Uienteelt verspreidt zich meer en meer over Nederland

Waar in 2000 nog 70 procent van de Nederlandse uien werd geteeld in Zeeland en Flevoland, waren deze provincies in 2022 samen verantwoordelijk voor 45 procent van de totale oppervlakte aan zaaiuien, laten de CBS-cijfers zien. Vooral in Groningen, Drenthe en Noord-Brabant zijn akkerbouwers steeds vaker uien gaan telen. Verder blijkt dat de opkomst van de rode zaaiui naast de gele zaaiui vrijwel overal voor lagere hectareopbrengsten zorgt.

Het areaal zaaiuien in Nederland is in 2022 tegenover 2000 bijna verdubbeld. Na snijmais, aardappelen, tarwe en suikerbieten is de zaaiui met 27.400 hectare inmiddels het vijfde gewas wat betreft teeltoppervlakte.

Het CBS maakt bekend dat in vrijwel alle provincies het areaal is gestegen, met uitzondering van Zeeland. In dit zuidwestelijke deel van Nederland kromp het areaal naar 4.000 hectare. De grootste absolute toename was zichtbaar in Groningen. Daar pluste het areaal van 250 hectare in 2000 naar 3.200 hectare in 2022.

Het uienareaal in Flevoland steeg sinds 2000 met 46 procent. Daarmee was, ondanks de verschuivingen, Flevoland in 2022 met bijna 9.000 hectare nog steeds de provincie met het grootste zaaiuienareaal.

Verder komt in de cijfers naar voren dat zaaiuien terrein winnen op zandgronden. Vooral in Noord-Brabant en Drenthe zit het areaal in de lift. In Noord-Brabant groeide de oppervlakte de afgelopen 22 jaar van 1.100 naar 3.300 hectare. Drentse akkerbouwers teelden in 2000 zelfs nog nauwelijks zaaiuien. Vorig jaar werd in de noordoostelijke provincie op 1.900 hectare uien verbouwd.

Regionale verschillen

De hectareopbrengst van zaaiuien in Nederland noteerde in 2022 44,3 ton. Dat is bijna 40 procent minder dan in 2000. Het blijkt dat er tussen de provincies flinke verschillen zijn in de opbrengsten per hectare.

Zo hebben verzilting van de grond en gebrek aan zoet beregeningswater impact op de opbrengst in Zeeland. De gemiddelde opbrengst per hectare kwam daar vorig jaar uit op 34,1 ton. Dat is ruim onder het landelijk gemiddelde en 61 procent minder dan in het jaar 2000. De gemiddelde hectareopbrengst in Flevoland stak vorig jaar met 44,5 ton boven het landelijk gemiddelde uit, maar was ook minder dan aan het begin van de eeuw.

Bovengemiddelde opbrengst op zand

Het CBS meldt dat de opbrengsten op zandgronden in de afgelopen jaren bovengemiddeld zijn en vergeleken met de overige provincies is de afname tegenover 2000 ook minder groot. De opbrengst per hectare kwam in 2022 in Noord-Brabant uit op 47 ton, in Drenthe op 52,8 ton.

De toename van het areaal rode zaaiuien naast dat van gele zaaiuien heeft impact op de totale productiviteit van het gewas. Vorig jaar noteerde de gemiddelde opbrengst per hectare van de rode zaaiui 5,5 ton lager dan die van de gele. 2022 was het eerste jaar waarin de rode zaaiui werd opgenomen in de landbouwtelling. Toen bestond 17 procent van de oppervlakte aan zaaiuien uit rode uien.