Minder varkens, meer geiten en evenveel koeien

De cijfers geven de stand van zaken op 1 april 2022 weer, de officiële datum van de landbouwtelling van afgelopen jaar. Eerder zijn al de voorlopige cijfers gepubliceerd door het CBS, de definitieve komen altijd in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar.

Nederland telde op het ijkmoment 3,8 miljoen runderen, 0,4 procent meer dan een jaar eerder. Het CBS geeft ook de historische context en ontwikkeling. Vergeleken met 2017 waren er 6 procent minder runderen. In 2017 is het fosfaatreductieplan voor de Nederlandse melkveehouderij ingevoerd. Bedrijven moesten melkvee van de hand doen om de groei van de veestapel te stoppen. Het aantal runderen daalde in 2018 voor het eerst sinds 2013 onder de vier miljoen.

Melkkoeien

41 procent van het aantal runderen bestond vorig jaar uit melkkoeien, net als in 2021. De Friese gemeenten Sûdwest-Fryslân en De Fryske Marren telden in 2022 de meeste melkkoeien, respectievelijk 65.600 en 35.500. Het jongvee voor de melkveehouderij nam het laatste jaar toe met 1,6 procent naar 982.000.

Het aantal melkveebedrijven neemt al jaren af. Vorig jaar waren er 14.700 bedrijven met melkvee, 3 procent minder dan in 2021. Ten opzichte van vijf jaar eerder is dat bijna 20 procent afgenomen. Het gemiddeld aantal melkkoeien per bedrijf groeide in 2022 naar 107.

Een jaar eerder was dit gemiddeld 103 melkkoeien per bedrijf en in 2017 telde een bedrijf met melkvee gemiddeld 94 melkkoeien. De grootste melkveebedrijven waren in 2022 met gemiddeld 151 melkkoeien per bedrijf gevestigd in Flevoland, gevolgd door de Groningen (128), Friesland (125) en Drenthe (121).

Vleeskalveren

Bij de vleeskalveren was een lichte daling te zien in 2022, met 0,4 procent naar ruim 1 miljoen dieren. Vergeleken met 2017 is het aantal wel toegenomen; met 9 procent. Bijna de helft van de vleeskalveren is gehuisvest in Gelderland: 478.000. In vijf jaar tijd nam het aantal vleeskalveren in deze provincie met 11 procent toe. Een kwart van de vleeskalveren is in de gemeenten Ede (129.000) en Barneveld (118.000) te vinden.

Varkens

De varkensstapel daalde in 2022 vergeleken met een jaar eerder; het aantal dieren nam 1,6 procent af naar 11,3 miljoen. Ten opzichte van 2017 telt de varkensstapel 9 procent minder dieren. Het aantal varkens is onder meer door de stoppersregeling en de subsidieregeling sanering varkenshouderij (SRV) sinds 2020 afgenomen.

Het aantal bedrijven met varkens daalde vorig jaar vergeleken met 2021 met 4 procent naar bijna 3.300. In vijf jaar tijd nam het gemiddeld aantal varkens per bedrijf met bijna 20 procent toe naar 3.400. Bijna de helft van het aantal varkens is gehuisvest in Noord-Brabant.

In deze provincie nam het aantal bedrijven met varkens in vijf jaar tijd met een derde af, het aantal varkens daalde met 13 procent minder hard. Land van Cuijk (682.000) en Venray (559.000) zijn in 2022 de gemeenten met de meeste varkens.

Melkgeiten

Het aantal melkgeiten steeg in 2022 met 1 procent naar bijna 489.000. Vergelijken met vijf jaar geleden is de geitenstapel met 30 procent gegroeid. Meer dan de helft van de melkgeiten was vorig jaar in de provincies Noord-Brabant (137.000) en Gelderland (117.000) te vinden. In deze provincies is het aantal melkgeiten het laatste jaar niet verder toegenomen, dat is voor het eerst sinds de invoering van de geitenstop in 2017.

In Noord-Brabant nam het aantal melkgeiten in 2022 zelfs met 3,4 procent af ten opzichte van een jaar eerder. In Gelderland bleef de melkgeitenstapel met een afname van 0,2 procent nagenoeg gelijk. Vergeleken met 2017 is er in deze provincies een toename van 16 procent (Noord-Brabant) en 31 procent (Gelderland) van het aantal melkgeiten.