen leliekwekerij Bredefleur focust Levi Evers zich voornamelijk op verkoop en marketing, terwijl Peter Evers verantwoordelijk is voor het personeel en de organisatie en Thomas Evers voor bolleninkoop en de teelt. 'Gezamenlijk pakken we overkoepelende thema's als energie en financiën op', licht hij toe. De jongste van de broers, Ruben Evers, zit nog niet in de directie, maar loopt al wel mee in het bedrijf. Zijn focus is de teeltplanning voor beide locaties en biologie.

Uitbreidingsplannen

De broers Thomas en Peter Evers komen één keer per week op de locatie in Moerkapelle, maar wonen nabij de tweede locatie in het Flevolandse Luttelgeest. 'Die locatie is in het verleden door mijn vader aangekocht, omdat in Moerkapelle geen uitbreidingsmogelijkheden waren', legt Evers uit. 'Mijn vader zag alleen toekomst in grootschalige tuinbouw.'

Die visie hebben de broers overgenomen. 'Schaalgrootte is niet meer weg te denken uit de huidige markt. Je ziet het niet alleen bij kwekers, maar ook bij toeleveranciers. Daarentegen vind ik niet dat kleinere bedrijven geen bestaansrecht hebben. Er zullen altijd kleine leveranciers, kwekers en afnemers blijven bestaan. Maar ik denk niet dat zij in de toekomst meer dan 20 procent van de markt beslaan', verwacht de ondernemer.

Plan voor nieuwe kas

In het kader van schaalvergroting hadden de broers het plan om in Luttelgeest een nieuwe kas van 4 hectare te bouwen. 'Die stap wilden we dit jaar zetten', zegt Evers. 'Maar door alle onzekerheden in de sector en de gestegen bouwkosten hebben we vorige zomer moeten besluiten om dit plan in de ijskast te zetten. Het was economisch gewoonweg niet meer rond te rekenen.'

Een geluk bij een ongeluk was het feit dat de aangrenzende buurman van de locatie in Moerkapelle enkele maanden later liet weten te stoppen. 'Dat was voor ons een grote kans', zegt de ondernemer. 'Het is een kans om ons bedrijf verder door te ontwikkelen en te upgraden. Zo heeft het bedrijf van de buurman een netaansluiting en wij niet. Dit zijn zaken die we nu kunnen integreren.' De jongste broer Ruben Evers krijgt ook een rol op de nieuwe locatie.

Met de aankoop van de tweede locatie in Moerkapelle komt de totale bedrijfsgrootte uit op 21,5 hectare. De aankoop zorgt er wel voor dat de uitbreidingsplannen in Luttelgeest langer in de ijskast blijven staan. 'Nu nog verder uitbreiden is geen haalbare case. Dat betekent niet dat we die stap nooit zullen zetten. We hebben die grond niet gekocht om akkerbouw op te doen', benadrukt Evers.

Toekomstbestendig telen

Voor de lange termijn is de doelstelling om op de nieuwe locatie gemoderniseerd lelies te telen. 'We zijn nu bezig met een plan hoe we dat voor ons zien. We hebben dus nog geen concrete plannen om aan de slag te gaan in de kas. We willen niet halsoverkop beslissingen maken. We willen het bedrijf toekomstbestendig maken en dat kost tijd', zegt de teler.

Een van de manieren om toekomstbestendig te worden, is door bij te dragen aan de energietransitie. De koppeling van de netaansluiting op de oude en net aangekochte locatie moet ervoor zorgen dat de kwekerij efficiënter met energie kan omgaan. Ook onderzoekt de familie de mogelijkheid van teelttafels. 'Daardoor kunnen we de vierkante meters in de kas beter benutten. We produceren dan meer bloemen met hetzelfde gasverbruik', legt Evers uit. 'Verder zijn we bezig met ledverlichting en heeft de aangekochte locatie een warmte-koudeopslag.'

Volgens de ondernemer is het belangrijk dat glastuinders die een nieuwe kas willen bouwen, meteen aan de nieuwste standaarden voldoen. 'De ontwikkelingen gaan zo snel. Doe je dat niet, dan loop je binnen de kortste keren alweer achter. Daarom hebben wij bij de bouw van de kas in Luttelgeest meteen geïnvesteerd in drie energiedoeken.'

Daarnaast zet de familie op de aangekochte locatie vol in op automatisering. 'We willen op de nieuwe locatie echt anders telen dan we op de huidige locaties doen. Modern telen is daar een belangrijk onderdeel van. Ruim een jaar geleden plantten we alle bollen nog met de hand, nu wordt geen een bol meer met de hand geplant. Daar hebben we plantmachines voor', licht Evers toe.

Automatisering

Glastuinbouwbedrijven in Nederland hebben alleen bestaansrecht als ze kunnen automatiseren, stelt de ondernemer. 'Anders zijn we niet competitief. Het kan niet zo zijn dat we tweehonderd tot driehonderd mensen nodig hebben om het werk te doen. Automatisering heeft dus twee grote voordelen. Enerzijds maak je een nieuwe kwaliteitsslag, omdat je continuer kunt telen, anderzijds realiseer je een flinke arbeidsbesparing.'

De doelstelling van Evers is de lelieteelt op een goede, duurzame manier veranderen. 'Onze ambitie is niet alleen om een groot productiebedrijf te zijn. We willen ook verandering in de keten teweegbrengen. We geloven in langetermijnrelaties. Als ik op bezoek ga bij bloemisten in Europa, dan moet er een associatie zijn met ons merk. Ik hoop daarom dat we Bredefleur als leliemerk onder de bloemisten over tien jaar verder hebben uitgebreid.'

Pieken en dalen

Op de vraag of de teler twijfels heeft over de afzet, omdat consumenten minder te besteden hebben, antwoordt hij duidelijk: 'Nee, daar maak ik mij geen zorgen over. De afgelopen jaren is de markt goed geweest. We hebben één grote dip gehad, blak voor de coronaperiode. Daarna nam de consumptie van bloemen en planten toe. We zijn nu over die piek heen. De economie wankelt. Maar een markt kan ook niet oneindig hetzelfde blijven. Dat is economisch niet mogelijk. Er zijn altijd pieken en dalen.'

Evers ziet zichzelf niet als doemdenker. 'Bloemen en planten dragen bij aan het geluksgevoel in het leven. Daarom zie ik het als een levensbehoefte. Het is emotie. Bijvoorbeeld: hoe klein een bruiloft ook is, er zal altijd een bloemetje aanwezig zijn, al is het alleen een bruidsboeket.'