Milieuclubs: wel praten, niet onderhandelen met Remkes

Greenpeace, Milieudefensie, LandschappenNL, Natuurmonumenten, Vogelbescherming Nederland, Werkgroep Behoud de Peel, en de Federatie Particulier Grondbezit zijn bij het gesprek aanwezig. Ook Mobilisation for the Environment (MOB) van Johan Vollenbroek schuift aan. Namens het kabinet schuiven waarschijnlijk stikstofminister Christianne van der Wal en klimaatminister Rob Jetten aan.

Klimaatgroep Urgenda, die met succes het klimaatbeleid van de overheid aanvocht bij de rechter, is niet uitgenodigd. Dat geldt ook voor Wakker Dier, dat regelmatig overhoop ligt met veehouders. Natuur & Milieu is wel uitgenodigd, maar kan er niet bij zijn.

Dreigen met rechter

De insteek van de milieuorganisaties is in grote lijnen hetzelfde. Ze willen zeker weten dat de doelen van het kabinet worden gehaald en ze willen beslist niet dat deze doelen worden afgezwakt. Greenpeace heeft al gedreigd naar de rechter te stappen als het kabinet de stikstofdoelstellingen wil afzwakken, bijvoorbeeld door de boeren langer de tijd te geven om hun uitstoot te beperken.

Natuurmonumenten zal drie zaken benadrukken. Ten eerste gaat het hen om de urgentie om te versnellen. Verder wijst de organisatie op de noodzaak om problemen integraal aan te pakken en dus afspraken te maken over natuurbescherming, waterkwaliteit, klimaat en mest. Tot slot moet aan boeren (en de rest van de samenleving) duidelijkheid geven door een duurzaam perspectief te bieden.

Taboe

MOB stelt dat Nederland beter af is met minder vee. 'Dit is wel een taboe dat moet worden doorbroken', schrijft Vollenbroek in een brief aan Remkes. 'Dit besef moet bij de burgers komen. Anders hebben de boeren vrij spel om de slachtofferrol te blijven claimen', stelt hij.

Het stoort de milieuclub dat het kabinet het stikstofprobleem nooit goed uitlegt. 'Als premier Rutte wordt gevraagd naar de reden waarom het kabinet op 50 procent reductie van stikstofuitstoot koerst, komt hij steeds met het statement dat de rechter ons daartoe dwingt. Dat is een gezagsargument en gaat geheel voorbij aan waar het werkelijk om gaat.'

Andere sectoren

Vollenbroek vindt ook dat het niet meehelpt dat het kabinet ervoor heeft gekozen om de focus in eerste instantie op de intensieve veehouderij te leggen, omdat er volgens hem ook enorme opgaven liggen voor de industrie en de transportsector, inclusief de luchtvaart. Hierdoor zou er in de samenleving een 'volkomen onevenwichtig beeld' zijn ontstaan van de stikstofproblematiek.

Remkes praatte ruim een week geleden met landbouworganisaties, waaronder LTO Nederland. Die zat daar ook namens Farmers Defence Force en Agractie. Later deze week praat Remkes met bedrijven, banken en brancheverenigingen over het stikstofbeleid. Volgende week heeft hij overleg met gemeenten, provincies en waterschappen en later ontmoet hij de landbouworganisaties weer. Het is ook nog niet duidelijk wie willen deelnemen.

Vertrouwenscrisis

De Federatie Particulier Grondbezit (FPG) roept het kabinet op om allereerst de grote vertrouwenscrisis die er is tussen overheden en landbouw aan te pakken. Daarvoor moeten de stikstofplannen terug naar de tekentafel. Die boodschap geeft FPG mee aan Remkes.

'Dus niet langer een departement en kabinet dat met de luiken dicht binnenshuis plannen smeedt, die vervolgens als onontkoombaar presenteert en daarna hemel en aarde beweegt om deze overeind te houden', stelt FPG-directeur Roel Robbertsen.

Integrale kijk

'Wat we nodig hebben is een integrale kijk', stelt Robbertsen. 'De kwaliteit van de natuur hangt af van veel factoren waarvan stikstof er één is. Spreek vervolgens ondernemers aan, zet het ondernemerschap centraal en help hen om te sturen op factoren waarop zij wel invloed hebben zoals op de emissies van stikstof en de kwaliteit van water.'

'FPG kiest voor een grondgebonden, extensieve en natuur inclusieve landbouw nabij natuurgebieden met toepassing van innovaties in management en moderne en geavanceerde staltechnieken. Nederland heeft een hoogontwikkelde kennis inzake landbouw en innovatie. Wij zeggen, benut die kracht. Breek het niet af!', besluit Robbertsen.