NCTV waarschuwt: anti-overheidsactivisten kapen boerenprotest

De NCTV stelt dat het merendeel van de boerenprotesten vreedzaam en binnen de grenzen van de wet verliep. Maar de terrorismebestrijder signaleert dat de protesten niet alleen door boeren worden bezocht en maakt onderscheid tussen verschillende groepen deelnemers. Zo zijn er boeren die direct worden geraakt door het kabinetsbeleid. Ook zijn er boeren die niet direct worden geraakt en sympathisanten die zich verbonden voelen met het protest.

Een laatste groep vormen volgens de NCTV anti-overheidsactivisten en -extremisten, complotdenkers en in mindere mate rechts-extremisten die aansluiting zoeken bij het protest. Zij zien het stikstofbeleid als onderdeel van een kwaadaardige, onderdrukkende agenda die de overheid zou nastreven. Deze beweging is ontstaan bij de coronaprotesten. De aansluiting van anti-overheidsextremisten en complotdenkers bij het stikstofprotest kan verharding in de hand werken, vreest de NCTV.

Het onderscheid tussen de groepen die samen het stikstofprotest vormen is niet altijd duidelijk, vindt NCTV. 'Er zijn geen harde grenzen tussen de groepen en ze kunnen in elkaar overvloeien. Het is ook niet altijd duidelijk wie achter specifieke acties zit, protesterende boeren of anti-overheidsactievoerders.' De NCTV signaleert wel dat delen van de boerenprotestbeweging de werkwijze van de anti-overheidsbeweging overnemen.

Diepingrijpende veranderingen

Van extremisme van de zijde van de boeren is echter geen sprake, schrijft de NCTV. 'De acties van de boeren komen niet voort uit een bepaalde ideologie en zijn er niet op gericht om diepingrijpende veranderingen in de samenleving te realiseren die een gevaar vormen voor de democratische rechtsorde.'

De terrorismebestrijder wijst op het 'ondermijnende effect dat uitgaat van de intimidatie en bedreiging van volksvertegenwoordigers' en benadrukt dat er strafbare feiten die bij protesten zijn gepleegd, zoals snelwegblokkades en vernieling. Maar de NCTV rekent dit nadrukkelijk niet tot extremisme.

Geen samenwerking

'Enkele uitzonderingen daargelaten, lijken de meeste boeren vooralsnog weinig ontvankelijk te zijn voor de bemoeienis van anti-overheidsextremisten en rechts-extremisten', schrijft de NCTV. Tot op heden lijkt er volgens de organisatie dan ook geen sprake te zijn van serieuze samenwerking tussen protesterende boeren en extremistische groepen.

Het uitblijven van echte samenwerking met protesterende boeren weerhoudt anti-overheidsextremisten er niet van zich aan te sluiten bij demonstraties of het stikstofvraagstuk aan te grijpen om lokale politici en bestuurders te bedreigen, stelt de NCTV. 'Uitspraken over complottheorieën en het betwisten van het geweldsmonopolie van de overheid ondermijnen de democratische rechtsorde en dragen bij aan een klimaat waarbinnen de drempel om geweld te gebruiken lager wordt.'