Nieuwe eisen voor alarmsysteem stal met kunstmatige ventilatie

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit komt met een uitgebreid eisenpakket waaraan de alarmering in stallen met kunstmatige ventilatie vanaf 1 juli moet voldoen. Alleen een akoestisch alarmsignaal is vanaf deze zomer onvoldoende. Een ondernemer moet ook via een analoge lijn of mobiele telefoon worden gewaarschuwd bij problemen met de ventilatie.

Daarnaast moet het alarmsysteem een eigen accu hebben voor het geval de stroom uitvalt. Ook als de telefoon- of internetverbinding is onderbroken of bij onvoldoende accuspanning moet de alarmering naar behoren werken. Ondernemers krijgen de opdracht het systeem maandelijks te testen en de registratie daarvan moet dertien maanden bewaard blijven.

Alarmplan

Bovendien hebben veehouders een alarmplan nodig waarin de stappen staan beschreven als het alarmsysteem afgaat. Daarin moeten alle namen en telefoonnummers van de alarmopvolgers staan en in welke volgorde ze worden gebeld. Deze gegevens zijn altijd actueel, schrijft de nieuwe wetgeving voor.

Ook moet duidelijk zijn welke maatregelen nodig zijn als een storing niet binnen zes uur is verholpen. Het alarmplan moet op het bedrijf aanwezig zijn en bereikbaar zijn voor de alarmopvolgers.

Naleving beter borgen

Geventileerde stallen moeten nu al een passend nood- en alarmsysteem hebben dat regelmatig wordt getest, maar onduidelijk was aan welke eisen het moest voldoen. Een aantal partijen in de Tweede Kamer, waaronder de Partij voor de Dieren, heeft daarom de wens uitgesproken om de 'open normen in dierenwelzijnsvoorschriften' te vervangen door concrete bepalingen, zodat naleving beter is geborgd.

'Dit terwijl dergelijke open normen juist al concreet worden ingevuld in private kwaliteitssystemen zoals IKB', betoogt bestuurslid Evert Hendrikx van de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV).

Waken voor overregulering

Hendrikx denkt dat de meeste varkensbedrijven al in grote lijnen aan de strengere eisen voldoen. 'Het zijn vergelijkbare eisen met die de verzekeraar en IKB stellen. De focus op het voorkomen van dierenleed vinden we goed, alleen waken we voor overregulering', zegt hij.

'We streven allemaal hetzelfde doel na: het voorkomen van dierenleed. Wat ons betreft hoeft niet alles daarvoor in protocollen te staan die vervolgens in een la belanden. IKB-eisen zijn sneller te actualiseren bij nieuwe ontwikkelingen en innovaties', stelt het POV-bestuurslid.

IKB-certificering

Ook voor de meeste pluimveebedrijven zijn de consequenties beperkt, verwacht LTO-sectorspecialist Pluimveehouderij Ernest Bokkers. 'Wat ons betreft is deze gedetailleerde regelgeving niet per se nodig, want het merendeel van de pluimveehouders heeft dit al op orde. De overheid heeft nu wel een mogelijkheid in handen om de bedrijven die geen IKB-certificering hebben, extra te controleren.'

Voor bij IKN Ei en IKB Kip aangesloten leghennenhouders en vleeskuikenhouders beoordeelt het College van Deskundigen een dezer maanden in hoeverre de IKB-voorschriften op dit punt verder worden aangescherpt in navolging van de nieuwe regels, laat Avined weten.

Noodstroomaggregaat

Vanaf 1 juli 2024 moeten stallen met kunstmatige ventilatie eveneens een noodstroomaggregaat hebben. Deze voorziening voor stroomuitval moet direct in werking gaan als het alarmsysteem afgaat. Dat kan automatisch, maar mag ook direct handmatig gebeuren.

Elke maand moeten veehouders het aggregaat testen en de juiste spanning en frequentie in kaart brengen. Eens per jaar is een controle van de hele noodstroomvoorziening vereist.

Ook met deze aanscherpingen hebben veel varkenshouders hun zaken op orde, betoogt Hendrikx. 'Naast het dierenleed door verstikking of brand is de financiële en emotionele schade bij de veehouder groot, net als de imagoschade voor de sector', zegt hij. 'Daarom vinden wij als sector preventie belangrijk en het besef dat ondanks alle eisen en voorschriften altijd nog iets onverhoopt mis kan gaan.'

Controles

De wetswijziging is in oktober afgekondigd en opgenomen in artikel 2.5 van het Besluit houders van dieren. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) gaat het alarmsysteem en de aanwezigheid van een alarmplan controleren.

Daarvoor geldt een overgangstermijn van 1 juli tot 1 januari 2024. In deze periode krijgen ondernemers die niet aan de nieuwe regels voldoen bij een controle een waarschuwing. Vanaf 1 januari kunnen ze boetes krijgen, meldt de NVWA.

Stalbranden

De extra eisen voor alarmering zijn het gevolg van de aanpak van hittestress. De POV-bestuurder legt ook een verband met de veranderende regelgeving voor het voorkomen van stalbranden. Er loopt een internetconsultatie waarin veehouders ieder jaar een verplichte brandveiligheidskeuring moeten doen.

'Ook bij deze vraagstukken moeten we goed kijken hoe je dat praktisch inricht', verwoordt Hendrikx. 'Controle is prima, maar het moet wel haalbaar zijn en de intentie hebben om ondernemers te ondersteunen en te faciliteren in hun streven naar veiligere stallen.'