Teeven: coalitie BBB, VVD, CDA, GroenLinks en PvdA in Zuid-Holland

De vijf partijen hebben in totaal dertig van de 55 zetels in Provinciale Staten. Een andere coalitie van BBB, VVD, CDA, JA21, PVV en SGP sluiten 'de fracties die daaraan zouden deelnemen op voorhand niet uit', meldt Teeven. Ook deze coalitie zou uitkomen op dertig zetels.

Nagenoeg alle fracties vinden dat BBB deel moet uitmaken van een nieuw college van Gedeputeerde Staten. Om meerdere uiteenlopende reden is de betrokkenheid van D66, Partij voor de Dieren, ChristenUnie, Forum voor Democratie, SP, 50Plus en Volt niet goed voorstelbaar in de komende informatiefase, zei de verkenner. De oud-VVD-staatssecretaris van Justitie wilde niet ingaan op wat die uiteenlopende redenen zijn. Teeven deelde zijn conclusies woensdagmorgen na de installatie van de Provinciale Statenleden. Een ruime meerderheid, 34 van de 55 Statenleden, is nieuw in de Zuid-Hollandse Staten.

Provincies aan de lat

'De provincies staan aan de lat om de ruimtepuzzel te leggen en de schaarse ruimte te verdelen. De provincie moet gaan leveren. Zo niet, dan kan zomaar de vraag over het bestaansrecht van de provincies weer vol op tafel komen. En daar waren we net vanaf.' Hiervoor waarschuwde de Zuid-Hollandse commissaris van de Koning Jaap Smit de nieuwe Statenleden.

Wanneer het nu niet lukt om oplossingen te zoeken voor bijvoorbeeld klimaat en stikstof, dan zal het vertrouwen nog verder omlaaggaan met verdere ondermijning van democratie als gevolg, zei Smit. 'Ik kijk positief nieuwsgierig naar de toekomst. BoerBurgerBeweging komt zeer beslagen ten ijs, is mijn indruk. En neemt met de beste bedoelingen plaats in deze zaal.'

De commissaris van de Koning sprak van een verrassende winst van BBB. 'In Drenthe en Overijssel lag het in de lijn der verwachting. Dat de partij in een verstedelijkte provincie als Zuid-Holland ook de grootste is geworden, is een buitengewoon knappe prestatie van BoerBurgerBeweging.'

Vijftien partijen

Provinciale Staten van Zuid-Holland beginnen met vijftien partijen aan de nieuwe bestuursperiode. 'In 2015 startten we met elf partijen, de vorige keer met dertien. Dit is sinds 1946 een record. We hebben vijftien fractiekamers. Houd daar rekening mee de komende jaren. We zitten dus vol', gaf Smit over de versnippering van het politieke landschap aan. 'Mijn geduld op deze stoel wordt weleens op de proef gesteld met zoveel partijen. Maar goed, daar zit ik voor.'

De commissaris van de Koning riep ook de rijksoverheid op om aan de gang te gaan met de grote opgaven. 'Ik ben benieuwd wat het kabinet na 15 maart gaat doen. We moeten gewoon beginnen aan oplossingen. Of de deadline nu 2030 of 2035 moet worden, houd eens op met dat gemekker. Ga aan de gang, begin en roei je boot van de kant.'

Samenwerken

BBB wil vooral met de andere fracties samenwerken. 'We zijn op zoek naar verbinding. We willen samenwerken aan bruggen in plaats van muren. We moeten zorgen dat de burger wordt gehoord. We verwachten ook dat andere fracties daarin hun verantwoordelijkheid nemen', zei BBB-Statenlid Hans Veentjer.

VVD-Statenlid Jeannette Baljeu vindt dat de politiek een nieuwe opdracht heeft, nu weer een nieuwe partij de grootste is geworden. 'We moeten werk maken van het gevoel van afstand dat de burger heeft. De kiezer vraagt om oplossingen. Het is niet langer een zaak van pappen en nathouden, maar van aanpakken en nieuwe wegen inslaan.' Volgens CDA'er Meindert Stolk snakken mensen naar politici die elkaar niet de vliegen afvangen. 'Stop de polarisatie. Werk aan het bestuur dat bruggen bouwt', riep hij op.

Niet alleen in Zuid-Holland, ook in de meeste andere provincies werden woensdag leden van Provinciale Staten-leden geïnstalleerd. Volgens de Friese commissaris van de Koning Arno Brok heeft de kiezer Friesland weer kleur gegeven, het groen van de BoerBurgerbeweging. Hij riep de nieuwe Statenleden om naar elkaar te luisteren en de verbinding met de inwoners van de provincie te maken. Woensdagavond vindt de installatie van de Statenleden in Utrecht en Noord-Holland plaats.