Teler Van Marion: 'Nieuwe aardappelbewaring sluit aan bij jaarrond afzet'

Op het erf van het akkerbouwbedrijf van Leen van Marion en zijn oom en neef staat sinds de start van het lopende bewaarseizoen een nieuwe schuur voor de opslag van tafelaardappelen. En niet zomaar een dertien-in-een-dozijnbewaring. De bewaarruimte is opgesplitst in zeven delen en voorzien van een vernuftig oprolsysteem voor de kleden die horen bij het zuigventilatiesysteem.

Eén cel is met een opslagcapaciteit van 180 kuubskisten afwijkend ten opzichte van de andere zes. In deze cellen is ruimte voor 360 kisten per stuk en daarmee komt de totale opslagcapaciteit uit op 2.300 kisten. Dat is doorgaans 3.000 ton aan aardappelen.

'Deze indeling sluit goed aan bij onze manier van afzet', legt Van Marion uit, die boert op Voorne-Putten in het Zuid-Hollandse Abbenbroek. 'We leveren jaarrond tafelaardappelen af en daarvan gaat ongeveer 85 procent gesorteerd product rechtstreeks naar de handel. Dan is het handig dat je de precieze hoeveelheid die je nodig hebt snel uit de cel kunt halen.'

Daarnaast biedt de opzet voordelen bij het opslaan van de zes verschillende rassen en wat betreft energiebesparing en kiemremming. Ook kunnen de akkerbouwers in iedere cel verschillende temperaturen hanteren. En de cellen kunnen door een dubbele gasleiding op twee verschillende temperaturen worden opgewarmd. De bewaring is voorzien van mechanische koeling, maar koelen met buitenlucht is ook mogelijk.

Van Marion: 'Tegen de tijd dat een cel leeg begint te raken, kunnen we de overgebleven kisten bij een andere leegrakende cel in plaatsen. Waar geen aardappelen meer in staan, hoef je ook niet te koelen. Een lege cel rijden we vol met lege kisten. Daarbij loopt in een volle bewaarcel de kiemremming beter.'

Sterke kiemlustigheid

Voor zijn parttimebaan als adviseur bij Delphy komt Van Marion bij akkerbouwers op het Zeeuwse eiland Tholen/Sint Philipsland. In het huidige bewaarseizoen ziet hij sterke kiemlustigheid van aardappelen. 'Dat komt door het warme groeiseizoen. Zelf hebben wij sommige partijen Frieslander al vijf keer behandeld met Argos.'

Voordeel van deze kiemremmer op basis van sinaasappelolie is volgens Van Marion dat deze geen wachttijd heeft. 'Daardoor kunnen we de aardappelen gelijk afleveren.' Naast Frieslander verbouwt het bedrijf het minder kiemlustige ras Agria. Ook worden er Bildstar, Eigenheimer, Melody en Nicola geteeld.

De ondernemers kozen bij de nieuwbouw voor een zuigventilatiesysteem. Bij deze methode is de bewaring voorzien van een goede luchtverdeling. Een zuigwand heeft tussen elke twee rijen kisten een zuigopening, ook wel het kanaal genoemd. Deze ruimte tussen de kisten en voor de opening wordt afgedekt met een zuigkleed.

'We kunnen nu snel bij de aardappelkisten. Bij blaasventilatie zijn daarvoor meer handelingen nodig.' De stapel met zes kisten is zo'n 8 meter hoog. Met een afstandsbediening kan Van Marion de zuigkleden oprollen zonder op de kisten te hoeven klimmen. Veiliger en sneller, maar wel duurder.

'Voor een teler die in twee of drie keer zijn aardappelen aflevert is dit een beetje overdreven. Maar ik zou niet meer anders willen', stelt Van Marion tevreden.

'Onze bewaring moet ziekenhuis zijn'

Wordt een goede bewaring steeds belangrijker? Dat hangt volgens de teler sterk af van de manier van afzet. 'Deze schuur stond er niet als wij onze aardappelen op een andere manier zouden verkopen. Wij telen voor de vrije markt of pool. Dan heb je te maken met dagprijzen. Bij problemen in de bewaring moet je afscheid nemen van je aardappelen en heb je maar te nemen wat de situatie op dat moment is. Daarom moet onze bewaring een ziekenhuis zijn.'

De groeiseizoenen worden steeds warmer en daardoor komt volgens Van Marion mechanische koeling wel sneller op het verlanglijstje van akkerbouwers. Daarmee kun je niet alleen het klimaat in de bewaring beter sturen, maar het biedt ook voordelen in stroomverbruik.

'Zonder mechanische koeling ventileer je met buitenlucht meestal tussen 5 en 8 uur 's morgens. Dit is vaak het koudste moment van de dag en de periode wanneer de stroomprijs op een piek zit', legt Van Marion uit.

De teler laat vanaf 12 uur 's middags en 's nachts de mechanische koeling draaien. 'Dit zijn de momenten dat stroom voor ons weinig kost en minder oplevert als ik deze energie niet zelf gebruik en op het elektriciteitsnet breng. Het hogere verbruik weegt op tegen de lagere stroomprijs.'