Transitiecoalitie Voedsel pleit voor stevig marktingrijpen door de overheid

'De grote problemen in de natuur en bij de boer komt omdat duurzaamheid op dit moment onvoldoende door de markt wordt beloond. De markt stuurt op lage prijs en grote hoeveelheden. Klimaat, biodiversiteit, stikstof, water en bodemkwaliteit zijn bepalend voor de toekomst van ons land en van de landbouw in het bijzonder', schrijft de organisatie.

Dat vraagt volgens de Transitiecoalitie Voedsel om een andere benadering van landbouw- en voedselproductie. 'Toeleverende bedrijven, industrie en retail zitten gevangen in een laag prijsmodel. En de boer is – met het klimaat en de natuur – de pineut. De boer moet meer in zijn kracht worden gezet om bij te kunnen dragen aan de nieuwe maatschappelijke en ecologische eisen.'

Duurzame producten bijmengen

'Zo zou de overheid de industrie kunnen verplichten om in hun voedselproducten duurzame producten te gaan bijmengen. Daardoor wordt de vraag naar duurzaam vergroot, kan de prijs voor duurzame landbouwproducten omhoog en krijgt de boer een beter inkomen', stelt de coalitie.

Daarnaast zou de overheid volgens de Transitiecoalitie Voedsel structureel moeten gaan betalen voor ecosysteemdiensten. 'Deze extra overheidsbijdragen moeten langjarig beschikbaar komen. Ze kunnen worden aangevuld met extra beloningen of kortingen vanuit waterschappen, verpachters van land, de industrie en financiers.'

Kritische prestatie indicatoren

Om dit alles goed te realiseren is een vergaande certificering van agrarische bedrijven nodig op basis van kritische prestatie indicatoren. Daarmee kan de boer sturen naar minder emissies en naar een zo duurzaam mogelijk bedrijfsmodel.

Het is volgens Transitiecoalitie Voedsel van belang dat de overheid bijdraagt aan een goede en onafhankelijke ondersteuning van boeren om de omslag te kunnen maken. Een groeiend aantal gebiedsgerichte organisaties zoals Wij.land, Duinboeren en de Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek doet hier al goed werk. Vanuit een aantal boerenorganisaties zijn hiervoor onder de naam Boerenperspectief inmiddels voorstellen in ontwikkeling.

Presentatie eind augustus

Deze en andere voorstellen worden op dit moment door de initiatiefgroep Regie op Ruimte en de Transitiecoalitie Voedsel verder uitgewerkt. Later in augustus worden ze gepresenteerd. Ze werden in het stikstofoverleg door Frans Keurentjes toegelicht aan een kabinetsdelegatie.

Keurentjes is lid van de initiatiefgroep Regie op Ruimte. Andere leden van deze initiatiefgroep zijn Alex Datema (melkveehouder), Cees Veerman (voormalig LNV-minister), Jan Willem Erisman (hoogleraar), Jos Verstraten (melkveehouder), Krijn Poppe (landbouweconoom) en Willem Lageweg (Transitiecoalitie Voedsel).

De Transitiecoalitie Voedsel en Regie op Ruimte blijven ook in de komende periode nauw betrokken bij de plannen om de stikstofcrisis op te lossen en naar een nieuw en toekomstbestendig landbouw- en voedselmodel te komen.