'Jubileum'

In tien jaar columns schrijven komt er echt van alles voorbij. Van arbeidsmigranten, huisvesting, komkommerprijzen. En ook promopraatjes voor Kom in de Kas en Kunst in de Kas. Maar het ging vooral over ons bedrijf en wat we meemaken.

In tien jaar tijd al die verhaaltjes; ik ga ervan uit dat ze worden gelezen en gewaardeerd. En anders is het een mooie plek om af en toe wat frustratie van mij af te schrijven. Het is bijzonder wat er in een decennium kan gebeuren. Tien jaar geleden waren we nog blij met de gedachte dat we nu nog tuinder zouden zijn. Na de Ehec-crisis en de economische crisis hadden we het als bedrijf zwaar.

Nu hebben we een gezond bedrijf, waar we de toekomst mee in kunnen. Tenminste, dat dachten we tot vorige zomer. De afgelopen weken zorgen natuurlijk niet voor optimisme. De wereld staat in brand.

Het is nu niet het moment om te klagen over energie, als je de beelden op televisie ziet. Mannen die afscheid nemen van hun gezin, kinderen die alleen over de grens worden gezet. Oude mensen in winkelwagentjes of aan de hand met een stok die voetje voor voetje op zoek gaan naar veilige grond. Dat dachten we toch niet meer mee te maken zo dicht bij huis.

Maar wat voorzitter Adri Blom-Lemstra van Glastuinbouw Nederland ons vorige week vertelde, is: 'Sluit je ogen niet voor de problemen, maar vergeet niet zelf te anticiperen op de toekomst.' We staan nu echt voor grote uitdagingen, want vorige week tikte het gas 2,40 euro per kuub aan. Ik weet nog dat ik in een van mijn eerste columns mopperde op gas van 80 eurocent per kuub.

Als iemand nog een koekjesfabriek weet die wil uitbreiden of een andere fabriek of bron met veel warmte en het liefst ook CO2 over, dan weet ik wel een plek waar we het kunnen gebruiken. De verduurzaming van het tuinbouwgebied is belangrijker dan ooit. Tot nu toe lukt het ons niet om echt iets te verzinnen wat goed werkt voor onze bedrijven.

Durfde ik tien jaar geleden niet tien jaar voorruit te kijken, ook nu vind ik het moeilijk om zover in de toekomst te kijken.